"We are the human beings with two hearts. The first one lives in Bosnia, and the second is beating in Poland". Intergenerational conceptualizations of identity in the Lower Silesian family – biographical perspective
More details
Hide details
1
Department of Adult Education and Cultural Studies, Institute of Pedagogy, University of Wroclaw [Zakład Edukacji Dorosłych i Studiów Kulturowych, Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Wrocławski], Dawida 1, 50-527 Wroclaw, Poland
Submission date: 2021-07-15
Final revision date: 2021-10-28
Acceptance date: 2021-10-28
Publication date: 2021-12-31
Corresponding author
Rozalia Ligus
Zakład Edukacji Dorosłych i Studiów Kulturowych, Instytut Pedagogiki, Uniwersytet
Wrocławski, Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2021;25(2):99-125
KEYWORDS
ABSTRACT
Aim. The research project “Migrating Biographies - descendants of re-emigrants from Bosnia
in the process of reconstructing identity - Pedagogical attributes of intergenerational
transmission in the light of life history” carried out in 2018–2019, is focused on analyzing
and categorizing the meanings gathered in autobiographical narratives of representatives
of several generations representing families of “Re-emigrants” from Bosnia, who in 1946
settled in Lower Silesia. The aim of this article is to analyze selected parts of the narratives
of representatives of the two subsequent generations, indicating the dilemma of their
identity recognition.
Materials and methods. 25 narrative interviews were conducted among “post-Yugoslavian”
family members in Lower Silesia, Poland; the qualitative approach, a constructivist-
-interpretative and critical paradigm, the biographical method, including Fritz Schütze’s
autobiographical narrative interview and oral history.
Results. The research results show the transformations of identity recognition of narrators
depend on the socio-cultural context as well as personal and family biographical experiences
passed through generations. The knowledge of the variety of ways of reconstructing
personal identity is important for local authorities in terms of planning the development of
the region. For educators, this knowledge may be of key importance for the visualization
and implementation of integration pro-development programs that take into account different
cultural, and age needs of groups.
REFERENCES (59)
1.
Assmann, J. (2015). Pamięć kulturowa: Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Warszawa: Wydawnictwo UW.
2.
Bachtin, M. (1970). Problemy poetyki Dostojewskiego. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
3.
Bertaux, D., Thompson, P. (red.) (2005). Between generations: Family models, myths and memories. New York: Transaction Publishers.
4.
Blenkinsop, H. (2016). Forgotten memories?: Silence, reason, truth and the carnival. W: L. Stanley (red.), Documents of life revisited: Narrative and biographical methodology for a 21st century critical humanism (ss. 121-132). London – New York: Routledge Taylor & Francis Group.
5.
Boski, P., Jarymowicz, M., Malewska-Peyré, H. (red.) (1992). Tożsamość a odmienność kulturowa. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
6.
Chwalba, A. (2009). Historia powszechna: Wiek XIX. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
7.
Corbin, J.M., Strauss, A.L. (1989). Unending Work and Care. Managing Chronic Illness at Home. Health & Social Work, 14(4), 295-296. DOI: 10.1093/hsw/14.4.295.
8.
Czyżewski, M. (2016). Generalne kierunki opracowania, wymiary analityczne. W: R. Dopierała, K. Waniek (red.), Biografia i wojna: Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych (ss. 73-80). Łódź: Wydawnictwo UŁ.
9.
Damrosz, J. (1988). Symbolika regionu jako wyznacznik odrębności. W: D. Simonides (red.), Symbolika regionów: Studia etnologiczno-folklorystyczne (ss. 9-28). Opole: Instytut Śląski w Opolu.
10.
Dopierała, R., Waniek, K. (red.) (2016). Biografia i wojna: Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
11.
Drljača, D. (1997). Między Bośnią, Bukowiną, Serbią i Polską. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
12.
Dubas, E., Wąsiński, A., Słowik, A. (red.) (2021). Biografie rodzinne i uczenie się: Biografia i badanie biografii: Tom 8. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
13.
Dulczewski, Z. (1961), Regionalizacja w pracy społeczno-wychowawczej nauczyciela na Ziemiach Zachodnich. Ruch Pedagogiczny, 1, 23-24.
14.
Gacek, G. (2019). Muzyka tradycyjna Dolnego Śląska lat 50. XX w. w nagraniach Józefa Majchrzaka. W: J. P. Jackowski (red.), Polska muzyka tradycyjna – dziedzictwo fonograficzne: Stan aktualny – zachowanie – udostępnianie (t. 2, ss. 15-49). Warszawa: Instytut Sztuki PAN, Stowarzyszenie Liber Pro Arte.
15.
Gosk, H., Karwowska, B. (red.) (2008). (Nie)obecność: Pominięcia i przemilczenia w narracjach XX wieku. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
16.
Jackowski, J.P. (red.) (2019). Polska muzyka tradycyjna – dziedzictwo fonograficzne: Stan aktualny – zachowanie – udostępnianie: T. 2. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, Stowarzyszenie Liber Pro Arte.
17.
Kaczmarek, M. (2006). Genologia pamięci: Od wspomnienia prostego do wspomnienia literackiego (z problemów mnemologii Vincenza). Literatura Ludowa, 2(50), 3-22.
18.
Kaźmierska, K. (2008). Biografia i pamięć. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
19.
Kaźmierska, K. (red.) (2012). Metoda biograficzna w socjologii: Antologia tekstów. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
20.
Kaźmierska, K., Waniek, K. (2020). Autobiograficzny wywiad narracyjny: Metoda – technika – analiza. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
21.
