Success and proactivity in the professional career in the perceptions of young people
More details
Hide details
1
Department of the Socio-pedagogical Problems of Youth, Faculty of Educational Studies, Adam Mickiewicz University in Poznan [Zakład Socjopedagogicznych Problemów Młodzieży, Wydział Studiów Edukacyjnych, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu], Szamarzewskiego 89, 60-568 Poznań, Poland.
Submission date: 2022-01-27
Final revision date: 2022-03-21
Acceptance date: 2022-03-21
Publication date: 2022-07-25
Corresponding author
Agnieszka Cybal-Michalska
Zakład Socjopedagogicznych Problemów Młodzieży, Wydział Studiów Edukacyjnych,
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Szamarzewskiego 89, 60-568
Poznań, Polska.
Lucyna Myszka-Strychalska
Zakład Socjopedagogicznych Problemów Młodzieży, Wydział Studiów Edukacyjnych,
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Szamarzewskiego 89, 60-568
Poznań, Polska.
Wychowanie w Rodzinie 2022;27(2):273-297
KEYWORDS
ABSTRACT
Introduction. Adopting a proactive approach to one’s career is now becoming a necessary
condition for the effective planning, monitoring, and managing of one’s own professional
future, and thus increasing the chances of success in the flexible labour market. These issues
become especially cognitively interesting in the case of young people who are about
to actively participate in their space.
Aim. The aim of the article is to answer the question: how do young people who are in the
education system, and are preparing to enter the labour market, perceive their chances of
success in their career and what factors determine it?
Materials and methods. The text presents the results of two studies conducted among
adolescents. The sample consisted of university students (N=354) and people studying
in vocational schools (N=697). The relationship between proactivity (as measured by the
scale of proactive behaviour in a career by Augustyn Bańka) and the characteristics of
individuals was diagnosed using specific statistical analysis procedures (Spearman’s rank
correlation coefficient, V-Cramer coefficient, chi-square test, Student’s t-test, one-way
ANOVA).
Results. The collected empirical material indicates statistically significant relationships
between individual features and socio-cultural and contextual factors that shape the professional
behaviour of young people. Among other things, a correlation was found between
proactivity and gender, educational achievement, self-esteem, sense of effectiveness, quality
of interpersonal relations, identity style, and the assessment of the chances of success
in a career, and it was shown that the perception of professional success in subjective terms
prevails in the examined young people.
Conclusion. Proactive behaviour increases the entity’s chances of success in a professional
career, and recognizing the factors that determine it becomes crucial in the context of
preparing young people to enter the labour market.
REFERENCES (66)
1.
Arnold, J., Cohen, L. (2008). The psychology of careers in industrial-organizational settings: A critical but appreciative analysis. International Review of Industrial and Organizational Psychology, 23,1-44. DOI: 10.1002/9780470773277.ch1.
2.
Arthur, M.B., Khapova, S.N., Wilderom, C.P.M. (2005). Career success in a boundaryless career world. Journal of Organizational Behavior, 26(2), 177-202. DOI: 10.1002/job.290.
3.
Arthur, M.B., Hall, D.T., Lawrence, B.S. (2004). Generating new directions in career theory: The case for a transdisciplinary approach. W: M.B. Arthur, D.T. Hall, B.S. Lawrence (red.), Handbook of career theory (ss. 7-25). Cambridge: Cambridge University Press. DOI: 10.1017/CBO9780511625459.003.
4.
Atchoarena, D. (2000). The transition of youth from school to work: Issues and policies. Paris: International Institute for Educational Planning/UNESCO.
5.
Bandura, A. (2002). Growing primacy of human agency in adaptation and change in the electronic era. European Psychologists, 7(1), 2-16. DOI: 10.1027//1016-9040.7.1.2.
6.
Banerji, A., Saksonovs, S., Lin, H., Blavy, R. (2014). Youth unemployment in advanced economies in Europe: Searching for solutions. IMF Staff Discussion Notes, 14(11), 1-32. DOI: 10.5089/9781498337113.006.
7.
Bańka, A. (2005). Proaktywność a tryby samoregulacji: Podstawy teoretyczne, konstrukcja i analiza czynnikowa Skali Zachowań Proaktywnych w Karierze [Proactivity and modes of self-regulation: Theoretical bases, construction and factor analysis of Career Proactive Behavior Scale]. Poznań: "Print-B".
8.
