Community support for seniors with impairments in cognitive abilities, and their families, through an assistant social service
More details
Hide details
1
Akademia Pedagogiki Specjalnej, Instytut Filozofii i Socjologii, Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa, Polska
2
Akademia Pedagogiki Specjalnej, Instytut Pedagogiki, Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa, Polska
These authors had equal contribution to this work
Submission date: 2024-08-06
Final revision date: 2024-09-05
Acceptance date: 2024-10-31
Online publication date: 2024-11-07
Corresponding author
Mateusz Bieńkowski
Akademia Pedagogiki Specjalnej, Instytut Filozofii i Socjologii, Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2024;31(3)
KEYWORDS
TOPICS
ABSTRACT
Aim. The aim of the article is to present a new social service in Poland, consisting of the assistance of people with neurodegenerative health problems, and to present the forms and scope of support within the assistance service, as well as a research analysis devoted to
the assistance service project within the program implemented by the Support Foundation. The text consists of three parts, an introduction and a summary. The first part of the article presents the social services implemented for the senior community in Poland, in particular
those that can be performed for people with cognitive problems and selected instruments of social assistance for seniors in their own living environment. The second part refers to an attempt to search for a theoretical framework for personal assistance services for people
with cognitive problems. The personal assistance service can be modeled on the profession of an assistant for a disabled person. The third part is the result of a qualitative study. Methods and materials. The first two parts of the text have been produced by theoretical
analysis methods in social sciences: “desk research” and “discourse analysis." The research part of the article was based on two methods: “individual in-depth interview” and “desk research” analysis which belong to the qualitative research trend. Results and conclusion. Personal assistance of a person with dementia and their family is a new model of support for seniors in Poland, implemented based on the original concept of the „Wsparcie” Foundation. It can be implemented on the basis of existing organizational and legal instruments within social assistance and on the basis of the experience of various entities within the so-called good practices. Personal assistants of seniors with
neurocognitive problems use professional techniques to support people with disabilities.
REFERENCES (34)
1.
Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej: Rozwiązania w wybranych państwach europejskich. (2014). Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
2.
Babbie, E. (2003). Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
3.
Bidzan, M., Rasmus, A., Gruzińska, K. (2012). Pomoc rodzinie chorego z otępieniem czołowo-skroniowym. W: M. Pąchalska, L. Bidzan (red.), Otępienie czołowo-skroniowe: Ujęcie interdyscyplinarne (ss. 293–322). Kraków: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego.
4.
Boss, P. (1999). Ambiguous loss: Learning to live with unresolved grief [Niejednoznaczna strata: Nauka życia z nierozwiązanym żalem]. Cambridge: Harvard University Press.
5.
Cervinkova, H. (2014). Jesteśmy sobie potrzebni: Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej w ramach projektu „Sprawni w pracy”. Wrocław: Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego we współpracy z Wydawnictwem Naukowym Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
6.
Doraczyńska, E. (2003). Doświadczenia Oddziału Warszawskiego w realizacji projektu „Osobisty asystent osoby chorej na SM”. W: I. Odrobińska (red.), Osobisty asystent osoby niepełnosprawnej: Materiały poseminaryjne (ss. 46–49). Dębe: Rada Główna Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego.
7.
Fajfer-Kruczek, I. (2013). Prawne i organizacyjne aspekty systemu kształcenia asystentów osoby niepełnosprawnej w Polsce. W: J. Rottermund, I. Fajfer-Kruczek (red.), Rozwój usług asystenta osoby niepełnosprawnej w Polsce (ss. 33–43). Kraków – Katowice: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
8.
Flak, B. (2011). Asystent osoby niepełnosprawnej. W: A. Górak i in., Nowatorskie instrumenty w pracy z klientami pomocy społecznej: Asystent rodziny, trener pracy, klub integracji społecznej, asystent osoby niepełnosprawnej (ss. 163–227). Wrocław: Grupa Ergo.
9.
Flick, U. (2010). Projektowanie badania jakościowego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
10.
Gawryluk, M., Puławska-Rodzik, A. (2013). Asystencki system wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami na przykładzie działań Fundacji Eudajmonia. W: J. R ottermund, I. Fajfer-Kruczek (red.), Rozwój usług asystenta osoby niepełnosprawnej w Polsce (ss. 93–104). Kraków – Katowice: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
11.
Grabowska, I. (2023). Deinstytucjonalizacja praktyk pomocowych wspierających osoby z niepełnosprawnościami: Między koniecznością a wyborem. W: M. Rymsza (red.), W stronę środowiskowych usług społecznych: Deinstytucjonalizacja praktyk pomocowych w Polsce i Europie (ss. 53–80). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
12.
