Involvement of the “Pedagogical Movement” in the popularization of reading books for children among teachers and parents in the years 1912–1939
 
More details
Hide details
1
Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiczny (Kolegium Nauk Społecznych), Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. Jałowego 24, 35-010 Rzeszów, Polska
 
 
Submission date: 2018-11-29
 
 
Final revision date: 2019-01-18
 
 
Acceptance date: 2019-01-18
 
 
Publication date: 2019-02-01
 
 
Corresponding author
Ewa Barnaś-Baran   

Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiczny (Kolegium Nauk Społecznych), Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. Jałowego 24, 35-010 Rzeszów, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2018;19(3):47-71
 
KEYWORDS
ABSTRACT
The aim: The aim of the article was to investigate how the “Pedagogical Movement” at the beginning of the 20th century, and in the interwar period, promoted the reading of books for children. An important task was to analyse the texts published then, from the point of view of how book readings was encouraged, how readers were helped to make the right choice and what initiatives promoting reading were advertised. Method: Qualitative analysis of the source material was applied. Results: It was found that the “Pedagogical Movement” published information (articles, reviews, chronicler’s notes) popularizing reading. The journal indicated the criteria that determined that a book could have a positive influence on the child’s development. The results of research and initiatives aimedat popularization of reading were presented. The need to read children’s books was emphasized, valuable books from children’s literature were pointed out, and books whose reading would not be beneficial for the child were pointed out. In each case, the position adopted was justified. The authors of the above mentioned content were university lecturers, eminent teachers and practitioners implementing innovative methods of pedagogical work. Conclusions: At the beginning of the 20th century there was a growing interest in children’s literature, and in the following years also in the role of reading in the process of child rearing and education. According to the findings of the “Pedagogical Movement”, the attention of teachers and parents was drawn to the importance of reading books in the child’s intellectual, emotional and social development. Attempts were made to awaken the need to read books by explaining their impact on children. Advice and guidance was given on what to pay attention to when choosing a book. These examples of reading promotion can still serve as a model in our times. All the more so as in the 21st century there is a growing need to convince parents and children about the value of reading books and the importance of appropriate book selection.
 
REFERENCES (44)
1.
Dagiel M., Czytelnictwo, [w:] T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 1, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2003.
 
2.
Dla dzieci i młodzieży. Wydawnictwa G. Gebethnera i Ski w Krakowie, Kraków 1896.
 
3.
Dodatek do szkoły. Spis książek stosownych na nagrody pilności które się znajdują na składzie w księgarni Karola Wilda we Lwowie ulica Halicka 21 (dawniej w rynku), Lwów 1875.
 
4.
Dziesięciolecie Ruchu Pedagogicznego, „Ruch Pedagogiczny” 1922, nr 1–2.
 
5.
Falski M., Pierwsza czytanka dla dzieci o Janku, Ali i Zosi. Z obrazkami Procajłowicza, Kraków 1912.
 
6.
Głombiowski K., Problemy historii czytelnictwa, Śląskie Prace Bibliograficzne i Bibliotekoznawcze, t. 9, Ossolineum, Wrocław 1966.
 
7.
J. Mł. [Jadwiga Młodowska], Przygody Piotrusia Duszka, „Ruch Pedagogiczny” 1914, nr 4.
 
8.
J.  B. [Józefa Berggrünówna], Kilka najnowszych książek dla dzieci, „Ruch Pedagogiczny” 1922, nr 3–4.
 
9.
Karpowicz S., Literatura dla młodzieży, [w:] Encyklopedia wychowawcza, t. 6, pod kier. R. Plenkiewicza, Gebethner i Wolff, Warszawa 1904.
 
10.
Katalog informacyjny książek dla dzieci, młodzieży, ludu, sfer szerszych, wychowawców, rodziców, Kraków 1912.
 
11.
Katalog informacyjny książek dla dzieci, młodzieży, ludu, sfer szerszych, wychowawców, rodziców, t. 2, Kraków 1918.
 
12.
Katalog książek dla dzieci, młodzieży i dorosłych mogących służyć na podarki gwiazdkowe 1906/1907, Kraków 1906.
 
13.
Katalog książek dla młodego wieku znajdujących się w księgarni i składzie nut muzycznych Gebethnera i Wolfa w Warszawie przy ulicy Krakowskie-Przedmieście. Nr. 415 (17) w Pałacu Stanisława hr. Potockiego, Warszawa 1867.
 
14.
Katalog książek odpowiednich na nagrody pilności do nabycia w księgarni Jadwigi Jaroszowej w Rzeszowie, nakładem księgarni Jadwigi Jaroszowej, Rzeszów 1909.
 
15.
Katalog informacyjny wydany staraniem Towarzystwa Czytelń m. Warszawy. Zeszyt 1: Literatura dla dzieci i młodzieży, Księgarnia Naukowa, Warszawa 1907.
 
16.
Katalog Najświeższych Utworów Literatury Polskiej które posiada na składzie Księgarnia J. A. Pelara (H. Czerny) w Rzeszowie, 1883, nr 5.
 
17.
Konarski S., Radlińska z Rajchmanów Helena, Polski Słownik Biograficzny, t. XXIX/1, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź 1986.
 
