The family in the context of socio-cultural changes in light of own research
More details
Hide details
1
Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Nauk o Edukacji, Świerkowa 20, 15-328 Białystok, Polska
Submission date: 2024-07-12
Final revision date: 2024-09-08
Acceptance date: 2024-09-10
Online publication date: 2024-10-05
Publication date: 2024-12-09
Wychowanie w Rodzinie 2024;31(2):235-253
KEYWORDS
TOPICS
ABSTRACT
Aim. In the 21st century, the digital world is causing young people to change their attitudes toward the most important values that have been upheld over time. Contemporary society is undergoing a technological revolution that affects nearly every aspect of daily life. The
development of information and communication technologies not only changes the way we communicate and process information but also has far-reaching consequences for social structures and cultural processes. The family, as the basic social unit, is not unaffected by these changes. Traditional family models, based on strong intergenerational bonds and clearly defined social roles, are increasingly giving way to more flexible and diverse forms of family life. These processes are further intensified by increasing social and professional mobility, leading to a loosening of family ties and changes in family functioning. In the face of the rapid technological and cultural changes occurring in the 21st century, studying the values and life directions of young people becomes not only important but essential. This paper aims to shed light on these changes and to understand how they affect young people. The aim of this article is to examine the factors shaping the concept of family in the context of contemporary socio-cultural changes. It analyzes how the family was understood in the last century and the factors influencing its characteristics and relationships. Drawing on other researchers’ work, the article shows how young people’s aspirations,
ambitions, and life plans have evolved. Based on relevant literature, the article analyzes key factors in shaping the contemporary family, its definition, and structure. To deepen the analysis, original research is presented on the values and life goals guiding young adults. Methods and materials. The article presents an analysis of the literature as well as original quantitative research. The diagnostic survey method was employed, utilizing the questionnaire technique. The tool used was an online survey questionnaire. Respondents
completed the survey using new technologies, specifically Google Forms. Results and conclusion. Existing analyses indicate that family is a significant value in the lives of young people. However, its role and significance slightly differ depending on the generation. For young adults representing Generation Z, family as a life goal holds a substantial role. Over time, the determinants shaping family structure and its roles have significantly changed. In the past, work, clearly defined social roles, and culture were the pillars of family functioning. Today, traditional family models are increasingly giving way to more flexible and diverse forms of family life, and the roles of women and men are no longer treated so stereotypically. Technologies, which increasingly facilitate life, often create barriers between real relationships.
REFERENCES (27)
1.
Andrzejewska, A. (2008). Negatywne aspekty odbioru telewizji przez dzieci. Lider, 213(10), 27–30.
2.
Baniak, J. (2010). Małżeństwo i rodzina w świadomości gimnazjalnej na tle kryzysu jej tożsamości osobowej: Studium socjologiczne. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
3.
Boguszewski, R. (2016). Młodzież 2016: Prezentacja wybranych wyników badania: Aspiracje, dążenia i plany życiowe młodzieży. Pobrane z:
https://www.cbos.pl/PL/wydarze....
5.
Brzezińska, A., Janiszewska-Rain, J. (2005). W poszukiwaniu złotego środka: Rozmowy o rozwoju człowieka. Kraków: Wydawnictwo Znak.
6.
Cudak, H. (1999). Znaczenie rodziny w rozwoju i wychowaniu małego dziecka. Warszawa: Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej.
7.
Czekajewska, J. (2014). Przemiany życia rodzinnego: Studium etyczne. Toruń: Wydawnictwo Tako.
8.
Dyczewski, L. (2005). Więź rodzinna a media elektroniczne. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 67(1), 225–242.
9.
Filipowicz, M. (2017). Rodzina jako pierwsze środowisko wychowawcze: Zadania i ideał wychowawczy – z perspektywy nauczania Kościoła. Łódzkie Studia Teologiczne, 26(1), 127–146.
10.
GUS (2021). Rocznik Demograficzny. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
11.
Hoffmann, B. (2019). Nieformalna grupa rówieśnicza a proces socjalizacji. W: M. J. Szymański (red.), Krótkie wykłady z socjologii edukacji (ss. 277–307). Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
12.
Janota-Palusińska, M. (2004). O oddziaływaniu telewizji. Wychowawca, 137(5), 16–17.
13.
Jędrzejko, M. (2015). „Zawirowany” świat ponowoczesności: W poszukiwaniu etiologii zaburzeń, dysfunkcji, zachowań kompulsywnych, ryzykownych i dewiacji. Warszawa – Milanówek: Oficyna Wydawnicza Aspra-JR.
14.
Kalinowska-Witek, B. (2014). Rola, zadania i pozycja społeczna mężczyzny i kobiety w rodzinie w świetle wybranych czasopism kobiecych z lat 1864–1914. Wychowanie w Rodzinie, 10(2), 177–189. DOI: 10.23734/wwr20142.177.189.
15.
Kawula, S., Brągiel, J., Janke, A. W. (1997). Pedagogika rodziny: Obszary i panorama problematyki. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
16.
Kenrick, D. T., Griskevicius, V., Neuberg, S. L., Schaller, M. (2010). Renovanting the pyramid of needs: Contemporary extensions built upon ancient foundations [Odnawianie piramidy potrzeb: Współczesne rozszerzenia oparte na starożytnych fundamentach]. Perspectives on Psychological Science: A Journal of the Association for Psychological Science, 5(3), 292–314. DOI: 10.1177/1745691610369469.
17.
Kryńska, E. J. (2022). Pojęcie i znaczenie rodziny w kontekście rozważań bł. Ks. Michała Sopoćki. W: A. Proniewski, D. Steć, J. Jabłoński (red.), Rodzina w myśli bł. ks. Michała Sopoćki: Na podstawie pracy doktorskiej ks. Michała Sopoćki z 1926 roku: "Rodzina w prawodawstwie na ziemiach polskich (studium etyczno-prawne)” (ss. 52–68). Białystok: Wydawnictwo św. Jerzego.
18.
Ładyżyński, A. (2011). Narzeczeństwo – dawne i współczesne: Zmiana w sposobie przygotowania się do małżeństwa. Wychowanie w Rodzinie, 3, 193–217. DOI: 10.23734/wwr20113.193.217.
20.
Ostrouch-Kamińska, J. (2019). Socjalizacja w rodzinie a przemiany współczesnych ról i relacji rodzinnych. W: M. J. Szymański (red.), Krótkie wykłady z socjologii edukacji (ss. 244–275). Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
21.
Slany, K. (2002). Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
22.
Sozańska, E. (2014). Rodzina jako środowisko wychowania w wartościach. Łódzkie Studia Teologiczne, 23(3), 39–51.
23.
Szlendak, T. (2010). Socjologia rodziny: Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
24.
Tyszka, Z. (1976). Socjologia rodziny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
25.
Włoch, A. (2017). Przemiany we współczesnych rodzinach a nowe wyzwania w kształceniu nauczycieli. W: B. Szluz, A. Szluz, M. Urbańska (red.), Współczesna rodzina w ujęciu interdyscyplinarnym: Przemiany, wsparcie, rozwój (ss. 46–56). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
26.
Zdun, M. (2016). Rodzina w świecie nowatorskich technologii – szanse, zagrożenia, wyzwania. W: D. Gizicka (red.) Małżeństwo, rodzina rodzicielstwo (ss. 79–92), Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
27.
Ziółkowska, A., Gronkiewicz, A. (red.). (2015). Rodzina w prawie administracyjnym. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.