Obraz życia rodziny rejonu wydobycia węgla brunatnego w obliczu wyzwań transformacji węglowej
Więcej
Ukryj
1
Zakład Edukacji Międzykulturowej i Badań nad Wsparciem Społeczny,
Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych,
Uniwersytet Wrocławski,
ul. J.W. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska
Data publikacji: 31-12-2019
Autor do korespondencji
Krystyna Dziubacka
Zakład Edukacji Międzykulturowej i Badań nad Wsparciem Społeczny,
Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych,
Uniwersytet Wrocławski,
ul. J.W. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2019;21(2):81-101
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cel. Celem podjętych rozważań jest refleksja nad gotowością mieszkańców (ich rodzin) w rejonie wydobycia węgla brunatnego do aktywnego włączenia się w proces transformacji węglowej. Rozważania te, prowadzone w oparciu wyniki badań przeprowadzonych w rejonie turoszowskim, mają stworzyć obraz życia mieszkańców i ich rodzin.
Metoda. Badania prowadzone były w oparciu o metodę sondażu diagnostycznego, z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu, zawierającego 39 pytań o charakterze otwartym
i zamkniętym, oraz o metody statystyczne, umożliwiające analizę zgromadzonego materiału empirycznego.
Wyniki. Przedstawiono podstawowe założenia transformacji węglowej, ze wskazaniem uwarunkowań korzystania z proponowanego przez Unię Europejską wsparcia dla regionów potencjalnie doświadczających jej skutków. Na tym tle dokonano charakterystyki potencjału (kapitału ludzkiego) badanych mieszkańców miasta Bogatynia, z zasygnalizowaniem zewnętrznych uwarunkowań (elementy polityki lokalnej i ponadlokalnej), manifestowanych postaw, przekonań, odniesień aksjologicznych, przekładających się na sposób myślenia o transformacji węglowej.
Wnioski. Mieszkańcy stojącego u progu transformacji węglowej rejonu turoszowskiego potrzebują wsparcia (tak finansowego, jak i edukacyjnego), pozwalającego im i ich rodzinom na korzystną z punktu widzenia jednostki i całej społeczności lokalnej adaptację do zmiany dyktowanej tzw. transformacją węglową.
REFERENCJE (25)
1.
Bodziany, M. (2015). Kryzysy społeczne i bunty mas we współczesnym świecie. W: Riadenie bezpečnosti zložitých systèmov. Liptovský Mikuláš: Akadémia ozbrojených síl gen. M.R. Štefánika.
2.
Czapiński, J., Panek, T. (red.) (2007). Diagnoza społeczna 2007: Warunki i jakość życia Polaków: Raport. Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego, Vizja Press&IT.
3.
Drobniak A. [i in.] (2020). Propozycje rekomendacji dla obszaru sprawiedliwa transformacja: Raport. Katowice – Łódź – Poznań – Wrocław – Warszawa. Pobrane 05.03.2024 z:
https://transformacja.slaskie.....
4.
Dziubacka, K., Grinceviciene, V. (2010). The Process of Adaptation to Social Change as a Factor Stimulating the Development of Youth. Santalka Coactivity, 18(4), 36-42. DOI: 10.3846/coactivity.2010.34.
5.
Dziubacka, K. (2001). Cultural Landscape of Upper Lusatia in the Face of Threats. Czech-Polish Historical and Pedagogical Journal, 3(2).
6.
Dziubacka, K. (2015). Przemysł w krajobrazie kulturowym wsi: Uwarunkowania jakości życia – kierunek i dynamika zmian. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe.
7.
Giza-Poleszczuk, A., Marody, M., Rychard, A. (2000). Strategie i system: Polacy w obliczu zmiany społecznej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
9.
Kołaczek, B. (2004). Dostęp młodzieży do edukacji: Zróżnicowania, uwarunkowania, wyrównywanie szans. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
10.
Krzysztoszek, A., Wolska, A. (2020). Sprawiedliwa transformacja w UE – co oznacza dla Polski?. EURAC TIV.pl [portal]. Pobrane 05.03.2024 z:
https://www.euractiv.pl/sectio....
11.
Łobocki, M. (2006). Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych. Kraków: Impuls.
12.
Maćkowiak-Pandera, J., Greichen, P. (2020). Wprowadzenie. W: Modernizacja europejskiego trójkąta węgla brunatnego: W kierunku bezpiecznej, opłacalnej, i zrównoważonej transformacji energetycznej. Warszawa: Agora.
13.
Mazurski, K.R. (1994). Zagrożenia środowiska Dolnego Śląska, Sudety. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Oddziału Wrocławskiego PTTK.
14.
Misiak, W. (1990). Młodzież polska na rynkach pracy za granicą i w sektorze prywatnym w kraju. W: W. Misiak (red.), Młodzież w zmieniającym się społeczeństwie. Wrocław: Dolnośląskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne.
15.
Nikitorowicz, J. (2005). Kreowanie tożsamości dziecka: Wyzwania edukacji międzykulturowej. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
16.
Nowa-energia.com.pl [wortal energetyczny] (2018). Pobrane 28.12.2018 z: Nowa-energia.com.pl/2018/08/08/jrcraportdotycza cy-przyszlosci-regionow-w-ue/.
17.
Rada Europejska. Rada UE [portal]. Europejski zielony ład. Pobrane 05.03.2024 z: consilium.europa.eu/pl/policies/green-deal.
18.
Schudy, H. (2019). Konsultacje społeczne w Bogatyni – jaka będzie przyszłość miasta i regionu za 25 lat?. Pobrane 05.03.2024 z: Eko.org. pl/n_2225.
19.
Sprawiedliwa-transormacja.pl [portal]. Czym jest sprawiedliwa transformacja i dlaczego w Polsce jej potrzebujemy. Pobrane 05.03.2024 z: Sprawiedliwa-transformacja.pl/o-sprawiedliwej-transformacji.
20.
Sprawiedliwa-transformacja.pl [portal] (2018). Platforma na rzecz Regionów Górniczych w Procesie Transformacji. Pobrane 05.03.2024 z:
http://sprawiedliwa-transforma....
21.
Stańczyk, J. (1996). Współczesne postrzeganie bezpieczeństwa. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
22.
Sztompka, P. (2000). Trauma kulturowa: druga strona zmiany społecznej. Przegląd Socjologiczny, 2.
24.
Umwd.dolnyslask.pl [portal] (2012). Nowe wsparcie unijne dla rejonów górniczych. Pobrane 30.12.2012 z: www.umwd.dolnyslask.pl/urzad/aktualnosci/single -view/artykul/nowe-wsparcie-unijne-dla-rejonow-gorniczych.
25.
Ziemilski, A. (1995). Polska w latach dziewięćdziesiątych: Problemy społecznego przystosowania do wielkiej zmiany: Szkic socjologiczny. Warszawa: Instytut Kultury.