Family scripts and crime with art in the background of a crime novel (James Patterson and Liza Marklund, The Postcard Killers)
 
More details
Hide details
1
Department of Cultural Research of Institute of Linguistics and Literary Studies, Faculty of Humanities, Jan Kochanowski University of Kielce [Instytut Literaturoznawstwa i Językoznawstwa, Wydział Humanistyczny, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach] , Żeromskiego 5, 25-369 Kielce, Poland
 
2
Department of Criminal Law, Criminology and Forensics in Faculty of Law and Social Science, Jan Kochanowski University of Kielce [Instytut Nauk Prawnych, Wydział Prawa i Nauk Społecznych, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach], Żeromskiego 5, 25-369 Kielce, Poland
 
 
Submission date: 2022-03-02
 
 
Final revision date: 2022-07-19
 
 
Acceptance date: 2022-07-19
 
 
Publication date: 2022-07-25
 
 
Corresponding author
Marta Bolińska   

Instytut Literaturoznawstwa i Językoznawstwa, Wydział Humanistyczny, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Żeromskiego 5, 25-369 Kielce, Polska
 
 
Patryk Zieliński   

Instytut Nauk Prawnych, Wydział Prawa i Nauk Społecznych, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Żeromskiego 5, 25-369 Kielce, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2022;27(2):345-364
 
KEYWORDS
ABSTRACT
Introduction. The article presents a crime novel from a psychological, literary, and legal perspective. In the character creation of one of the protagonists – Eric Berne, the theme of life scripts (family scenarios) was exposed. The text has been divided into several parts, including the scripting apparatus construction, the role of the journalist in the context of family scenarios, the composition and plot of the novel, construction solutions, legal and criminological foundations of a crime novel, historical, and literary contexts. The text refers, among others, to the beginnings of novels based on a mystery, which should be associated with the development of the press. The authors – James Patterson and Liza Marklund, when building a literary story, reach for the key elements of the legal and criminological realm, meaning – they build the psychological profile of the perpetrator, present the process of tracking him and learning about the motives behind his actions, try to hold the person accountable (not only criminally) and provide the reader with a sense of justice. The work fits into the convention of the twentieth-century crime novel with its variants: detective, sensational-adventurous, as well as a so-called American noire novel and links literature with the development of the press. Aim. The aim of the article is to present the latest crime novel with the evolution of the genre in the background, taking into account the legal and criminological context and family scripts. Materials and methods. The article is descriptive and analytical in nature, it uses tools characteristic of the philologist’s work (including literary theory, text explication, and cultural criminology) and also of a lawyer (study of literature, analysis of documents). Results. The analysis of the text (especially the characters’ construction) and the evolution of the genre shows that the authors of The Postcard Killers associate the elements of tradition with innovative take on the subject with perfect awareness. They also place the fictional events and their characters in the convention of crime fiction combined with the eloquence of pitaval (literary crime reports) as a genre straight from crime scenes and courts. They refer both to the classics of the genre, meaning – Dupin’s methods but they also introduce psychological motives for committing a crime, which become far more important than the investigation itself. They also take into account the key role played by both professional (J. Kanon) and non-professional investigators (D. Larsson) in the process of tracking murderers.
 
REFERENCES (42)
1.
Allain, M., Souvestre, P. (2015). Fantomas: Zakochany książę. Warszawa: Wydawnictwo Studio Emka.
 
2.
Bauman, Z., (1995). Ciało i przemoc w obliczu ponowoczesności. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
 
3.
Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
 
4.
Bernacki, M., Pawlus, M. (1999). Słownik gatunków literackich. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Park.
 
5.
Berne, E. (2021). Dzień dobry… i co dalej?: Psychologia ludzkiego przeznaczenia. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
 
6.
Bolińska, M. (2016). Próby odinfantylizowania własnej dorosłości: Wokół teorii skryptów życiowych (na przykładzie wybranych utworów Tomasza Kwaśniewskiego, Doroty Terakowskiej i Jerzego Zawieyskiego). W: M. Chrobak, K. Wądolny-Tatar (red.), Światy dzieciństwa: Infantylizacje w literaturze i kulturze (ss. 323-339). Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
 
7.
Burszta, W., Czubaj, M. (2007). Krwawa setka: 100 najważniejszych powieści kryminalnych. Warszawa: "Muza".
 
8.
Caillois, R. (1967). Odpowiedzialność i styl: eseje. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
 
9.
Chesterton, G.K. (2019). Ojciec Brown: Księga wszystkich spraw. Poznań: Wydawnictwo Replika.
 
10.
Christie, A. (1998). Pułapka na myszy. Warszawa: Prószyński i S-ka.
 
11.
Cieślak, M. (1984). Polska procedura karna: Podstawowe założenia teoretyczne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
 
12.
Dickens, C. (2022). Tajemnica Edwina Drooda. Poznań: Wydawnictwo Replika.
 
13.
Doyle, A.C. (1956). Studium w szkarłacie. Warszawa: Wydawnictwo Iskry.
 
14.
Drzazga, E. (2010). Kryminologia kulturowa: Wprowadzenie do koncepcji. Archiwum Kryminologii, 32, 5-22. DOI: 10.7420/AK2010A.
 
