Life skills and social competences of girls and boys as initial capital of the first phase of transition to adulthood
 
More details
Hide details
1
Laboratory of Research on Youth, Faculty of Social Science, University of Zielona Góra [Pracownia Badań nad Młodzieżą, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Zielonogórski], Licealna 9, 65-417 Zielona Góra, Poland
 
 
Submission date: 2020-07-01
 
 
Final revision date: 2020-12-31
 
 
Acceptance date: 2020-12-31
 
 
Publication date: 2020-12-31
 
 
Corresponding author
Maria Zielińska   

Pracownia Badań nad Młodzieżą, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Zielonogórski, Licealna 9, 65-417 Zielona Góra, Polska
 
 
Justyna Nyćkowiak   

Pracownia Badań nad Młodzieżą, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Zielonogórski, Licealna 9, 65-417 Zielona Góra, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2020;23(2):39-66
 
KEYWORDS
ABSTRACT
Introduction. We are currently observing changes in the models of entering adulthood in Poland, including changes in the dominant patterns of behaviour related to partnership, marriage, and family. In a sociological sense, we are talking about the phenomenon of postponing social roles related to adulthood, about an ever-longer moratorium and changing markers of adulthood. In the family home, a young person acquires competences and skills useful in an independent, responsible adult life. The article will present the nature of those skills which, together with the competences, were considered to be the initial capital of the first phase of transition to adulthood. Aim. The aim of the article is to try to answer the question of whether the 18-year-old secondary school students who were on the verge of adulthood, in the so-called liminal phase within the transition to adulthood, are equipped with the initial capital in the form of skills and competences significant for the functioning in the adult society. We also answer the question of whether, and to what extent, socialization to adulthood, taking place in the family home, corresponds to contemporary changes in the equal treatment of women and men, and to what extent it maintains the traditional division of roles. Materials and methods. The empirical base of the article is the results of sociological research conducted in 2018 in upper secondary schools in Lubuskie voivodeship. Results. The key differences in the field of socialization to adulthood between girls and boys were recorded in two areas: training of skills related to running a household along with caring for other family members, and training in long-term decision making. Conclusions. Striving for equality between women and men is reflected in everyday behaviour and choices, but they are not part of the internalized habitus. The accents and fields of the expected help have changed, but the scripts concerning the so-called male and female tasks remain the same.
 
REFERENCES (52)
1.
Arnett, J.J. (1997). Young People’s Conceptions of The Transition to Adulthood. Youth and Society, 29(1), 3-23. DOI: 10.1177/0044118X97029001001.
 
2.
Arnett, J.J. (2000). Emerging adulthood: A theory of development from the late teens through the twenties. American Psychologist, 55(5), 469-480. DOI: 10.1037/0003-066X.55.5.469.
 
3.
Arnett, J.J. (2001). Conception of the transition to adulthood: Perspective From Adolescence through Midlife. Journal of Adult Development, 8, 133-143. DOi: 10.1023/A:1026450103225.
 
4.
Arnett, J.J. (2004). Emerging adulthood: A winding road from the late teens through the twenties. New York: Oxford University Press.
 
5.
Arnett, J.J. (2010). Adolescence and emerging adulthood: A cultural approach. New York: Pearson.
 
6.
Arnett, J.J. (2016). Life Stage Concepts across History and Kultures: Proposal for a New Field on Indigenous Life Stages. Human Development, 59, 290-316. DOI: 10.1159/000453627.
 
7.
Bakiera, L., Wiśniewska, M. (2018). Płeć metrykalna i psychologiczna a podział obowiązków domowych i satysfakcja seksualna w związkach konsensualnych. Rocznik Lubuski, 44(1), 15-33.
 
8.
Baranowska, A. (2007). Poglądy i preferencje dotyczące ekonomicznych modeli rodziny. W: E. Kotowska, U. Sztanderska, I. Wójcicka (red.), Aktywność zawodowa i edukacyjna a obowiązki rodzinne w Polsce w świetle badań empirycznych (ss. 404-422). Warszawa: SCHOLAR.
 
