Speech development in selected theoretical and research concepts and the child's (family) environment
 
More details
Hide details
1
Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Pedagogiki, al. Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Góra, Polska
 
 
Submission date: 2024-01-22
 
 
Final revision date: 2024-02-22
 
 
Acceptance date: 2024-05-05
 
 
Online publication date: 2024-06-25
 
 
Corresponding author
Małgorzata Kozłowska   

Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Pedagogiki, al. Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Góra, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2024;31(1):57-73
 
KEYWORDS
TOPICS
ABSTRACT
Aim. The aim of the work is to describe speech development in selected theoretical and research concepts and the influence of the child's family environment on this process. Speech development is a process influenced by both biological and social factors. Speech is a genetically determined skill, but its development is not possible without contact with the environment, including the immediate family. The subject of the research was speech development in selected theoretical and research concepts and the influence of the child's (family) environment. The article presents selected development concepts. The importance of genetics was indicated, as well as the varying intensity of the influence of the environment on building language competence and thus developing speech. The common denominator was emphasized, referring to the reflection that there is a strong relationship of mutual influence between people and their environment. Methods and materials. A method of analyzing selected development concepts and theoretical and research positions in which human development is described in a specific way (cognitive-developmental concept, behavioral theory, humanistic concept, symbolic interactionism, functionalism, structuralism), as well as genetics and with varying degrees of environmental influence (including family) to build language competences and thus develop speech. Results and conclusion. In the analyzed, selected theoretical and research concepts, human development was often presented in a different way. However, all of them emphasized the importance of genetic predispositions and the influence of the environment on the acquisition of communication skills. The role of the family, which is the closest environment stimulating the child's development, remains significant for speech development.
REFERENCES (24)
1.
Bartkowiak, Z. (1981). Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania, cz. 1. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
 
2.
Blumer, H. (2007). Interakcjonizm symboliczny: Perspektywa i metoda. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
 
3.
Boyd, D., Bee, H. (2008). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
 
4.
Burszta, W. J., Kempy, M. (2002). Strukturalizm. W: W. Kwaśniewicz i in. (red.), Encyklopedia socjologii (t. 4, ss. 127–132). Warszawa: Oficyna Naukowa.
 
5.
Flis, M. (1998). Funkcjonalizm. W: W. Kwaśniewicz i in. (red.), Encyklopedia socjologii (t. 1, ss. 232–235). Warszawa: Oficyna Naukowa.
 
6.
Hałas, E. (1998). Interakcjonizm symboliczny. W: W. Kwaśniewicz i in. (red.), Encyklopedia socjologii (t. 1, ss. 353–357). Warszawa: Oficyna Naukowa.
 
7.
Hałas, E. (2012). Interakcjonizm symboliczny: Społeczny kontekst znaczeń. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
8.
Janowska, J. (1994). Psychologia humanistyczna jako podstawa praktyki pedagogicznej. W: M. Łobocki (red.), Psychologia humanistyczna a wychowanie (ss. 79–88). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
 
9.
Krąpiec, M. A. (2008). Strukturalizm. W: A. Maryniarczyk i in. (red.), Powszechna encyklopedia filozofii (t. 9, ss. 229–235). Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
 
10.
Ligęza, M. (1998). Psychologia rozwojowa. W: W. Szewczuk (red.), Encyklopedia psychologii (ss. 610–615). Warszawa: Fundacja Innowacja, Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna.
 
11.
Ligęza, M. (2001). Podstawy rozwoju języka i mowy dzieci. W: T. Gałkowski, G. Jastrzębowska (red.), Logopedia: pytania i odpowiedzi: Podręcznik akademicki (ss. 199–215). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
 
12.
Łobocki, M. (1994). Wychowanie w świetle psychologii humanistycznej. W: M. Łobocki (red.), Psychologia humanistyczna a wychowanie (ss. 13–24). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
 
13.
Paszkiewicz, E. (1983). Struktura teorii psychologicznych: Behawioryzm, psychoanaliza, psychologia humanistyczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
 
14.
Piaget, J. (2005). Mowa i myślenie dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
15.
Porayski-Pomsta, J. (2015). O rozwoju mowy dziecka: Dwa studia. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
 
16.
Przetacznik-Gierowska, M., Tyszkowa, M. (2014). Psychologia rozwoju człowieka: Zagadnienia ogólne (t. 1). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
17.
Rzepa, T. (1998). Psychologia humanistyczna. W: W. Szewczuk (red.), Encyklopedia psychologii (ss. 556–560). Warszawa: Fundacja Innowacja, Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna.
 
18.
Schaffer, R. H. (2014). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
19.
Skinner, B. F. (2013). Behawioryzm. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
 
20.
Słodownik-Rycaj, E. (2007). System opieki logopedycznej w Polsce i Anglii. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
 
21.
Szczodrak, M. (1988). Elementy pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
 
22.
Szewczuk, W. (1998). Behawioryzm. W: W. Szewczuk (red.), Encyklopedia psychologii (ss. 35–40). Warszawa: Fundacja Innowacja, Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna.
 
23.
Trempała, J. (red.). (2016). Psychologia rozwoju człowieka: Podręcznik akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
24.
Turner, J. H. (2012). Struktura teorii socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
Accessibility Declaration
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top