Early signs of autism in young children in interaction with their parents
 
More details
Hide details
1
Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Dawida 1, 54- 238 Wrocław, Polska
 
 
Submission date: 2024-08-11
 
 
Acceptance date: 2024-10-18
 
 
Online publication date: 2024-11-15
 
 
Corresponding author
Barbara Ewa Winczura   

Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Dawida 1, 54- 238 Wrocław, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2024;31(3)
 
KEYWORDS
TOPICS
ABSTRACT
Aim. Behavioral symptoms of autism spectrum disorder develop over time and they change their clinical appearance with the development of the child. The main symptoms for early diagnosis of autism spectrum disorders is considered to be deficits in social communication and social interaction. During the early development of the child the greatest anxiety among parents/close caregivers of these children is caused by disorders in social and emotional development, difficulties in communicating, and an unusual way of playing. Disturbances in social development are revealed earliest; they are observable in the individual development of the child and they are considered the primary symptoms of autism. Parents/close caregivers usually become the first observers of a child’s disturbing behavior, but also the first initiators of building close relationships with their offspring. Information obtained from parents is an important indicator for the early detection of autism spectrum disorders. The essence of the undertaken problem of early detection of autism spectrum disorders in young children at risk and with autism is to show the role of parents/close caregivers as the first observers of disturbing behavior of their children. The first symptoms of autism risk in emotional and social development, play, and communication in young children in interaction with parents were analyzed in particular. Methods and materials. The article is of a review nature. It presents a theoretical approach based on the analysis of source materials from Polish and foreign publications. Results and conclusion. Disorders in the emotional, social, and communication spheres are central to the clinical picture of autism spectrum disorders, with the manifestation of symptoms changing with the age and development of the child. Delays in acquiring social skills, speech development, and communication in young children at risk are thought to be strong predictors of receiving an autism diagnosis. Disturbing observations of parents regarding the development and behavior of the child accelerate the detection of disorders in their child and contribute to the accurate diagnosis.
REFERENCES (63)
1.
Allison, C., Baron-Cohen, S., Wheelwright, S., Charman, T., Richler, J., Pasco, G., Brayne, C. (2008). The Q-CHAT (Quantitative CHecklist for Autism in Toddlers): A normally distributed quantitative measure of autistic traits at 18–24 months of age: Preliminary report. [Q-CHAT (Ilościowa lista kontrolna autyzmu u małych dzieci): Normalnie rozłożona ilościowa miara cech autystycznych w wieku 18–24 miesięcy: Wstępny raport]. Journal of Autism and Developmental Disorders, 38(8), 1414–1425. DOI: 10.1007/s10803-007-0509-7.
 
2.
American Psychiatric Association, DSM-5 Task Force. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5 [Podręcznik diagnostyczny i statystyczny zaburzeń psychicznych: DSM-5]. Washington: American Psychiatric Publishing. DOI: 10.1176/appi.books.9780890425596.
 
3.
Baranek, G. T. (1999). Autism during infancy: A retrospective video analysis of sensory – motor and social behaviors at 9–12 months of age [Autyzm w okresie niemowlęcym: Retrospektywna analiza wideo zachowań sensoryczno-motorycznych i społecznych w wieku 9–12 miesięcy]. Journal of Autism and Developmental Disorders, 29(3), 213–224. DOI: 10.1023/a:1023080005650.
 
4.
Baron-Cohen, S. (1991). The development of a theory of mind in autism: Deviance and delay? [Rozwój teorii umysłu w autyzmie: Dewiacja i opóźnienie?]. Psychiatric Clinics of North America, 14(1), 33–51. DOI: 10.1016/S0193-953X(18)30323-X.
 
5.
Baron-Cohen, S. (1995). Mindblindness: An essay on autism and theory of mind [Ślepota umysłu: Esej o autyzmie i teorii umysłu]. Cambridge: MIT Press. DOI: 10.7551/mitpress/4635.001.0001.
 
