Health hazards versus quality of life of the children in the family environment in Poland between the wars
More details
Hide details
1
Instytut Nauk Pedagogicznych, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Słowackiego 114/118, 97-300 Piotrków Trybunalski, Polska
Submission date: 2016-07-01
Final revision date: 2016-12-31
Acceptance date: 2016-12-21
Publication date: 2016-12-31
Corresponding author
Joanna Majchrzyk-Mikuła
Instytut Nauk Pedagogicznych, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Jana Kochanowskiego
w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Słowackiego 114/118, 97-300 Piotrków Trybunalski, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2016;14(2):141-160
KEYWORDS
ABSTRACT
The paper aims at examining the problems of health hazards for the children in the family environment, which are of colossal importance from pedagogical and social perspectives.It mainly concerns the period of the Second Republic in the economic and political conditions unfavourable to support proper development in the care of the youngest. In many cases the financial situation determined health awareness. Poor housing, unsuitable food or a shortage of proper clothing, often unsuited for the season, created many health hazards. It should be noted, though, that those disquieting occurrences originated not only from cultural but also economic changes in the families, particularly the poor ones. The level of parental education determined both knowledge and awareness concerning health hazards. Similarly, family traditionalism was largely responsible for developing several health habits and the health culture. Such behaviours were often passed on from generation to generation. Undoubtedly, it reflected the general living standards of the families. Peoples’ lives went down to mere vegetation due to the absence of elementary knowledge, social awareness, personal hygiene and culture. Neglecting children’s health was a serious impediment to their development. It influenced their further progress.Truth to tell, the state was also responsible for child care, yet the measures undertaken to improve preventive hygiene, in particular in the case of social diseases, were insufficient. All these factors had undoubtedly influenced the poor quality of life of many families, in particular the young generation of Poles.
REFERENCES (46)
1.
Berner W., Zwalczanie jaglicy w Łodzi w okresie II Rzeczypospolitej, „Przegląd Epidemiologiczny” 2005, nr 59.
2.
Biehler B., Higiena dziecka, nakł. Gebthner i Wolff, Warszawa 1921.
3.
Bogdanowicz J., Higjena snu wieku szkolnym, „Opieka nad Dzieckiem” 1923, z. 1.
4.
Chałasiński J. (red.), Młode pokolenie wsi Polski Ludowej: pamiętniki i studia, t. 2, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1964.
5.
Chałasiński J., Młode pokolenie chłopów. Opiekuje się mną Bóg, t. 3, Państwowy Instytut Wsi, Warszawa 1938.
6.
Chałasiński J., Młode pokolenie chłopów. Procesy i zagadnienia kształtowania się warstwy chłopskiej w Polsce, t. 4., Państwowy Instytut Wsi, Warszawa 1938.
7.
Czarnecki J., Mieszkania rodzin wiejskich, „Życie Dziecka” 1937, nr 6–7.
8.
Czarnecki J., Poglądy wychowawcze i psychologiczne rodziców wiejskich, „Życie Dziecka” 1937, z. 2.
9.
Erlich M., Sprawozdanie z dzisiejszego stanu nauki o witaminach, „Pediatria Polska” 1921, z. 1.
10.
Felchner A., Zdrowie i zdrowotność piotrkowian z problematyki zdrowotności mieszkańców Piotrkowa Trybunalskiego i powiatu piotrkowskiego na tle całego kraju (od końca lat 20-tych do początku 70-tych XX wieku), Wyd. Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław 2006.
11.
Fornalska M., Pamiętnik matki, Książka i Wiedza, Warszawa 1973.
12.
Fruchtman A., Higiena dziecka w wieku szkolnym, „Higiena Życia Codziennego” 1927, z. 8.
13.
Hryniewicz M., Dziecko na wsi, „Życie Dziecka” 1937, z. 6–7.
14.
Kacprzak M., Szlachetne i nieszlachetne, „Orędownik Zdrowia” 1929, z. 2.
15.
Kacprzak M., Wieś płocka, warunki bytowania, Drukarnia Techniczna, Warszawa 1937.
16.
Kacprzak M., Zdrowie w chacie wiejskiej, Wyd. Neuman & Tomaszewski, Warszawa 1928.
17.
Karasiński S., Higiena pracy umysłowej dziecka, „Przegląd Pedagogiczny” 1931, z. 7–8.
18.
Kołodziejska Z., Współczesne poglądy na istotę i działanie witamin, „Pediatria Polska” 1938.
19.
Kopczyński S., Co mówią cyfry w sprawie przeciążenia młodzieży w szkołach?, [w:] Tenże (red.), Szkice higieniczno-wychowawcze, Księgarnia St. Sadowskiego, Lwów – Warszawa 1923.
20.
Kozakiewicz M., Obraz wsi przedwojennej w pamiętnikach nauczycieli, „Wieś Współczesna” 1958, nr 7–8.
