Parents’ Sense of Participation in Shaping and Developing Intercultural Competences in Children at the Early School Age in the Contemporary Multicultural Spaces of Life and Education. Report on Research
More details
Hide details
1
Uniwersytet Bielsko-Bialski, Wydział Humanistyczno-Społeczny, Instytut Pedagogiki, Willowa 2, 43-309 Bielsko-Biała, Polska
Submission date: 2023-03-11
Final revision date: 2023-05-20
Acceptance date: 2023-05-20
Publication date: 2023-11-10
Corresponding author
Ewa Kochanowska
Uniwersytet Bielsko-Bialski, Wydział Humanistyczno-Społeczny, Instytut Pedagogiki,
Willowa 2, 43-309 Bielsko-Biała, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2023;30(1):63-78
KEYWORDS
ABSTRACT
Introduction. The variability and dynamics of the contemporary multicultural spaces of life and education result in the need for joint and integrated new solutions aimed at developing strategies for intercultural education of children by all education entities, including the family. Raising a child with a high level of intercultural competence, who shows valuable attitudes and is able to actively participate in both national and global culture is an important task for parents. Aim. The aim of the research was to determine the sense of participation of parents of students at the early school age in shaping and developing intercultural competencies of children, i.e., examining how parents perceive their role in the process of intercultural education of children and what actions they take in this regard. Materials and methods. The article presents the results of qualitative research embedded in the interpretative paradigm, conducted using the individual open-ended interview method. The study involved parents of children at the early school age. Results. On the basis of the analysis of parents’ statements, categories of answers were distinguished, reflecting the ways of understanding the essence of intercultural competencies, and perceiving their role in shaping and developing them. Conclusion. Determining how parents understand the essence of activities aimed at shaping and developing intercultural competencies of children at the early school age can be the basis for planning and implementing integrated activities of the school and family in the context of the challenges faced by the child in the contemporary multidimensional and dynamic spaces of life and education characterized by multiculturalism.
REFERENCES (41)
1.
Babbie, E. (2008). Podstawy badań społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
2.
Badowska, M. (2018). Kompetencje społeczne i międzykulturowe nauczycieli i pedagogów w świetle badań własnych. Kultura i Edukacja, 3 (121), 184-200.
3.
Bryant, P. E., Colman, A. M. (red.) (1997). Psychologia rozwojowa. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
4.
Chromiec, E. (2004). Dziecko wobec obcości kulturowej. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
5.
Chromiec, E. (2006). Edukacja w kontekście różnicy i różnorodności kulturowej: Z inspiracji naukowych obszaru niemieckojęzycznego. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".
6.
Cierpka, A. (2002). Tożsamość jednostki wśród rodzinnych narracji. W: J. Trzebiński (red.), Narracja jako sposób rozumienia świata (ss. 173-187). Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie.
7.
Didier, J. (1992). Słownik filozofii. Katowice: "Książnica".
8.
Dobrowolska, B. (2012). Kompetencje nauczycieli a wielokulturowość w świetle badań własnych. Studia Pedagogiczne: Problemy społeczne, edukacyjne i artystyczne, 21, 15-33.
9.
Dubis, M. (2019). Współpraca: Nauczyciel – uczeń – rodzic: Wymiary relacji wychowawczej i edukacyjnej = Collaboration: Teacher, student, parent: Dimensions of educational and upbringing relationships. Studia Paedagogica Ignatiana: Rocznik Wydziału Pedagogicznego Akademii Ignatianum w Krakowie, 1(22), 149-175.
10.
Gołka, M. (1997). Oblicza wielokulturowości. W: M. Kempny, A. Kapciak, S. Łodziński (red.), U progu wielokulturowości (ss. 55-67). Warszawa: Oficyna Naukowa.
11.
Górniewicz, J. (2001). Kategorie pedagogiczne. Olsztyn: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski.
12.
Gromadzka, B. (2016). Szkoła – nauczyciel – grupa w środowisku zróżnicowanym kulturowo na przykładzie uczniów romskich w polskich szkołach. Polonistyka. Innowacje, 4, 125-136. DOI: 10.14746/pi.2016.1.4.10.
13.
Hammerslay, M., Atkinson, P. (2000). Metody badań terenowych. Poznań: Zysk i S-ka.
14.
Hruzd, A. (2011). Rodzina jako obszar zainteresowań pedagogiki międzykulturowej. Pogranicze. Studia Społeczne, 17 , 43-53.
15.
Declaration by the European ministers of education on intercultural education in the new
European context: Intercultural education: Managing diversity, strengthening democracy: Adopted texts and report [Deklaracja europejskich ministrów edukacji nt. edukacji międzykulturowej w nowym europejskim kontekście: Edukacja międzykulturowa: Zarządzanie różnorodnością, wzmacnianie demokracji: Przyjęte teksty i raport]. Ateny, 10-12.11.2003. Pobrane 30.11.2023 z:
https://rm.coe.int/declaration....
16.
Łukasik, B. (2014). O potrzebie refleksji w zawodzie nauczyciela. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie: Pedagogika, 23, 209-217.
17.
Maj, A. (2017). Dialog dzieci i nauczycieli w żłobkach Reggio Emilia. Nauki o Wychowaniu: Studia Interdyscyplinarne, 2(5), 48-64. DOI: 10.18778/2450-4491.05.04.
18.
Mazurkiewicz, P. (1996). Tolerancja - błogosławieństwo czy przekleństwo?. Społeczeństwo Otwarte, 10, 8-13.
19.
Męczkowska-Christiansen, A. (2002). Od świadomości nauczyciela do konstrukcji świata społecznego: Nauczycielskie koncepcje wymagań dydaktycznych a problem rekonstrukcyjnej kompetencji ucznia. Kraków: "Impuls".