9.
Bieńko, M. (2008). Współczesne skrypty bycia razem: Zamierzony i realizowany projekt scenariuszy ról małżeńskich. Młodzież a rodzina. Roczniki Socjologii Rodziny, 19, 71-90.
 
10.
Bourdieu, P., Passeron, J-C. (1990). Reprodukcja: Elementy teorii systemu nauczania. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
 
11.
Brzezińska, A.I., Kaczan, R., Piotrowski, K., Rękosiewicz, M. (2011). Odroczona dorosłość: Akt czy artefakt?. Nauka, 4, 67-107.
 
12.
Brzezińska, A.I. (2016). Dorastanie do dorosłości: odraczane czy opóźnione, W: A.I. Brzezińska, W. Syska (red.), Ścieżki wkraczania w dorosłość (ss. 23-49), Poznań: Wydawnictwo UAM.
 
13.
Brzezińska, A. I., Appelt, K., Ziółkowska, B. (2016). Psychologia rozwoju człowieka, Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
 
14.
Brzezińska, A. I., Piotrowski, K., (2010). Formowanie się tożsamości a poczucie dorosłości i gotowość do tworzenia bliskich związków. Czasopismo Psychologiczne, 16(2), 265-274.
 
15.
Carlson, D.L., Miller, A.J., Sassler, S., Hanson, S. (2016). The gendered division of housework and couples’ sexual relationships: A re-examination. Journal of Marriage and Family, 78(5), 975-995. DOI: 10.1111/jomf.12313.
 
16.
Centrum Badania Opinii Społecznej (2013). O roli kobiet w rodzinie. Komunikat z badań BS/30/2013. Pobrane 23.02.2024 z: https://www.cbos.pl/SPISKOM.PO....
 
17.
Czerka, E. (2005). Niedorosłość czy dorosłość alternatywna?: Rozważania w kontekście odraczania dorosłości. Teraźniejszość ‒ Człowiek ‒ Edukacja, 1(29), 85-93.
 
18.
Czerka, E. (2007). Rodzinne uwarunkowania odraczania dorosłości u młodych mężczyzn. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
 
19.
Dąbrowska, Z. (2005). Istotne przemiany w życiu małżeńsko-rodzinnym. Małżeństwo i Rodzina, 1-2, 3-7.
 
20.
Erikson, E.H. (1997). Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
 
21.
Erikson, E.H. (2004). Tożsamość a cykl życia. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
 
22.
Fuszara, M. (2007). Nowi mężczyźni?: Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce. Warszawa: Wydawnictwo TRIP.
 
23.
Grzegorzewska, I. (2012). Czy zachowania rodziców wobec dzieci są niezmienne?: Uwarunkowania stabilności i zmienności sprawowania funkcji rodzicielskich. Edukacja Dorosłych, 1, 89-98.
 
24.
Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (2014). Psychologia rozwoju człowieka: Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
25.
Harwas-Napierała, B. (2001). Zachodni model niezależności w wychowaniu rodzinnym: Uwagi krytyczne. Problemy Rodziny, 2, 131-151.
 
26.
Havighurst, R.J. (1953). Human development and education. New York: Longmans&Green.
 
27.
Hurrelmann, K. (1994). Struktura społeczna a rozwój osobowości. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
 
28.
Kiley, D. (2007). Syndrom Piotrusia Pana: O mężczyznach, którzy nigdy nie dorastają. Warszawa: Jacek Santorski & Co – Agencja Wydawnicza.
 
29.
Inglehart, R., Baker, W.E. (2000). Modernization cultural change and the persistence of traditional values. American Sociological Review, 65, 19-51. DOI: 10.1177/000312240006500103.
 
30.
Illouz, E. (2008). Saving the Modern Soul: Therapy, Emotions, and the Culture of Self-Help. Berkeley: University of California Press. DOI: 10.1525/9780520941311.
 
31.
Kotlarska-Michalska, A. (2008). Wizerunki ról rodzinnych. Roczniki Socjologii Rodziny, 18, 3-18.
 
32.
Kornrich, S., Brines, J., Leupp, K. (2012). Egalitarianism, housework, and sexual frequency in marriage. American Sociological Review, 78(1), 26-50. DOI: 10.1177/0003122412472340.
 