Bańka, A. (2006). Kapitał kariery – uwarunkowania, rozwój i adaptacja do zmian organizacyjnych oraz strukturalnych rynku pracy [Career capital - determinants, development, and adaptation to organisational and structural changes of the labour market]. W: Z. Ratajczak, A. Bańka, E. Turska (red.), Współczesna psychologia pracy i organizacji: Wybrane zagadnienia [Contemporary work and organizational psychology: Selected issues] (ss. 59-117). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
9.
Bańka, A. (2009). Proaktywność – intencjonalne konstruowanie przyszłości i uprzedzające osiąganie celów personalnych poprzez doświadczanie codzienności [Proactivity – intentional construction of the future and the pre-emptive achievement of personal goals through the experience of everyday life]. W: H. Wrona-Polańska, E. Czerniawska, L. Wrona (red.), Szkice o ludzkim poznawaniu i odczuwaniu [Sketches on human cognition and perception] (ss. 10-23). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
10.
Bańka, A. (2007). Psychologiczne doradztwo karier [Psychological career counseling]. Poznań: "Print-B".
11.
Bateman, T.S., Crant, J.M. (1993). The proactive component of organizational behavior: A measure and correlates. Journal of Organizational Behavior, 14(2), 103–118. DOI: 10.1002/job.4030140202.
12.
Bauman, Z. (1960). Kariera: Cztery szkice socjologiczne [Career: Four sociological sketches]. Warszawa: "Iskry".
13.
Bauman, Z. (2000). Ponowoczesność jako źródło cierpień [Postmodernism as a source of suffering]. Warszawa: Sic!.
14.
Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność [Liquid modernity]. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
15.
Beck, U. (2004). Społeczeństwo ryzyka: W drodze do innej nowoczesności [Risk society: Towards a new modernity]. Warszawa: "Scholar".
16.
Bohdziewicz, P. (2008). Kariery zawodowe w gospodarce opartej na wiedzy (na przykładzie grupy zawodowej informatyków) [Professional careers in the knowledge-based economy (on the example of the professional group of IT specialists)]. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
17.
Bokszański, Z. (2007). Indywidualizm a zmiana społeczna: Polacy wobec nowoczesności: Raport z badań [Individualism and social change: Poles towards modernity: Research report]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
18.
Borkowska, S. (1999). Słowo wstępne: O potrzebie i możliwościach wzrostu efektywności edukacji zawodowej [Foreword: On the necessity and possibility of an increase in the efficiency of vocational education]. W: S. Borkowska (red.), Edukacja zawodowa a rynek pracy [Vocational education and the labour market] (ss. 5-7) Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
19.
Brown, D.J., Cober, R.T., Kane, K., Levy, P.E., Shalhoop, J. (2006). Proactive personality and the successful job search: A field investigation with college graduates. Journal of Applied Psychology, 3(91), 717-726. DOI: 10.1037/0021-9010.91.3.717.
20.
Campbell, D. J. (2000). The proactive employee: Managing workplace initiative. Academy of Management Executive, 14(3), 52–66. DOI: 10.5465/AME.2000.4468066.
21.
Cybal-Michalska, A. (2013). Młodzież akademicka a kariera zawodowa [Academic youth and professional career]. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
22.
Cybal-Michalska, A. (2014). Prodevelopmental orientation as a determinant of an active participation and cooperation in a reality oriented towards a global change. W: T. Marek, W. Karwowski, J. Kantola, M. Frankowicz, P. Zgaga (red.), Science, technology, higher education and society in the conceptual age (ss. 541-549). London-New York: Tylor & Francis.
23.
Cybal-Michalska, A. (2015). Proactivity in a career as a strategy of the intentional construction of an individual future in the world oriented toward a global change. Procedia Manufacturing, 3, 3644-3650. DOI: 10.1016/j.promfg.2015.07.754.
24.
Czarnecki, K. (1983). Rozwój zawodowy człowieka i jego uwarunkowania [A person’s professional development and its determinants]. Warszawa: ZZDZ ZG.
25.
De Vos, A., De Clippeleer, I., Dewilde, T. (2009). Proactive career behaviours and career success during the early career. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 4(82), 761-777. DOI: 10.1348/096317909X471013.
26.
Devadason, R. (2007). Constructing coherence? Young adults’ pursuit of meaning through multiple transitions between work, education, and unemployment. Journal of Youth Studies, 10(2), 203-221. DOI: 10.1080/13676260600983650.
27.
Di Blasi, M., Tosto, C., Marfia, A., Cavani, P., Giordano, C. (2016). Transition to adulthood and recession: a qualitative study. Journal of Youth Studies, 8(19), 1043-1060. DOi: 10.1080/13676261.2015.1136055.
28.
