Celem niniejszego artykułu jest analiza motywu zabawy obecnego we wczesnonowożytnej literaturze niderlandzkiej, z perspektywy humanistycznej myśli pedagogicznej. To właśnie humaniści, jak Erazm z Rotterdamu czy Juan Luis Vives, zaczęli dostrzegać wychowawcze i edukacyjne walory zabawy. Rozważaniom poddano sposób, w jaki humanistyczne idee pedagogiczne znajdują swoje odzwierciedlenie na płaszczyźnie wczesnonowożytnej literatury dydaktycznej, propagującej idealne modele postępowania. W tym celu przeanalizowano fenomen zabawy obecny w jednym z najpoczytniejszych niderlandzkich traktatów dydaktycznych Małżeństwo (Houwelyck, 1625) siedemnastowiecznego poety–moralisty Jacoba Catsa (1577–1660). Okazuje się, że zaprezentowanyw traktacie motyw zabawy dotyka różnych kontekstów: edukacyjnego, wychowawczego i moralnego. Sama zabawa została natomiast poddana przez poetę wartościowaniu, poprzez wyróżnienie zabaw dobrych i złych. Podział ten posłużył autorowi jako metafora idealnego i nieidealnego wychowania i rodzicielstwa. Przeprowadzona analiza wykazała również, że dzięki wskazaniu walorów edukacyjnych tej formy rozrywki, zabawa, o ile celowa i pożyteczna, przestała budzić wątpliwości moralne, co, według Jacoba Catsa i omawianych humanistów, konstytuowało jej istnienie w świecie dziecka. Celem niniejszego artykułu jest analiza motywu zabawy obecnego we wczesnonowożytnej literaturze niderlandzkiej, z perspektywy humanistycznej myśli pedagogicznej.To właśnie humaniści, jak Erazm z Rotterdamu czy Juan Luis Vives, zaczęli dostrzegać wychowawcze i edukacyjne walory zabawy. Rozważaniom poddano sposób,w jaki humanistyczne idee pedagogiczne znajdują swoje odzwierciedlenie na płaszczyźnie wczesnonowożytnej literatury dydaktycznej, propagującej idealne modele postępowania. W tym celu przeanalizowano fenomen zabawy obecny w jednym z najpoczytniejszychniderlandzkich traktatów dydaktycznych Małżeństwo (Houwelyck, 1625) siedemnastowiecznegopoety–moralisty Jacoba Catsa (1577–1660). Okazuje się, że zaprezentowanyw traktacie motyw zabawy dotyka różnych kontekstów: edukacyjnego, wychowawczego i moralnego. Sama zabawa została natomiast poddana przez poetę wartościowaniu, poprzez wyróżnienie zabaw dobrych i złych. Podział ten posłużył autorowi jako metafora idealnego i nieidealnego wychowania i rodzicielstwa. Przeprowadzona analiza wykazała również, że dzięki wskazaniu walorów edukacyjnych tej formy rozrywki, zabawa, o ile celowa i pożyteczna, przestała budzić wątpliwości moralne, co, według Jacoba Catsa i omawianych humanistów, konstytuowało jej istnienie w świecie dziecka