Grewiński, M., Lizut, J. (2021). Idea, definicje i teoretyczne aspekty deinstytucjonalizacji w polityce społecznej. W: M. Grewiński, J. Lizut (red.), Deinstytucjonalizacja w polityce społecznej: Szanse i zagrożenia (ss. 11–30). Warszawa – Radom: Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Uczelnia Korczaka, Instytut Naukowo-Wydawniczy Spatium.
13.
Juchnicka, M., Prystrom, J., Pogorzelski, M., Siderska, D. (2015). Przekroczyć granice: Wsparcie doradczo-edukacyjne osób dotkniętych chorobą nowotworową: Modelowa asysta osobista. Białystok: Białostocka Fundacja Kształcenia Kadr.
14.
Korycki, A. (2020). Aktywizacja społeczna i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu seniorów z niepełnosprawnościami: Wyzwania dla współczesnej polityki społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
15.
Kruk, A. M. (2010). Instytucje społeczne: Organizacja, zarządzanie, wybrane aspekty prawne i gospodarcze. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej.
16.
Kvale, S. (2010). Prowadzenie wywiadów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
17.
Mirewska, E. (2010). Miejsce asystenta osoby niepełnosprawnej w systemie pomocy społecznej. W: A. Żukiewicz (red.), Asystent osoby niepełnosprawnej: Nowy zawód i nowa usługa systemu pomocy społecznej (ss. 21–30). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej.
18.
Naegele, G. (2013). Usługi społeczne dla osób starszych. W: A. Evers, R. G. Heinze, T. Olk (red.), Podręcznik usług społecznych – przykład Niemiec (ss. 457–482). Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Janusza Korczaka.
20.
Odrobińska, I. (2003). Wstęp. W: I. Odrobińska (red.), Osobisty asystent osoby niepełnosprawnej: Materiały poseminaryjne (ss. 3–4). Dębe: Rada Główna Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego.
21.
Pąchalska, M. (2008). Rehabilitacja neuropsychologiczna: Procesy poznawcze i emocjonalne. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
23.
Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 27 października 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie domów pomocy społecznej. (2023). Dz. U. 2023.2355.
24.
Rymsza, M. (2023). Polityka deinstytucjonalizacji profesjonalnych praktyk pomocowych w perspektywie socjologicznej. W: M. Rymsza (red.), W stronę środowiskowych usług społecznych: Deinstytucjonalizacja praktyk pomocowych w Polsce i Europie (ss. 7–30). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
25.
Seniów, J. (2003). Zaburzenia poznawcze i emocjonalne w stwardnieniu rozsianym. W: I. Odrobińska (red.), Osobisty asystent osoby niepełnosprawnej: Materiały poseminaryjne (ss. 11–16). Dębe: Rada Główna Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego.
26.
Sędzicki, M. (2020). O konieczności wsparcia seniorów z chorobami otępiennymi (i ich rodzin). W: A. Korycki (red.), Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu osób z chorobami otępiennymi i ich rodzin jako wyzwanie dla pracy socjalnej i polityki społecznej (ss. 167–169). Siedlce: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego.
27.
Skrzypczak, B. (2022). Standaryzacja placówek i usług społecznych – rozwój instytucjonalny w czasach deinstytucjonalizacji. W: M. Zima-Parjaszewska, B. Skrzypczak, Standaryzacja usług społecznych w organizacji pozarządowej (ss. 93–135). Lublin: Wydawnictwo Muzyczne Polihymnia.
28.
Szeroczyńska, M. (2003). Prawo Unii Europejskiej a instytucja asystenta osobistego dla osoby niepełnosprawnej. W: I. Odrobińska (red.), Osobisty asystent osoby niepełnosprawnej: Materiały poseminaryjne (ss. 5–10). Dębe: Rada Główna Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego.
29.
Ustawa z dnia 19 lipca 2019 roku o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych. (2019). Dz. U. 2019.1818.
30.
Ustawa z dnia 28 lipca 2023 roku o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw. (2023). Dz. U. 2023.1693.
31.
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2022 r. o ekonomii społecznej. (2022). Dz. U. 2024.113.
32.
Wrona, S. (2013). Assistant of family in the process of early intervention [Asystent rodziny w procesie wczesnej interwencji]. W: J. Rottermund, I. Fajfer-Kruczek (red.), Rozwój usług asystenta osoby niepełnosprawnej w Polsce (ss. 73–82). Kraków – Katowice: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
33.
Zarzycka, J. (2013). Stowarzyszenie FAON – „Pogotowie Asystenckie” w Katowicach. W: J. Rottermund, I. Fajfer-Kruczek (red.), Rozwój usług asystenta osoby niepełnosprawnej w Polsce (ss. 165–170). Kraków – Katowice: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
34.
Żukiewicz, A. (2010). Asystent osoby niepełnosprawnej – nowy obszar działania społecznego. W: A. Żukiewicz (red.), Asystent osoby niepełnosprawnej: Nowy zawód i nowa usługa systemu pomocy społecznej (ss. 9–13). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej.