„Small children are not able to ask that their essential needs be satisfied ...” – the role of Mariavite parochial communities in Łódź in helping children during the World War I
 
More details
Hide details
1
Wydział Nauk o Wychowaniu, Katedra Pedagogiki Wieku Dziecięcego, Uniwersytet Łódzki, ul. Pomorska 46/48, 91-408 Łódź, Polska
 
 
Submission date: 2016-07-01
 
 
Final revision date: 2016-12-31
 
 
Acceptance date: 2016-12-31
 
 
Publication date: 2016-12-31
 
 
Corresponding author
Joanna Sosnowska   

Wydział Nauk o Wychowaniu, Katedra Pedagogiki Wieku Dziecięcego, Uniwersytet Łódzki, ul. Pomorska 46/48, 91-408 Łódź, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2016;14(2):121-139
 
KEYWORDS
ABSTRACT
Since its very beginning, the life of the Mariavite community focused around parishes and churches. It was the parishes that satisfied the religious needs of their membersbut also performed social functions related to education, culture, and welfare issues. Before, as well as during. World War I, the Mariavite Church was one of the largestreligious communities in Łódź. Mariavite parishes in Łódź were established several years before World War I, in the period when Mariavite parishes, independent from theRoman Catholic Church, were organised. The first Mariavite church was built in December 1906, the next in September 1907, and the third and the last after a year, inSeptember 1908. Apart from churches and chapels erected with exceptional speed, institutions for adult parish members and their children were also established, such as libraries, readingrooms, classrooms for girls and boys, schools, shelters, and flats for poor families. They were supposed to serve Mariavite Church members. Directly after the outbreak of the World War I, Łódź Mariavite clergy joined aid campaigns organized in parishes. Food was provided for adults and children on a larger scale; meals were prepared and served in Mariavite parochial kitchens. In that period, care and education institutions for children continued to perform their tasks; however, they intensified their activities aimed at providing meals, clothes, and shoes. The overridingtask of Mariavite shelters included care, religious and moral education, and helping children of pre-school age (3–7). Aid was provided to children from poor families of factory workers and craftsmen.
 
REFERENCES (43)
1.
Archiwum Państwowe w Łodzi Zespół: Akta miasta Łodzi: — Główny Komitet Obywatelski w Łodzi[GKO]; Sygn. 95: Korespondencja „Różnych” do Komitetu Tanich i Bezpłatnych Kuchen (1 VI–12 IX 1915); — Wydział Opieki Społecznej; Sygn. 18206: Wohltätigkeit – organisationen 1915–1918; Sygn. 18428: Ochrony Mariawickie 1915–1921; Sygn. 18463: Przytułek dla dzieci gm. mariawickiej w Łodzi 1918–1919.
 
2.
Badziak K., Chylak K., Łapa M., Łódź wielowyznaniowa. Dzieje wspólnot religijnych do 1914 roku, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014.
 
3.
Bobrowska-Nowak W., Zarys dziejów wychowania przedszkolnego, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1978.
 
4.
Budziarek M., Łódzki bedeker wyznaniowy, Wydawnictwo Muzeum Historii Łodzi, Łódź 1998.
 
5.
Co robią Maryawici, „Wiadomości” (Dodatek do „Maryawity”) 1907, nr 26. „Czas”. Kalendarz na rok 1914, Łódź 1913.
 
6.
Dane statystyczne [za 1909 r.], „Kalendarz Maryawicki na rok zwyczajny 1910”, Łódź 1910.
 
7.
Domy ludowe. Parcelacja majątków, „Kalendarz Maryawicki na rok zwyczajny 1911”, Łódź 1911.
 
8.
Dzieło Miłosierdzia, „Maryawita. Czciciel Przenajświętszego Sakramentu” (dalej: „Maryawita. Czciciel...”) 1909, nr 4.
 
9.
Dzieło Miłosierdzia. Kronika Maryawicka, „Maryawita. Czciciel...” 1910, nr 13.
 
10.
Gretkowski A., Społeczno-charytatywna działalność Starokatolickiego Kościoła Mariawitów w I połowie XX wieku, „Miesięcznik Pasterski Płocki” 2002, nr 4.
 
11.
Instytucje kulturalne..., „Kalendarz Maryawicki na rok zwyczajny 1911”, Łódź 1911.
 
12.
Janczak J., Struktura społeczna ludności Łodzi w latach 1820–1918, [w:] P. Samuś (red.), Polacy – Niemcy – Żydzi w Łodzi w XIX–XX w. Sąsiedzi dalecy i bliscy, Instytut Historiii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1997.
 