6.
Baron-Cohen, S., Cox, A., Baird, G., Swettenham, J., Nightingale, N., Morgan, K., Drew, A., Charman, T. (1996). Psychological markers of autism at 18 months of age in a large population [Markery psychologiczne w wykrywaniu autyzmu w okresie niemowlęcym na dużej populacji]. British Journal of Psychiatry, 168(2), 158–163. DOI: 10.1192/bjp.168.2.158.
 
7.
Bobkowicz-Lewartowska, L. (2000). Autyzm dziecięcy: Zagadnienia diagnozy i terapii. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
 
8.
Charman, T., Swettenham, J., Baron-Cohen, S., Cox, A., Baird, G., Drew, A. (1997). Infants with autism: An investigation of empathy, pretend play, joint attention imitation [Niemowlęta z autyzmem: Badanie empatii, zabawy w udawanie, wspólnej uwagi i naśladownictwa]. Developmental Psychology, 33(5), 781–789. DOI: 10.1037//0012-1649.33.5.781.
 
9.
Clifford, S. M., Dissanayake, C. (2008). The early development of joint attention in infants with autistic disorder using home video observations and parental interview [Wczesny rozwój wspólnej uwagi u niemowląt z zaburzeniami autystycznymi w oparciu o obserwacje na nagraniach wideo w domu i wywiad z rodzicami]. Journal of Autism and Developmental Disorders, 38(5), 791–805. DOI: 10.1007/s10803-007-0444-7.
 
10.
Coonrod, E. E., Stone, W. I. (2004). Early concerns of parents of children with autistic and nonautistic disorders [Wczesne obawy rodziców dzieci z zaburzeniami autystycznymi i nieautystycznymi]. Infants and Young Children, 17(3), 258–268. DOI: 1097/00001163-200407000-00007.
 
11.
Cotugno, A. J. (2011). Terapia grupowa dla dzieci z zaburzeniami ze spectrum autyzmu: Rozwijanie kompetencji i umiejętności społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Fraszka Edukacyjna.
 
12.
Daley, T. C. (2004). From symptom recognition to diagnosis: Children with autism in urban India [Od rozpoznania objawów do diagnozy: Dzieci z autyzmem w miejskich Indiach]. Social Science and Medicine, 58(7), 1323–1355. DOI: 10.1016/S0277-9536(03)00330-7.
 
13.
Dawson, G., Webb, S. J., Carver, L., Panagiotides, H., McPartland, J. (2004). Young children with autism show antypical brain responses to fearful versus neutral facial expressions [Małe dzieci z autyzmem wykazują nietypowe reakcje mózgu na mimikę wyrażającą strach i neutralność]. Developmental Science, 7(3), 340–359. DOI: 10.1111/j.1467-7687.2004.00352.x.
 
14.
De Clercq, H. (2007). Autyzm od wewnątrz – przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Fraszka Edukacyjna.
 
15.
Frith, U. (2008). Autyzm: Wyjaśnienie tajemnicy. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
 
16.
Gamliel, I., Yirmiya, N. (2017). Diagnoza zaburzeń społecznych w zaburzeniach ze spektrum autyzmu. W: S. Goldstein, J. A. Naglieri, S. Ozonoff (red.), Diagnoza zaburzeń ze spektrum autyzmu (ss. 180–216). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
 
17.
Gray, K. M., Tonge, B. J. (2001). Are there early features of autism in infants and preschool children? [Czy u niemowląt i dzieci w wieku przedszkolnym występują wczesne objawy autyzmu?]. Journal of Paediatrics and Child Health, 37(3), 221–226. DOI: 10.1046/j.1440-1754.2001.00653.x.
 