18.
Konopka M., Tanie wydania literatury pięknej w Galicji i w Wolnym Mieście Krakowie w latach 1822–1863, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków 1987.
 
19.
Kronika Pedagogiczna, Komisja Oceny książek dla dzieci i młodzieży, „Ruch Pedagogiczny” 1930, nr 10.
 
20.
Kronika Pedagogiczna. Wystawa Biblioteki Wzorowej dla dzieci i młodzieży, „Ruch Pedagogiczny” 1927, nr 4.
 
21.
Książki dla dzieci i młodzieży, „Ruch Pedagogiczny” 1921, nr 9–10.
 
22.
Kuchta J., Książka zakazana jako przedmiot zainteresowań młodzieży w okresie dorastania, Wydawnictwo M. Arcta, Warszawa 1934.
 
23.
Kulka B., Młodzież i szkoła średnia wobec problemu czytelnictwa (lata 1870–1918 i 1995), [w:] K. Heska-Kwaśniewicz, I. Socha (red.), Młody czytelnik w świecie książki, biblioteki i informacji, Wydawnictwo UŚ, Katowice 1996.
 
24.
Łasiewicka A., Przedmowa, [w:] A. Łasiewicka (red.), Bibliografia literatury dla dzieci 1945–1960. Literatura polska, SBP, Warszawa 1963.
 
25.
Michalska I., Wkład Heleny Radlińskiej, jej wychowanek i współpracowników w badania nad czytelnictwem dzieci i młodzieży w dwudziestoleciu międzywojennym, [w:] W. Jamrożek, D. Żołądź-Strzelczyk (red.), Rola i miejsce kobiet w edukacji i kulturze polskiej, Instytut Historii Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań 2001.
 
26.
Michalska I., Wychowanie do czytelnictwa uczniów szkół powszechnych w Drugiej Rzeczypospolitej, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2011.
 
27.
Mieszalski S., O czasopiśmiennictwie pedagogicznym – kilka refleksji na 100-lecie „Ruchu Pedagogicznego”, „Ruch Pedagogiczny” 2012, nr 1.
 
28.
Nowości literackie z księgarni Franciszka Pillera i spółki we Lwowie, Lwów 1856.
 
29.
Paszenda J., Choć chwilę dla ducha… Jak nauczyłem się czytać z korzyścią książki i czasopisma, Drukarnia Chojnackiego, Poznań (przed 1939 r.).
 
30.
Potworowska-Dmochowska M., Kierownictwo lekturą dziecięcą, „Ruch Pedagogiczny” 1927, nr 3.
 
31.
Radlińska H., Książka wśród ludzi, Związek Księgarzy Polskich, Warszawa 1929.
 
32.
Radziewicz-Winnicki A., Sto lat „Ruchu Pedagogicznego”. Z okazji jubileuszu namysł nad współczesną rolą sędziwego i popularnego periodyka pedagogicznego, „Ruch Pedagogiczny” 2012, nr 1.
 
33.
Recenzje, „Ruch Pedagogiczny” 1914, nr 1–2, s. 31–32.
 
34.
Rubakin M., Czytelnictwo młodzieży i różnice zainteresowań pokoleń, „Ruch Pedagogiczny” 1930, nr 9.
 
35.
Spis książek stosownych na nagrody pilności które się znajdują na składzie w księgarni Karola Wilda we Lwowie ulica Halicka 21, Lwów 1877.
 
36.
Spis książek tanich których dostać można w księgarni Franciszka Pillera i spółki we Lwowie przy ulicy Halickiej pod Nr 243, 1856.
 
37.
Spis najcenniejszych pism dla młodzieży przydatnych na podarunki na Gwiazdkę i inne uroczystości, na nagrody szkolne, do bibliotek szkolnych i ludowych i.t.d. z dodatkiem zawierającym książki i przepyszne dzieła najstosowniejsze na podarki dla dorosłych, Lwów 1873.
 
38.
Spis najświeższych literatury polskiej utworów znajdujących się w Księgarni J. A. Pelara w Rzeszowie, Rzeszów 1883.
 
39.
Stąsiek J., Rozwój wypożyczalni dochodowych w Galicji, [w:] Z dziejów udostępniania książki w Polsce w okresie zaborów, red. K. Maleczyńska, Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 673, Wydawnictwo UWr, Wrocław 1985.
 
40.
Tatarówna S., Kilka najnowszych książek dla dzieci, „Ruch Pedagogiczny” 1922, nr 3–4.
 
41.
Trzeci spis książek których nabyć można po znacznie zaniżonych cenach w księgarni Jana A. Pelara w Rzeszowie, Rzeszów 1875.
 
42.
Wydawnictwa dla dzieci i młodzieży księgarni G. Gebethnera i Spółki w Krakowie, Kraków 1900.
 
43.
Z literatury pedagogicznej, „Ruch Pedagogiczny” 1912, nr 7.
 
44.
Żukiewicz A., Helena Radlińska w przestrzeni działania wychowawczego i oświatowego na łamach „Ruchu Pedagogicznego”. O aktualności podejmowanej problematyki w setną rocznicę ustanowienia czasopisma, „Ruch Pedagogiczny” 2012, nr 2.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top