Przedmiotem artykułu jest wizerunek relacji między mężem a żoną, jaki został nakreślonyw XIII-wiecznym traktacie o wychowaniu De regimine principum autorstwa Idziego Rzymianina. Należał on do najbardziej popularnych „zwierciadeł władców” w okresie średniowiecza. Idzi ukazuje, jak powinny układać się właściwe relacje małżeńskie, przede wszystkim poprzez nakreślenie powinności i sposobu postępowania męża wobec żony. W jego gestii pozostaje troska o jej rozwój moralny. Ma prowadzić ją do umiarkowania, milczenia i stałości (ad temperantiam & ad taciturnitatem & ad stabilitatem). W pożyciu małżeńskim ma kierować się zasadami nauki Kościoła, zaopatrywać żonę w odpowiednie dobra materialne, okazywać oznaki miłości oraz udzielać stosownych upomnień w sytuacji jej niewłaściwego zachowania. Pouczenia, jak właściwie postępować z żoną, formułuje Idzi w kontekście przypisanego mężowi zwierzchnictwa nad nią i będącej jej rezultatem powinności kierowania jej osobą. Przypisanamu prerogatywa wynika z naturalnego podporządkowania kobiety mężczyźniez racji jego przewagi nad nią pod względem roztropności i rozumu. Rząd, jaki mąż sprawuje nad żoną, nie ma być rządem rodzica nad dzieckiem ani pana domu nad sługą .Mąż powinien traktować żonę jak towarzyszkę (tamquam socia). Naturalnym elementem relacji małżeńskich jest amicitia (miłość), do której powstania, jak można przyjąć, wiedzie wspólne życie i która przejawia się w tym, jak się do siebie odnoszą. Właściwe wypełnianie przez męża, jak i żonę przypisanych im powinności miało być gwarantem ich harmonijnego współżycia, chociaż zdecydowanie większa odpowiedzialność spadałana męża z racji naturalnej wyższości mężczyzny nad kobietą.