Reflections on selected areas of families’ living conditions on the 100th anniversary of Poland’s regaining independence
More details
Hide details
1
Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski, ul. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska
Submission date: 2018-11-29
Final revision date: 2019-01-18
Acceptance date: 2019-01-18
Publication date: 2019-02-01
Corresponding author
Krystyna Dziubacka
Instytut Pedagogiki,
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych,
Uniwersytet Wrocławski,
ul. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska.
Wychowanie w Rodzinie 2018;19(3):119-142
KEYWORDS
ABSTRACT
Aims: The considerations presented in this paper focus on the contemporary
Polish family in the context of various aspects of its functioning, with an attempt to present selected areas of living conditions and to indicate the factors determining them. The time frame of the research on which the study was based, coinciding with the celebrations commemorating the 100th anniversary of Poland’s regaining independence, was conducive to reflection on the changes
in the system of values of Poles and on their attitudes.
Methods: The research was conducted by means of a diagnostic survey, using an interview questionnaire containing 54 open-ended and closed-ended questions as well as statistical methods enabling the analysis of quantitative material.
Results: The changes taking place in the contemporary Polish family, in terms of their direction, are consistent with those observed in other European countries (structure, standard of living, involvement in matters other than those related to family life). A system of recognised values confirms its relative durability, with an increased focus on safety.
Conclusions: The study revealed an increase in the family’s focus on the value of “safety”, which indicates the existence of specific areas of threat. Apart from fears whose presence in the family or in the place of residence has already
been repeatedly recorded in numerous studies, the fear of “strangers” appeared. However, positive assessments of living conditions and satisfaction with it outweighed those that signalled dissatisfaction.
REFERENCES (29)
1.
Badora B. (oprac.), Stosunek do przyjmowania uchodźców po ogłoszeniu nowej propozycji Komisji Europejskiej dotyczącej reformy polityki azylowej, „CBOS. Komunikat z badań” 2016, nr 79,
https://www.cbos.pl/SPISKOM.Po... [dostęp: 6.01.2019].
2.
Czapiński J., Cechy osobowości i styl życia, [w:] J. Czapiński, T. Panek (red.), Diagnoza społeczna 2007. Warunki i jakość życia Polaków. Raport, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2007.
3.
Czapiński J., System wartości, [w:] J. Czapiński, T. Panek (red.), Diagnoza społeczna 2007. Warunki i jakość życia Polaków. Raport, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2007.
4.
Czapiński J., Panek T. (red.), Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków. Raport, „Contemporary Economics” 2015, vol. 9, nr 4.
5.
Drucker P. F., Społeczeństwo pokapitalistyczne, tłum. G. Kranas, PWN, Warszawa 1999.
6.
Dziubacka K., Pogranicze jako obszar doświadczeń generowanych zmianą funkcji granicy. Wybrane aspekty życia społecznego na polsko-niemieckim pograniczu, [w:] B. Cytowska, K. Dziubacka (red.), Człowiek na pograniczach. Interdyscyplinarne aspekty społeczno-kulturowego funkcjonowania, Oficyna Wydawnicza Atut, Wrocław 2014.
7.
Dziubacka K., Przemysł w krajobrazie kulturowym wsi. Uwarunkowania jakości życia – kierunek i dynamika zmian, Oficyna Wydawnicza Atut, Wrocław 2015.
8.
Fedyszak-Radziejowska B., Wieś i rolnicy cztery lata po akcesji. Początek procesu transformacji, [w:] K. Zagórski (red.), Życie po zmianie. Warunki życia i satysfakcje Polaków, Scholar, Warszawa 2009.
9.
Giza-Poleszczuk A., Marody M., Kapitał ludzki i systemowy, [w:] A. Giza-Poleszczuk, M. Marody, A. Rychard (red.), Strategie i system. Polacy wobec zmiany społecznej, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2000.
11.
Hrynicki W. H., Pojęciowe aspekty bezpieczeństwa kulturowego oraz jego zagrożenia w Europie, „Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje” 2014, nr 16,
http://bazhum.muzhp.pl/media//...... [dostęp: 11.06.2019].
12.
Kołaczek B., Dostęp młodzieży do edukacji. Zróżnicowania, uwarunkowania, wyrównywanie szans, Wydawnictwo IPiSS, Warszawa 2004.
13.
Koralewicz J., Zagórski K., O warunkach życia i optymistycznej orientacji Polaków, [w:] K. Zagórski (red.), Życie po zmianie. Warunki życia i satysfakcje Polaków, Scholar, Warszawa 2009.
14.
Kwak A., Kierunki przemian rodziny. Alternatywy dla małżeństwa, „Roczniki Socjologii Rodziny” 2001, t. 13.
15.
Michałowska G., Bezpieczeństwo kulturowe w warunkach globalizacji procesów społecznych, [w:] D. B. Bobrow, E. Haliżak, R. Zięba (red.), Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX w., tłum. A. Wawrowaska-Sulowska [i in.], Scholar, Warszawa 1997.
18.
Ogryzko-Wiewiórska M., Rodzina polska u progu nowego wieku, [w:] Z. Tyszka (red.), Współczesne rodziny polskie – ich stan i kierunek przemian, Wydawnictwo UAM, Poznań 2001.
19.
Poleszczuk J., Rodzina, małżeństwo, prokreacja. Racjonalizacja strategii reprodukcyjnych, [w:] A. Jasińska-Kania, M. Marody (red.), Polacy wśród Europejczyków. Wartości społeczeństwa polskiego na tle innych krajów europejskich, Scholar, Warszawa 2002.
20.
Sakson A., Obawy Polaków przed wykupem polskiej ziemi przez Niemców. Źródła, przejawy, zróżnicowanie, „Wieś i Rolnictwo” 2003, nr 1.
21.
Sułek A., Wartości życiowe dwóch pokoleń. Dokument z lat siedemdziesiątych, „Kultura i Społeczeństwo” 1983, t. 27, nr 2.
22.
Szrejder D., Rodzina w kryzysie demograficznym, [w:] E. Wojtaś, J. Wojtaś (red.), Wrocławskie reminiscencje socjologiczne. Kontynuacja, D1 CUBA, Wrocław 2019.
23.
Tyszka Z., Człowiek i rodzina w XXI wieku. Czas nadziei czy cywilizacja udręki?, [w:] Z. Tyszka (red.), Rodzina w czasach szybkich przemian, Wydawnictwo UMK, Poznań 2002.
24.
Tyszka Z., Stan i przeobrażenia rodzin polskich na przełomie wieków XX i XXI. Niedawna przeszłość i teraźniejszość, [w:] Z. Tyszka (red.), Współczesne rodziny polskie – ich stan i kierunek przemian, Wydawnictwo UAM, Poznań 2001.
25.
Wojciszke B., Baryła W., Kultura narzekania, czyli o psychicznych pułapkach ekspresji niezadowolenia, [w:] M. Drogosz (red.), Jak Polacy przegrywają? Jak Polacy wygrywają?, GWP, Gdańsk 2005.
27.
Ziółkowski M., Zmiany systemu wartości, [w:] J. Wasilewski (red.), Współczesne społeczeństwo polskie. Dynamika zmian, Scholar, Warszawa 2006.
28.
Żurek A., Relacje zachodzące pomiędzy miejską rodziną małą a rodziną dużą, „Roczniki Socjologii Rodziny” 2001, t. 13.
29.
Żyromski M., Zasadnicze etapy rozwoju rodziny polskiej, [w:] Z. Tyszka (red.), Współczesne rodziny polskie – ich stan i kierunek przemian, Wydawnictwo UAM, Poznań 2001.