Diehl, M., Semegon, A.B., Schwarzer, R. (2006). Assessing attention control in coal pursuit: A component of dispositional self-regulation. Journal of Personality Assessment, 3(86), 306-317. DOI: 10.1207/s15327752jpa8603_06.
29.
Falasca, M. (2011). Barriers to adult learning: Bridging the gap. Australian Journal of Adult Learning, 3(51), 583-590.
30.
Firkowska-Mankiewicz, A. (1997). Czym jest sukces życiowy dla współczesnego Polaka?: Kontekst socjodemograficzny i psychospołeczny [What is life success for contemporary Poles?: A sociodemographic and psychosocial context]. W: H. Domański, A. Rychard (red.), Elementy nowego ładu [Elements of a new order] (pp. 303-330). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
31.
Furlong, A., Woodman, D., Wyn, J. (2011). Changing times, changing perspectives: Reconciling ‘transition’ and ‘cultural’ perspectives on youth and young adulthood. Journal of Sociology, 4(47), 355-370. DOI: 10.1177/1440783311420787.
32.
Goffman, E. (1961). Asylums: Essays on the social situation of mental patients and other inmates. Garden City, N.Y.: Anchor Books.
33.
Grant, A.M., Ashford, S.J. (2008). The dynamics of proactivity at work. Research in Organizational Behavior, 28, 3-34. DOI: 10.1016/j.riob.2008.04.002.
34.
Greenglass, E. (2002). Proactive coping and quality of life management. W: E. Frydenberg (red.), Beyond coping: Meeting goals, visions, and challenges (pp. 37-62). New York: Oxford University Press. DOI: 10.1093/med:psych/9780198508144.003.0003.
35.
Jacob, M., Weiss, F. (2010). From higher education to work. Patterns of labor market entry in Germany and the US. Higher Education, 60(5), 529-542. DOI: 10.1007/s10734-010-9313-y.
36.
Lanthaler, W., Zugmann, J. (2000). Akcja JA: Nowy sposób myślenia o karierze [The I action: A new way of thinking about career]. Warszawa: Twigger, Prosperum.
37.
Lipiec-Tomaszewska, R. (2008). Dynamika zmian współczesnych organizacji a nowy model kariery zawodowej [The changes of modern organizations and the new career model]. Kształcenie zawodowe: Pedagogika i Psychologia, 10, 215-229.
38.
Łojko, E. (2011). Sposoby pojmowania przez studentów sukcesu zawodowego prawników [Students’ perceptions of the professional success of lawyers]. W: E. Łojko (red.), Studenci prawa o studiach i perspektywach zawodowych [Law students on their studies and professional prospects] (ss. 181-203). Warszawa: Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski.
39.
Mądrzycki, T. (1996). Osobowość jako system tworzący i realizujący plany [Personality as a system forming and realizing plans]. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
40.
Mlinar, Z. (1992). Individuation and globalization: The transformation of territorial social organization. W: Z. Mlinar (red.), Globalization and territorial identities (ss. 15-34). Avebury: Aldershot.
41.
Myszka, L. (2015). Planowanie i zarządzanie karierą jako podmiotowa „własność” jednostki [The planning and management of a career as a personal “property” of the individual]. Ogrody Nauk i Sztuk, 5, 345-352. DOI:
10.15503/onis2015.345.352.
42.
Myszka-Strychalska, L. (2016). Prorozwojowość w karierze – perspektywa jednostkowa [Pro-developmental approach in a career - an individual perspective]. W: E. Solarczyk-Ambrozik (red.), Doradztwo zawodowe w perspektywie całożyciowego uczenia się [Vocational counseling in the perspective of lifelong learning] (pp. 97-109). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
43.
Parker, S.K., Williams, H.M., Turner, N. (2006). Modelling the antecedents of proactive behavior at work. Journal of Applied Psychology, 91(3), 636-652. DOI: 10.1037/0021-9010.91.3.636.
44.
Piorunek, M. (2009). Bieg życia zawodowego człowieka: Kontekst transformacji kulturowych [The course of the professional life of a man: The context of cultural transformations]. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
45.
Raffe, D. (2011). National qualifications frameworks: What can be learnt from the international experience?. Sodobna Pedagogika (Journal Of Contemporary Educational Studies), 62(4), 66-80.
46.
Rokicka, E. (1992). Pojęcie „kariery”: Perspektywa strukturalno-funkcjonalna i interakcjonistyczna [The concept of a “career”: A structural-functional and interactionist perspective]. Przegląd Socjologiczny, 41, 115-127.
47.