18.
Greenspan, S. L., Wieder, S. (2014). Dotrzeć do dziecka z autyzmem: Jak pomóc dzieciom nawiązywać relacje, komunikować się i myśleć: Metoda Floortime. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
 
19.
Jagielska, G. (2009). Objawy autyzmu dziecięcego. W: J. Komender, G. Jagielska, A. Bryńska, Autyzm i zespół Aspergera (ss. 33–50). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
 
20.
Jaklewicz, H. (2000). Autyzm dziecięcy. W: A. Popielarska, M. Popielarska (red.), Psychiatria wieku rozwojowego (ss.116–128). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
 
21.
Johnson, C. P., Myers, S. M. (2007). Identification and evaluation of children with autism spectrum disorders [Identyfikacja i ocena dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu]. Pediatrics, 120(5), 1183–1215. DOI: 10.1542/peds.2007-2361.
 
22.
Kliś, M. (1994). Deficyt kontaktów wzrokowych w interakcjach społecznych dzieci autystycznych. W: W. Dykcik (red.), Autyzm: kontrowersje i wyzwania (ss. 69–79). Poznań: Wydawnictwo Eruditus.
 
23.
Kołodziejczyk, A. (2003). Dziecięca koncepcja fikcji czyli co jest „na niby” w telewizji. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
 
24.
Korendo, M., Sedivy, K. (2017). Wczesne objawy autyzmu. W: Skibska J. (red.), Diagnoza interdyscyplinarna: Wybrane problemy (ss. 231–239). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
 
25.
Kutscher, L. M., Attwood, T., Wolff, R. R. (2007). Dzieci z zaburzeniami łączonymi: ADHD, trudności w nauce, zespół Aspergera, zespół Touretta, depresja dwubiegunowa i inne zaburzenia. Warszawa: Wydawnictwo K. E. Liber.
 
26.
Leekam, S. R., Ramsden, C. A. H. (2006). Dyadic orienting and joint attention in preschool children with autism [Orientacja dyadyczna i wspólna uwaga u dzieci w wieku przedszkolnym z autyzmem]. Journal of Autism and Developmental Disorders, 36(2), 185–197. DOI: 10.1007/s10803-005-0054-1.
 
27.
Lösche, G. (1990). Sensorimotor and action development in autistic children from infancy to early childhood [Rozwój sensomotoryczny i czynnościowy u dzieci autystycznych od niemowlęctwa do wczesnego dzieciństwa]. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 31(5), 749–761. DOI: 10.1111/j.1469-7610.1990.tb00815.x.
 
28.
Maestro, S., Muratori, F., Cesari, A., Pecini, C., Apicella, F., Stern, D. (2006). A view to regressive autism through home movies: Is early development really normal? [Spojrzenie na regresywny autyzm poprzez filmy domowe: Czy wczesny rozwój jest naprawdę normalny?]. Acta Psychiatrica Scandinavica, 113(1), 68–72. DOI: 10.1111/j.1600-0447.2005.00695.x.
 
29.
Markiewicz, K. (2007). Charakterystyka zmian w rozwoju umysłowym dzieci autystycznych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
 
30.
Mildenberger, K., Sitter, S., Noterdaeme, M., Amorosa, H. (2001). The use of the ADI-R as a diagnostic tool in the differential diagnosis of children with infantile autism and children with a receptive language disorder [Zastosowanie ADI-R jako narzędzia diagnostycznego w diagnostyce różnicowej dzieci z autyzmem dziecięcym i dzieci z zaburzeniami odbioru języka]. European Child and Adolescent Psychiatry, 10(4), 248–255. DOI: 10.1007/s007870170014.
 
31.
Morrison, J. (2016). DSM-5 bez tajemnic: Praktyczny przewodnik dla klinicystów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
 
32.
Osterling, J. A., Dawson, D. (1994). Early recognition of children with autism: A study of first brithday home videotapes [Wczesne rozpoznanie autyzmu u dzieci: badanie domowych nagrań wideo z pierwszych urodzin]. Journal of Autism and Developmental Disorders, 24(3), 247–259. DOI: 10.1007/BF02172225.
 