13.
Jaworski Z., Mariawicka myśl społeczna w teorii i praktyce, „Mariawita. Pismo Kościoła Starokatolickiego” 1980, nr 10.
 
14.
„Kalendarz Maryawicki na rok zwyczajny 1909”, Łódź 1909.
 
15.
„Kalendarz Maryawicki na rok zwyczajny 1910”, Łódź 1910.
 
16.
„Kalendarz Maryawicki na rok zwyczajny 1914”, Łódź 1914.
 
17.
Krótka Historia Staro-Katolickiego Kościoła Maiawitów, „Mariawita. Pismo Kościoła Staro-Katolickiego” 1965, nr 8.
 
18.
Mames T.D, Praktyka i ideologia oświatowa Kościoła Starokatolickiego Mariawitów (1909–1935), [nieopublikowana praca doktorska napisana na Wydziale Nauk o Wychowaniu UŁ, Łódź 2010].
 
19.
Mames T.D., Szkic do obrazu czasopiśmiennictwa mariawickiego lat 1907–1935 z perspektywy badań nad praktyką i ideologią oświatową Kościoła Starokatolickiego Mariawitów, [w:] I. Michalska i G. Michalski (red.), Czasopiśmiennictwo okresu Drugiej Rzeczypospolitej jako źródło do historii edukacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2010.
 
20.
Markiewiczowa H., Działalność opiekuńczo-wychowawcza Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności 1814–1914, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa 2002.
 
21.
Mazur E., Dobroczynność w Warszawie w XIX wieku, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1999.
 
22.
Michał M., Klasztory, a powołanie do życia zakonnego w świetle objawień Błogosławionej Marii Franciszki, „Mariawita. Pismo Staro-Katolickiego Kościoła Mariawitów” 1962, nr 3.
 
23.
Ochrona. Cz. I, „Wiadomości” 1908, nr 38.
 
24.
Ochrona. Cz. II, „Wiadomości” 1908, nr 39.
 
25.
Ochrona. Cz. III, „Wiadomości” 1908, nr 40.
 
26.
Podgórski R.A., Starokatolicki Kościół Mariawitów. Studium historyczno-socjologiczne, „Nomos” Kraków 1998.
 
27.
Rok 1909, „Kalendarz Maryawicki na rok zwyczajny 1910”, Łódź 1910.
 
28.
Rybak S., Mariawityzm. Studium historyczne, „Lege”, Warszawa 1992.
 
29.
Sosnowska J., Koncepcja opieki nad dzieckiem w działalności społecznej Kościoła rzymskokatolickiego w Łodzi w latach I wojny światowej, „Saeculum Christianum. Pismo Historyczne” Rok XXI, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2014.
 
30.
Sosnowska J., Łódzkie Żydowskie Towarzystwo Opieki nad Sierotami i jego działalność na rzecz dzieci i młodzieży w latach I wojny światowej, „Wychowanie w Rodzinie”, t. X (2/2014).
 
31.
Stefański K., Architektura sakralna Łodzi w okresie przemysłowego rozwoju miasta: 1821–1914, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1996.
 
32.
Stefański K., Atlas architektury dawnej Łodzi do 1939 r., Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 2003. Wychowanie, „Wiadomości” 1907, nr 14.
 
33.
Z gminy maryawickiej, „Gazeta Łódzka” 1915, nr 311.
 
34.
Z kuchen ludowych, „Gazeta Łódzka” 1915, nr 341.
 
35.
Z życia maryawickiego, „Wiadomości Maryawickie” 1910, nr 2.
 
36.
Z życia maryawickiego, „Wiadomości Maryawickie” 1912, nr 147.
 
37.
Z życia maryawickiego. Domy ludowe w Łodzi, „Wiadomości Maryawickie” 1909, nr 57.
 
38.
Z życia maryawickiego. Łódź. Otwarcie ochrony, „Wiadomości” 1907, nr 36.
 
39.
Z życia maryawickiego. Łódź. Poświęcenie fundamentów pod nową świątynię mariawicką, „Wiadomości” 1907, nr 37.
 
40.
Z życia maryawickiego. Łódź. Poświęcenie kościoła, „Wiadomości” 1907, nr 50.
 
41.
Z życia maryawickiego. Łódź. Przeniesienie nabożeństwa do nowego kościoła, „Wiadomości Maryawickie” 1909, nr 31.
 
42.
Z życia maryawickiego. Trzeci kościół w Łodzi, „Wiadomości” 1908, nr 87.
 
43.
Zapomogi Komitetu Obywatelskiego dla mariawitów, „Nowa Gazeta Łódzka” 1914, nr 202.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top