15.
Drzazga, E., Grzyb, M. (red.) (2018). Nowe kierunki w kryminologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
 
16.
Dulewicz, J. (2020). Dobry kryminał. Dydaktyka Polonistyczna, 6(15), 133-140. DOI: 10.15584/dyd.pol.15.2020.8.
 
17.
Gardocki, L. (2019). Prawo karne. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
 
18.
Geertz, C. (1990). O gatunkach zmąconych (Nowe konfiguracje myśli społecznej). Teksty Drugie, 2, 113-130.
 
19.
Gemra, A. (red.) (2015). Literatura kryminalna: Na tropie źródeł. Kraków: Wydawnictwo EMG.
 
20.
Habzda-Siwek, E. (2002). Diagnoza stanu psychicznego sprawcy a rozstrzygnięcia w procesie karnym. Kraków: Kantor Wydawniczy "Zakamycze".
 
21.
Lasić, S. (1976). Poetyka powieści kryminalnej: Próba analizy strukturalnej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
 
22.
Leblanc, M. (2021). Arsène Lupin, dżentelmen włamywacz. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
 
23.
Lombroso, C. (1891–1892). Człowiek – zbrodniarz w stosunku do antropologii, jurysprudencyi i dyscypliny więziennej: Zbrodniarz urodzony, obłąkaniec zmysłu moralnego. T. 1–3. Warszawa: M. Wołowski.
 
24.
Makarewicz, J. (1914). Prawo karne ogólne. Kraków: Leon Frommer.
 
25.
Markowski, M.P., Nycz, R. (red.) (2006). Kulturowa teoria literatury: główne pojęcia i problemy. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
 
26.
Milewski, S. (2009). Szemrane towarzystwo niegdysiejszej Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Iskry.
 
27.
Misrahi, A. (2007). Edgar Allan Poe. Warszawa: Muza.
 
28.
Nowak, M. (2013). Kilerzy, gangsterzy i zakochani mordercy, czyli Pitawal opolski. Opole: Wydawnictwo Nowik.
 
29.
Patterson, J., Marklund, L. (2011). Pocztówkowi zabójcy. Warszawa: Wydawnictwo Albatros.
 
30.
Pietkiewicz, B. (2002). Psychoanaliza jako terapia narracyjna: Psychoanalityczna teoria fantazmatu. W: J. Trzebiński (red.), Narracja jako sposób rozumienia świata (ss. 115-150). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
 
31.
Poe, E.A. (2018). Opowieści niesamowite. Kraków: Wydawnictwo Skrzat.
 
32.
Prodöhl, G. (1985). Pitawal przestępstw niezwykłych. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
 
33.
Roszczynialska, M. (2015). Wzorzec pitawala w kryminale współczesnym (na przykładzie powieści „Drwal” oraz „Zbrodniarz i panna” Michała Witkowskiego). W: A. Gemra (red.), Literatura kryminalna: Na tropie źródeł (ss. 99-112). Kraków: Wydawnictwo EMG.
 
34.
Ryszkiewicz, M. (2021). Retoryka polskiej powieści kryminalnej po roku 1989: Preliminaria. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
 
35.
Sławiński, J. (red.) (1988). Słownik terminów literackich. Wrocław: Zaklad Narodowy im. Ossolińskich.
 
36.
Słomkowska, A. (1974). Dziennikarze warszawscy: Szkice z XIX wieku. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
 
37.
Słownik Języka Polskiego [portal]. Wojeryzm [hasło]. Pobrane 28.06.2022 z: https://sjp.pl/wojeryzm.
 
38.
Szenic, S. (1975). Pitaval warszawski. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.
 
39.
Ślęzak, I. (2009). Stawanie się poetą: Analiza interakcjonistyczno-symboliczna. Przegląd Socjologii Jakościowej, 5(1), 1-167. DOI: 10.18778/1733-8069.5.1.02.
 
40.
Tripplin, L.T. (1852). Tajemnice społeczeństwa wykryte w sprawach kryminalnych krajowych. T. 1-3. Wrocław: Zygmunt Schletter.
 
41.
Widacki, J. (red.) (2012). Kryminalistyka. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck.
 
42.
Żabski, T. (red.) (1994). Słownik literatury popularnej: Zeszyt próbny. Wrocław: Wydawnictwo UWr.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top