Personal resources of adolescents from incomplete familiesStreszczenie
More details
Hide details
1
Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ul. Narutowicza 12, 20-004
Lublin, Polska.
Submission date: 2016-09-25
Final revision date: 2017-01-21
Acceptance date: 2017-01-21
Publication date: 2017-09-29
Corresponding author
Janusz Kirenko
Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ul. Narutowicza 12, 20-004
Lublin, Polska.
Agnieszka Bochniarz
Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ul. Narutowicza 12, 20-004
Lublin, Polska.
Wychowanie w Rodzinie 2017;16(2):153-171
KEYWORDS
ABSTRACT
The contemporary world offers humans a fast pace of life which creates a need to
shape ourselves and the environment in which we function. It also provides us with
a lot of experiences, events and situations, not only pleasant but also difficult and
stressful ones. Stress has become an intrinsic part of human life leading to, among others
things, psychological discomfort, behavioural disorders or psychosomatic illnesses.
The personal resources of an individual are factors which may mediate in his/her interaction
with the world. They have a lot of positive functions, among them a defensive
one, a regulating one and a pro-health one. Because of that, they are considered predictors
of the subjective good state and life satisfaction of the individual which aid in
the fight against civilizational distress. Personal resources play a specific role in the selection
of adequate remedial strategies and they influence the evaluation of the events
in which the individual participates-lesser personal resources will increase the probability
of evaluating the situation as more stressful. Among beneficial personal resources
we may distinguish the following; a sense of coherence and a positive selfevaluation.
Besides these, the environment in which the individual lives plays an important
role. Special attention is paid to the family, which should be the guarantee of an
optimal environment, stimulating and supporting the development of the human. A specific
character of pedagogical influence and the overriding atmosphere in the family
considerably determines behavioural styles and ways of managing stress among adolescents.
The contemporary family is undergoing numerous transformations including that
of its structure. The consequence of that is a growing number of incomplete families.
The situation of a child raised in an incomplete family is determined, to a large extent,
by the reason for the family’s incompleteness and the fact that the factors causing it
may have a long-term effect. The subject of interest are the issues concerning the personal
resources of adolescents from incomplete families in terms of a sense of coherence
and self-evaluation, involving Antonovsky’s Orientation to Life Questionnaire
and Rosenberg’s Self-Esteem Scale.
REFERENCES (29)
1.
Antonovsky A., Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2005.
2.
Balcerzak-Paradowska B. (red.), Samotne rodzicielstwo a zagrożenie wykluczeniem społecznym, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2014.
3.
Borys B., Zasoby zdrowotne w psychice człowieka, „Forum Medycyny Rodzinnej. Wybrane Problemy Kliniczne” 2010, t. 4, nr 1.
4.
Branden N., 6 filarów poczucia własnej wartości, Wydawnictwo Feeria, Łódź 2012.
5.
Chodkiewicz J., Psychologia zdrowia. Wybrane zagadnienia, Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi, Łódź 2006.
6.
Dolińska-Zygmunt G., Orientacja salutogenetyczna w problematyce zdrowotnej. Model Antonovsky’ego, [w:] G. Dolińska-Zygmunt, Podstawy psychologii zdrowia, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001.
7.
Dzwonkowska I., Lachowicz-Tabaczek K., Łaguna M., Samoocena i jej pomiar. Polska adaptacja skali SES M. Rosenberga. Podręcznik, Pracownia Testów Psychologicznych, Warszawa 2008.
8.
Heszen I., Sęk H., Psychologia zdrowia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
9.
Hobfoll S.E., Stres, kultura i społeczność. Psychologia i filozofia stresu, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2006.
10.
Kirenko J., Wsparcie społeczne osób z niepełnosprawnością, WSUPiZ, Ryki 2002.
11.
Kirenko J., Byra S., Zasoby osobiste w chorobach psychosomatycznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2008.
12.
Kirenko J., Sarzyńska E., Bezrobocie. Niepełnosprawność. Potrzeby, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2010.
13.
Kołaczek B., Sytuacja społeczna i ekonomiczna rodzin niepełnych w Polsce, [w:] B. Balcerzak-Paradowska (red.), Samotne rodzicielstwo a zagrożenie wykluczeniem społecznym, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2014.
14.
Kühn-Dymecka A., Występowanie wybranych zasobów osobistych u osób z rozpoznaniem schizofrenii, „Psychiatria Polska” 2012, t. XLVI, nr 2.
15.
Liberska H., Wybrane aspekty psychologicznego funkcjonowania młodzieży wychowywanej w rodzinach pełnych i niepełnych, „Roczniki Socjologii Rodziny” 1998, t. X.
16.
Lis J.U., Solo, ale w ostrogach. Poradnik dla samotnych rodziców, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP Spółka z o.o., Kielce 2012.
17.
Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2006.
18.
Makowska H., Poprawa R., Radzenie sobie ze stresem w procesie budowania zdrowia, [w:] G. Dolińska-Zygmunt (red.), Podstawy psychologii zdrowia, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001.
19.
Mudyń K., Czy można mieć zasoby nie mając do nich dostępu? Problem dostępności zasobów, [w:] Z. Juczyński, N. Ogińska-Bulik (red.), Zasoby osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu jednostki, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2003.
20.
Niebrzydowski L., O poznawaniu i ocenie samego siebie, „Nasza Księgarnia”, Warszawa 1976.
21.
Niebrzydowski L., Psychologia wychowawcza. Samoświadomość, aktywność, stosunki interpersonalne, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1989.
22.
Poprawa R., Zasoby osobiste w radzeniu sobie ze stresem, [w:] G. Dolińska-Zygmunt, (red.), Podstawy psychologii zdrowia, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001.
23.
Racław M., Trawkowska D., Samotne rodzicielstwo. Między diagnozą a działaniem, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013.
24.
Schaffer H.R., Psychologia dziecka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
25.
Sęk H., Stres krytycznych wydarzeń życiowych, [w:] H. Sęk, T. Pasikowski (red.), Zdrowie – stres – zasoby. O znaczeniu poczucia koherencji dla zdrowia, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2001.
26.
Sęk H., Salutogeneza i funkcjonalne właściwości poczucia koherencji, [w:] H. Sęk, T. Pasikowski (red.), Zdrowie – stres – zasoby. O znaczeniu poczucia koherencji dla zdrowia, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2001.
27.
Sęk H., Rola wsparcia społecznego w sytuacjach stresu życiowego. O dopasowaniu wsparcia do wydarzeń stresowych, [w:] H. Sęk, R. Cieślak (red.), Wsparcie społeczne, stres i zdrowie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
28.
Wosik-Kawala D., Korygowanie samooceny uczniów gimnazjum, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2007.
29.
Wrona-Polańska H., Zdrowie i jego psychobiologiczne mechanizmy, [w:] Taż (red.), Zdrowie – stres – choroba w wymiarze psychologicznym, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008.