21.
Krzowski P., Tragedia współczesnej wsi polskiej, Wyd. Wieś Współczesna, Warszawa 1935.
22.
Krzywicki L. (red.), Pamiętniki chłopów, t. 1, Wyd. Instytut Gospodarstwa Społecznego, Warszawa 1935.
23.
Lidke E., Odżywianie młodzieży szkolnej, „Rodzina i Dziecko” 1939, nr 2.
24.
Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zakażenia i zagrożenia człowieka. Epidemiologia i zwalczanie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001.
25.
Majchrzyk-Mikuła J., Higiena szkolna na Lubelszczyźnie w latach 1918–1939 na tle całego kraju, Wyd. Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, Piotrków Trybunalski 2013.
26.
Majchrzyk-Mikuła J., Uczeń pacjentem lekarza szkolnego w II Rzeczypospolitej (na przykładzie województwa lubelskiego), [w:] M. Felsmann, J. Szarek, M. Felsmann (red.), Dawna medycyna i weterynaria. Pacjent, Wyd. Muzeum Ziemi Chełmińskiej.
27.
w Chełmnie, Chełmno 2011. Mały Rocznik Statystyczny 1939, Wyd. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 1939.
28.
Mauersberg S., Społeczne uwarunkowania dostępu do szkoły w Drugiej Rzeczypospolitej, [w:] K. Poznański (red.), Oświata, szkolnictwo i wychowanie w latach II Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1991.
29.
Mikułowski W., O dziecku szkolnem, „Opieka nad Dzieckiem” 1925, z. 1.
30.
N.N., Dziecko szkolne musi mieć swój kącik, „Na Straży Zdrowia” 1935.
31.
Nowak W., Samhorodek – Komarów 1920. Walki jazdy polskiej z konnicą Budionnego. Maj – wrzesień 1920, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 2010.
32.
Paciorek M., Higiena dzieci w polskim czasopiśmiennictwie medycznym okresu międzywojennego, Wydawnictwo IHN PAN, Warszawa 2010.
33.
Posłuszna M., Świadomość zdrowotna a troska o zdrowie kobiet wiejskich w Polsce w okresie dwudziestolecia międzywojennego, „Nowiny Lekarskie” 2012, nr 4.
34.
Posłuszna M., Zdrowie społeczeństwa polskiego w środowisku wiejskim w II Rzeczypospolitej, [w:] Taż (red.), Zdrowie i edukacja prozdrowotna społeczeństwa polskiego na przestrzeni XIX i XX wieku. Wybrane aspekty, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2007.
35.
Renz R., Dziecko w rodzinie małomiasteczkowej w Polsce międzywojennej, [w:] K. Jakubiak, W. Jamrożek (red.), Dziecko w rodzinie i społeczeństwie, dzieje nowożytne, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz 2002.
36.
„Rozporządzenie o budowie i utrzymaniu studni”. Dz. U. RP 1920, nr 102.
37.
„Rozporządzenie o korzystaniu z urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych”. Dz. U. RP 1922, nr 9.
38.
Ruszkiewicz H., Wiloch B., Nowe pamiętniki chłopów, Książka i Wiedza, Warszawa 1962.
39.
Sioma M., Administracyjne aspekty działalności prozdrowotnej ministra spraw wewnętrznych Felicjana Sławoja Składkowskiego, [w:] J. Nosko (red.), Z dziejów zdrowia publicznego, Instytut Medycyny Pracy, Łódź 2006.
40.
Sprawozdanie lekarskie z działalności kolonii sezonowej leczniczej prowadzonej przy budującym się uzdrowisku pod nazwą „Kolonia Lecznicza Dzieci im. J. Brudzińskiego przy Zdroju w Busku” w dn. 16 V – 21 XI 1925 roku, „Opieka nad Dzieckiem” 1925.
41.
Sprawozdanie o stanie zdrowotnym Rzeczypospolitej Polskiej oraz o działalności władz i instytucji zdrowia publicznego w latach 1932–1933, Wyd. Generalna Dyrekcja Służby Zdrowia, Warszawa 1935.
42.
Sprawozdanie o stanie zdrowotnym Rzeczypospolitej Polskiej oraz o działalności władz i instytucji zdrowia publicznego w latach 1930–1931, Wyd. Generalna Dyrekcja Służby Zdrowia, Warszawa 1933.
43.
Stański M., Społeczna opieka lekarska na wsi wielkopolskiej w latach 1920–1933, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1968.
44.
Turek R., Moja mama ja i reszta, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1970.
45.
Tworek B., Kultura zdrowotna ludności wiejskiej w Małopolsce od połowy XIX do końca XX wieku (w świetle literatury pięknej i wspomnień), Wyd. Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Lublin 2007.
46.
Wyszczelski L., Wojna polsko-rosyjska 1919–1920, t. 2, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 2010.