20.
Młynarczuk-Sokołowska, A. (2016). Teoria i praktyka międzykulturowej edukacji nieformalnej w kontekście działań adresowanych do dzieci. Białystok: Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku.
21.
Neuman, W. L. (1994). Social research methods: Qualitative and quantitative approaches [Metody badań społecznych: Podejście jakościowe i ilościowe]. Boston: Allyn and Bacon.
22.
Neuner, G. (2014). Edukacja międzykulturowa i jej wymiary. W: F. Brotto, J. Huber, K. Karwacka-Vögele, G. Neuner, R. Ruffino,
R. Teutsch (red.), Kompetencje międzykulturowe dla wszystkich: Przygotowanie do życia w różnorodnym świecie (ss. 11-42). Warszawa: Rada Europy, Ośrodek Rozwoju Edukacji.
23.
Nikitorowicz, J. (2019). Edukacja i komunikacja międzykulturowa w kształtowaniu kompetencji międzykulturowych. Edukacja, 3(150), 6-17. DOI: 10.24131/3724.190301.
24.
Nikitorowicz, J. (2001a). Od podmiotowości do międzykulturowości i z powrotem: Próba interpretacji niektórych perspektyw teoretycznych. W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur (red.), W poszukiwaniu teorii przydatnych w badaniach międzykulturowych: Praca zbiorowa (ss. 15-27). Cieszyn: Uniwersytet Śląski. Filia.
25.
Nikitorowicz, J. (2001b). Pogranicze, tożsamość, edukacja międzykulturowa. Białystok: Trans Humana.
26.
Nowakowska-Buryła, I. (2016). Edukacja międzykulturowa dziecka z perspektywy pedagogów i rodziców. W: J. Nikitorowicz, A. Młynarczuk-Sokołowska, U. Namiotko (red.), Edukacja w warunkach wielokulturowości: Konteksty społeczno-metodyczne (ss. 150-168). Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
27.
Pyżalski, J., Łuczyńska, A., Kata, G., Plichta, P., Poleszak, W., Mróz, J. T., Wójcik, M. (2022). Razem w klasie: Dzieci z Ukrainy w polskich szkołach: Potencjały i wyzwania w budowaniu wielokulturowej szkoły w kontekście wojny w Ukrainie według nauczycielek i nauczycieli. Raport z badania. Fundacja Szkoła z Klasą. Pobrane 30.11.2023 z:
https://www.szkolazklasa.org.p....
28.
Rembierz, M. (2018). Edukacja międzykulturowa jako ćwiczenie duchowe: Pedagogiczne wymiary kształtowania kultury duchowej i rozumienia wartości ponadkulturowych w kontekście zróżnicowania religijnego i pluralizmu światopoglądowego. Edukacja Międzykulturowa, 2, 90-130. DOI: 10.15804/em.2018.02.05.
29.
Ron, P. (2007). Elderly People’s Attitudes and perceptions of aging and old age: The role of cognitive dissonance? [Postawy i postrzeganie starzenia się i starości: Rola dysonansu poznawczego?]. International Journal of Geriatric Psychiatry, 22, 656-662. DOI: 10.1002/gps.1726.
30.
Schmidt-Behlau, B. (2005). Europejska Sieć Międzykulturowej Edukacji Dorosłych (NILE). Edukacja Ustawiczna Dorosłych, 1(48), 44-50.
31.
Silverman, D. (2008). Interpretacja danych jakościowych: Metody analizy rozmowy, tekstu i interakcji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
32.
Sobol, E. (red.) (1997). Słownik wyrazów obcych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
33.
Suchodolska, J. (2000). Rodzinne uwarunkowania kształtowania się i rozwoju tożsamości „podwojonej” i „rozproszonej” w sytuacji Pogranicza (na przykładzie pogranicza polsko-czeskiego). W: T. Lewowicki, J. Suchodolska (red.), Rodzina, wychowanie, wielokulturowość: Praca zbiorowa (ss. 35-47). Cieszyn – Warszawa: Uniwersytet Śląski – Filia w Cieszynie, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie.
34.
Suchodolska, J. (2009). Edukacja międzykulturowa drogą kształtowania wrażliwości na Innego. W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur, J. Urban (red.), Społeczne uwarunkowania edukacji międzykulturowej: Praca zbiorowa: T. 1, Konteksty teoretyczne (ss. 265-274). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
35.
Śniegulska, A. (2019). Rodzina przestrzenią wychowania do międzykulturowości. Horyzonty Wychowania, 18(48), 33-42. DOI: 10.35765/HW.2019.1848.03.
36.
Szerląg, A. (2014). Kulturowy potencjał wychowania w rodzinie na styku kultur – orientacje rodziców i dzieci. Wychowanie w Rodzinie, 9, 23-40.
37.
Sztompka, P. (2010). Socjologia: Analiza społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo Znak.
38.
Tędziagolska, M., Walczak, B. Żelazowska-Kosiorek, B. (2022). Szkoła zróżnicowana kulturowo: Wyzwania i potrzeby związane z napływem uczniów z Ukrainy. Pobrane 30.11.2023 z:
https://ceo.org.pl/wp-content/....
39.
Documentation and Educational Research Center. The Charter of the City and Childhood Councils [Statut Miasta i Rady ds. Dzieciństwa] (2002). Włochy: Reggio Children.
40.
Weigl, G., Łukaszewski, W. (1992). Uprzedzenia i stereotypy etniczne u dzieci: Przeciwdziałanie i modyfikacja. Opole: Uniwersytet Opolski.
41.
Wołoszynowa, L. (1975). Młodszy wiek szkolny. W: M. Żebrowska (red.), Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży (ss. 532-541). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.