33.
Osterling, J. A., Dawson, G., Munson, J. A. (2002). Early recognition of 1-year-old infants with autism spectrum disorder versus mental retardation [Wczesne rozpoznanie zaburzeń ze spektrum autyzmu u rocznych niemowląt w porównaniu z upośledzeniem umysłowym]. Development and Psychopathology, 14(2), 239–251. DOI: 10.1017/s0954579402002031.
 
34.
Paul, R., Wilson, K. P. (2017). Diagnoza mowy, języka i komunikowania się w zaburzeniach ze spektrum autyzmu. W: S. Goldstein, J. A. Naglieri, S. Ozonoff (red.), Diagnoza zaburzeń ze spektrum autyzmu (ss. 217–259). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
 
35.
Pisula, E. (2005). Małe dziecko z autyzmem: Diagnoza i terapia. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
 
36.
Pisula, E. (2007). Rodzice i rodzeństwo dzieci z zaburzeniami rozwoju. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
 
37.
Pisula, E. (2008). Zaburzenia komunikacji u dzieci z autyzmem. W: Kiedy mózg pracuje inaczej… – postrzeganie, ruch, emocje, komunikacja: X Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa: Materiały konferencyjne (ss. 42–45). Wrocław: Oddział Fundacji „Promyk Słońca”.
 
38.
Pisula, E. (2010). Autyzm: Przyczyny, symptomy, terapia. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
 
39.
Pisula, E. (2011). Wspomaganie osób z zaburzeniami należącymi do autystycznego spektrum w perspektywie psychopatologii rozwojowej. W: J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka: Podręcznik akademicki (ss. 446–454). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
40.
Pisula, E. (2012). Autyzm: Od badań mózgu do praktyki psychologicznej. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
 
41.
Piszczek, M. (2014). Autyści: Indywidualne i grupowe metody terapii: Zajęcia adresowane do rodziców. Warszawa: Wydawnictwo ES.
 
42.
Randall, P., Parker, J. (2010). Autyzm: Jak pomóc rodzinie. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
 
43.
Rogers, S. J., Dawson, G., Vismara, L. A. (2015). Metoda wczesnego startu dla dziecka z autyzmem (ESDM): Jak wykorzystywać codzienne aktywności, aby pomóc dzieciom tworzyć więzi, komunikować się i uczyć. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
 
44.
Rybka, A., Garncarz, A. (2009). Stymulowanie rozwoju emocjonalnego u osób z autyzmem. W: J. Kossewska (red.), Kompleksowe wspomaganie rozwoju uczniów z autyzmem i zaburzeniami pokrewnymi (ss. 139–154). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
 
45.
Rynkiewicz, A. (2009). Zespół Aspergera: Inny mózg, inny umysł. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
 
46.
Rynkiewicz, A., Kulik, M. (2013). Wystandaryzowane, interaktywne narzędzia do diagnozy zaburzeń ze spektrum autyzmu, a nowe kryteria diagnostyczne DSM-5. Psychiatria, 10(2), 41–48.
 
47.
Schaffer, H. R. (2008). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
48.
Seach, D., Lloyd, M., Preston, M. (2006). Pomóż dziecku z… autyzmem. Warszawa: Wydawnictwo K. E. Liber.
 
49.
Senju, A., Johnson, M. H. (2009). Atypical eye contact in autism: Models, mechanisms and development [Nietypowy kontakt wzrokowy w autyzmie: Modele, mechanizmy i rozwój]. Neuroscience and Biobehavioral Reviews, 33(8), 1204–1214. DOI: 10.1016/j.neubiorev.2009.06.001.
 
50.
Shea, V., Mesibov, G. B. (2017). Kwestie związane z wiekiem w diagnozie zaburzeń ze spektrum autyzmu. W: S. Goldstein, J. A. Naglieri, S. Ozonoff (red.), Diagnoza zaburzeń ze spektrum autyzmu (ss. 156–179). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu.
 
51.
Sigman, M., Dijamco, A., Gratier, M., Rozga, A. (2004). Early detection of core deficits in autism [Wczesne wykrywanie podstawowych deficytów w autyzmie]. Mental Retardation and Developmental Disabilities Research Reviews, 10(4), 221–233. DOI: 10.1002/mrdd.20046.
 