Rożnowski, B. (2009). Przechodzenie młodzieży z systemu edukacji na rynek pracy w Polsce: Analiza kluczowych pojęć dotyczących rynku pracy u młodzieży [Transition of youth from the education system to the labour market in Poland: Analysis of the key labour market concepts in youth]. Lublin: Wydawnictwo KUL.
48.
Santrock, J.W. (1997). Life–span development. Madison, WI: Brown & Benchmark.
49.
Savickas, M. L. (1999). The transition from school to work: A developmental perspective. The Career Development Quarterly, 47(4), 326-336. DOI: 10.1002/j.2161-0045.1999.tb00741.x.
50.
Schwarzer, R., Taubert, S. (2002). Tenacious goal pursuits and striving toward personal growth: Proactive coping. W: E. Frydenberg (red.), Beyond coping: Meeting goals, visions, and challenges (pp. 19-35). London: Oxford University Press. DOI: 10.1093/med:psych/9780198508144.003.0002.
51.
Suchar, M. (2003). Kariera i rozwój zawodowy [Career and professional development]. Gdańsk: Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr.
52.
Świda-Ziemba, H. (1995). Wartości egzystencjalne młodzieży lat dziewięćdziesiątych [Existential values of youth of the 1990s]. Warszawa: Zakład Socjologii Moralności i Aksjologii Ogólnej, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Uniwersytet Warszawski.
53.
Świda-Ziemba, H. (2000). Obraz świata i bycia w świecie: Z badań młodzieży licealnej [Image of the world and of being in the world: From the studies of high school youth]. Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Uniwersytet Warszawski.
54.
Szałkowski, A. (red.) (2002). Rozwój personelu [Personnel development]. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
55.
Turban, D.B., Moake, T.R., Yu-Hsien Wu, S., Cheung, J.Y.H (2017). Linking extroversion and proactive personality to career success: the role of mentoring received and knowledge. Journal of Career Development, 44(1), 20-33. DOI: 10.1177/0894845316633788.
56.
Turska, E. (2014). Kapitał kariery ludzi młodych: Uwarunkowania i konsekwencje [Career capital of young people: Conditions and consequences]. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
57.
Velki, T., Kristek, M., Vrdoljak, G., Jakopec, A. (2013). Proactivity and learning approaches in students: Education vision & challenge for future. Ljubljana: EDUvision.
58.
Weick, K.E. (1996). Enactment and the boundaryless career: Organizing as we work. W: M.B. Arthur, D.M. Rousseau (red.), The boundaryless career: A new employment principle for a new organizational era (ss. 40-57). New York - Oxford: Oxford University Press. DOI: 10.1093/oso/9780195100143.003.0003.
59.
Wojciszke, B. (2010). Sprawczość i wspólnotowość: Podstawowe wymiary spostrzegania społecznego [Agency and community: Basic dimensions of social perception]. Gdańsk - Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
60.
Wojtasik, B. (2003). Refleksyjne konstruowanie kariery życiowej w ponowoczesnej codzienności [Process of reflective construction of a life career in postmodern life]. Teraźniejszość, Człowiek, Edukacja, Numer Specjalny, 343-351.
61.
Wyn, J., Cuervo, H. (2017). A longitudinal analysis of belonging temporal, performative and relational practices by young people in rural Australia. Young: Nordic Journal of Youth Research, 3(25), 219-234. DOI: 10.1177/1103308816669463.
62.
Wysocka, E. (2011). Kwestionariusz Nastawień Intrapersonalnych, Interpersonalnych i Nastawień wobec Świata (KNIIŚ): Podręcznik testu - wersja dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej [Questionnaire of Intrapersonal and Interpersonal Attitudes and Attitudes Towards the World: Test Manual - version for upper secondary school students]. Kraków: Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne.
63.
Stelter, Ż., Strelau, J., Sobolewski, A. (2002). Rozbieżność między temperamentem rzeczywistym a oczekiwanym dziecka upośledzonego umysłowo i jej związek z sytuacją stresową matki. Czasopismo Psychologiczne, 8(2), 155-162.
64.
Tomczyszyn, D. (2011). Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym intelektualnie w wymiarze społecznym i ekonomicznym. Biała Podlaska: Wydawnictwo PWSZ im. Papieża Jana Pawła II.
65.
Wrześniewski, K., Sosnowski, T., Jaworowska, A., Ferenc, D. (2011). Inwentarz stanu i cechy lęku STAI: Polska adaptacja STAI: Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
66.
Zasępa, E. (2020). Niepełnosprawność intelektualna. W: I. Grzegorzewska, L. Cierpiałkowska, A.R. Borkowska (red.), Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży (ss. 283-293). Warszawa: PWN.