33.
Kwak, A. (2001). Kierunki przemian rodziny – alternatywy dla małżeństwa. Roczniki Socjologii Rodziny, 13, 19-27.
 
34.
Kwak, A. (2007). Kobieta w domu in a rynku pracy: Czy równość praw i obowiązków? Wizerunki ról rodzinnych. Roczniki Socjologii Rodziny, 18, 73-87.
 
35.
Lipska, A., Zagórska, W. (2011). Stająca się dorosłość w ujęciu Jeffreya J. Arnetta jako rozbudowana faza liminalna rytuału przejścia. Psychologia Rozwojowa, 16, 9-21.
 
36.
Levinson, D. J. (1986). A conception of adult development. American Psychologist, 41(1), 3-13. DOI: 10.1037/0003-066X.41.1.3.
 
37.
Marianowska, A. (2013). Pomiędzy adolescencją a dorosłością – koncepcja emerging adulthood Jeffreya J. Arnetta. Edukacja Dorosłych, 1, 91-104.
 
38.
Marody, M., Giza-Poleszczuk, A. (2004). Przemiany więzi społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
 
39.
Marszałek, M. (2019). Podział obowiązków w gospodarstwach domowych w Polsce: Analiza sezonowości pracy domowej i zawodowej. Studia Demograficzne, 1(175), 81-108. DOI: 10.33119/SD.2019.1.4.
 
40.
Miller, A., Sassler, S. (2010), Stability and change in the division of labor among cohabiting couples, Social Forum, 25(4), 677-702. DOI: 10.1111/J.1573-7861.2010.01207.x.
 
41.
Mynarska, M. (2011). Kiedy mieć dziecko?: Jakościowe badanie procesu odraczania decyzji o rodzicielstwie. Psychologia Społeczna, 63(18). Pobrane 27.08.2013 z: http://www.spoleczna.psycholog....
 
42.
Oleszkowicz, A., Misztela, A. (2015). Kryteria dorosłości z perspektywy starszych adolescentów i młodych dorosłych. Psychologia Rozwojowa, 20(1), 41-55.
 
43.
Settersten, R.A. Jr. (2007) Passages to adulthood: Linking demographic change and human development. European Journal of Population, 23(3-4), 251-272. DOI: 10.1007/s10680-007-9132-8.
 
44.
Slany, K. (2002). Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
 
45.
Trzop, B. (2019). Mężczyźni (nie)dzisiejsi: Dylematy wokół współczesnych wzorców męskości. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
 
46.
Wiszejko-Wierzbicka, D., Kwiatkowska, A. (2018). Wchodzenie w dorosłość: Ogólnopolskie badanie młodych polaków w wieku 18-29 lat. Studia Socjologiczne, 2(229), 147-176.
 
47.
Wiśniewska, M., Bakiera, L. (2017). Podział obowiązków domowych i satysfakcja seksualna w heteroseksualnych kohabitacjach. W: R. Maciąg (red.), Zagrożenia i problemy cywilizacyjne XXI wieku – przegląd i badania (ss. 82-96) Lublin: Wydawnictwo Naukowe TYGIEL.
 
48.
Van de Welde, C. (2008). Devenir adulte: Sociologie comparée de la jeunesse en Europe. Paris: Presses Universitaires de France, Le Lien Social.
 
49.
Ziemska, M. (1973). Postawy rodzicielskie. Warszawa: TIN.
 
50.
Zielińska, M. (2020). Gotowi na dorosłość?: Projekty życiowe i zasoby społeczne pokolenia 2.0. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
 
51.
Zielińska, M., Wróbel, R. (2018). Socio-demographic aspects of “Emerging Adulthood” in the context of cultural changes in Poland compared to Europe. Rocznik Lubuski, 44(1), 15-33.
 
52.
Żadkowska, M. (2012). Para w praniu: O współczesnej rodzinie i codziennych czynnościach w socjologii Jeana-Claude`a Kaufmanna. Studia Socjologiczne, 2(205), 143-165.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top