52.
Skórczyńska, M. (2009), Wczesne diagnozowanie autyzmu – perspektywy i dylematy. W: B. Winczura (red.), Autyzm: Na granicy zrozumienia (ss. 35–63). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
 
53.
Skórczyńska, M. (2012): Autyzm a opóźnienie rozwoju, W: B. Winczura (red.), Dzieci z zaburzeniami łączonymi: Trudne ścieżki rozwoju (ss. 13–32). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
 
54.
Słopień, A., Wojciechowska, A. (2015). Specyficzne zaburzenia rozwoju mowy i języka w diagnozie różnicowej ASD. W: A. Rozetti, F. Rybakowski (red.), Spektrum autyzmu: Neurorozwojowe zaburzenia współwystępujące (ss. 139–153). Łódź – Warszawa: Krajowe Towarzystwo Autyzmu.
 
55.
Steiner, A. M., Goldsmith, T. R., Snow, A. V., Chawarska, K. (2012). Practitioner’s guide to assessment of autism spectrum disorders in infants and toddlers [Poradnik dla praktyków dotyczący oceny zaburzeń ze spektrum autyzmu u niemowląt i małych dzieci]. Journal of Autism and Developmental Disorders, 42(6), 1183–1196. DOI: 10.1007/s10803-011-1376-9.
 
56.
Stone, W. L., Lee, E. B., Ashford, L., Brissie, J., Hepburn, S. L., Coonrod, E. E., Weiss, B. H. (1999). Can autism be diagnosed accurately in children under 3 years? [Czy autyzm można zdiagnozować prawidłowo u dzieci poniżej 3. roku życia?]. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 40(2), 219–226. DOI: 10.1111/1469-7610.00435.
 
57.
Szatmari, P. (2007). Uwięziony umysł: Opowieści o ludziach z autyzmem. Kraków: Wydawnictwo Znak.
 
58.
Talarowska, M., Florkowski, A., Gałecki, P., Zboralski, K. (2010). Psychologiczne koncepcje rozwoju autyzmu. W: T. Pietras, A. Witusik, P. Gałecki (red.), Autyzm: Epidemiologia, diagnoza i terapia (ss. 99–118). Wrocław: Wydawnictwo Continuo.
 
59.
Volkmar, F. R., Chawarska, K., Klin, A. (2005). Autism in infancy and early childhood [Autyzm w okresie niemowlęcym i wczesnym dzieciństwie]. Annual Review of Psychology, 56, 315–336. DOI: 10.1146/annurev.psych.56.091103.070159.
 
60.
Werner, E., Dawson., G., Munson., J., Osterling, J. (2005). Variation in early developmental course in autism and its relations with behavioral outcome at 3–4 years of age [Zmienność wczesnego przebiegu rozwojowego w autyzmie i jej związek z wynikami behawioralnymi w wieku 3–4 lat]. Journal of Autism and Developmental Disorders, 35(3), 337–350. DOI: 10.1007/s10803-005-3301-6.
 
61.
Wetherby, A. M., Woods, J., Allen, L., Cleary, J., Dickinson, H., Lord, C. (2004). Early indicators of autism spectrum disorders in the second years of life [Wczesne wskaźniki zaburzeń ze spektrum autyzmu w drugim roku życia]. Journal of Autism and Developmental Disorders, 34(5), 473–493. DOI: 10.1007/s10803-004-2544-y.
 
62.
Winczura, B. (2019). Wczesne rozpoznawanie autyzmu u małych dzieci – sygnały ostrzegawcze dla diagnozy zaburzeń ze spektrum autyzmu. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 19(2), 216–225. DOI: 10.15557/PiPK.2019.0022.
 
63.
Wing, L. (2005). Związek między zespołem Aspergera i autyzmem Kannera. W: U. Frith (red.), Autyzm i zespół Aspergera (ss. 115–149). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
 
Accessibility Declaration
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top