Konecki, K. (2019). Kreatywność w badaniach jakościowych: Pomiędzy procedurami a intuicją. Przegląd Socjologii Jakościowej, 15(3), 30-54. DOI: 10.18778/1733-8069.15.3.03.
22.
Koredczuk, J. (2013). Zasady dziedziczenia nieruchomości według Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch w XIX wieku. Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, 6(3), 259-266. DOI: 10.4467/20844131KS.13.015.1609.
23.
Kurczewska, J. (red.) (2006a). Oblicza lokalności: Tradycja i współczesność. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
24.
Kurczewska, J. (2006b). Robocze ideologie lokalności: Stare i nowe schematy. W: J. Kurczewska (red.), Oblicza lokalności: Tradycja i współczesność (ss. 88-129). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
25.
Kuryś-Szyncel, K. (2021). Rodzina jako przestrzeń uczenia się biograficznego. W: E. Dubas, A. Wąsiński, A. Słowik (red.), Biografie rodzinne i uczenie się: Biografia i badanie biografii: Tom 8 (ss. 27-38). Łódź: Wydawnictwo UŁ.
26.
Kuszyk, K. (2019). Poniemieckie. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
27.
Kwaśniak, F. (2018). Detlak – Kalendrovce – Miljevac: Osady polskiej emigracji w Bośni. Bolesławiec: Bolesławiecki Ośrodek Kultury.
28.
Kwilecki, A. (1960). Rola społeczna nauczyciela na Ziemiach Zachodnich w świetle pamiętników nauczycieli – osadników. Poznań: Instytut Zachodni.
29.
Ligus, R. (2009), Biograficzna tożsamość nauczycieli: Historie z pogranicza. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe DSW.
30.
Ligus, R. (2019). „We are the Poles from former Yugoslavia”: transformation processes shifted in time — the biographical perspective. Qualitative Sociology Review, 15, 96-111. DOI: 10.18778/1733-8077.15.4.05.
31.
Ligus, R. (2020). Retrieving lost knowledge: Researcher, “Native researchers” and shifts in participatory actionresearch. Kultura i Edukacja, 2 (128), 15-37. DOI: 10.15804/kie.2020.02.02.
32.
Lis, T.J. (2016). Z Bośni do Polski: Edycja źródłowych dokumentów dotyczących reemigracji Polaków z Bośni i Hercegowiny po II wojnie światowej. Bolesławiec: Bolesławiecki Ośrodek Kultury.
34.
Malewska-Peyre, H. (1992). Ja wśród swoich i obcych. W: P. Boski, M. Jarymowicz, H. Malewska--Peyre (red.), Tożsamość a odmienność kulturowa (ss. 15-66). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
35.
Modrak, M. (2016). Pamięć sensoryczna, czyli myśleć ciałem: Doskonalenie zasobów pamięci zmysłowej. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
36.
Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu (2014). Projekt Dolny Śląsk. Dolny Śląsk. Lud, jego zwyczaje, sposób życia, pieśni, muzyka i tańce [filmy edukacyjne]. Pobrane 30.12.2014 z:
https://mnwr.pl/projekt-dolny-....
37.
Nora, P. (2009). Między pamięcią i historią: Les Lieux de Mémoire. W: M. Ziółkowska, A. Leśniak (red.), Tytuł Roboczy: Archiwum, 2, 4-11.
38.
Ossowski, S. (1967). Dzieła: T. 3: Z zagadnień psychologii społecznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
40.
Piotrowski, A. (2016). Wprowadzenie do projektu „Biografia a tożsamość narodowa”. W: R. Dopierała, K. Waniek (red.), Biografia i wojna: Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych: Wybór tekstów (ss. 43-52). Łódź: Wydawnictwo UŁ.
41.
Rodak, P. (2008). Puste miejsca w dzienniku Marii Dąbrowskiej. W: H. Gosk, B. Karwowska (red.), (Nie)obecność: Pominięcia i przemilczenia w narracjach XX wieku (ss. 456-481). Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
42.
Rosenthal, G. (2012). Historyczna i rodzinna sekwencja pokoleń. W: K. Kaźmierska (red.), Metoda biograficzna w socjologii: Antologia tekstów (ss. 685-700). Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
43.
Schütze, F. (2012a). Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym: Jak analizować autobiograficzne wywiady narracyjne. W: K. Kaźmierska (red.), Metoda biograficzna w socjologii: Antologia tekstów (ss. 141-278). Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
44.
Schütze, F. (2012b). Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej. W: K. Kaźmierska (red.), Metoda biograficzna w socjologii: Antologia tekstów (ss. 415-458). Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
45.
Sienkiewicz, H. (1947). Za chlebem. Warszawa: Gebethner i Wolff.
46.
Simonides, D. (1988). Etnospołeczne potrzeby tworzenia się nowych regionów kulturowych na Ziemiach Zachodnich i Północnych. W: D. Simonides (red.), Symbolika regionów: Studia etnologiczno-folklorystyczne (ss. 29-43). Opole: Instytut Śląski.
47.
Stanley, L. (red.) (2016). Documents of life revisited: Narrative and biographical methodology for a 21st century critical humanism. London – New York: Routledge Taylor & Francis Group.
49.
Strauchold, G., Bojanowska, A. (2016). Wydzierając puszczy ziemię...: Wspomnienia bolesławieckich reemigrantów z Jugosławii. Bolesławiec: Muzeum Ceramiki w Bolesławcu.
50.
Strauchold, G., Nowosielska-Sobel, J. (2007). Dolnoślązacy?: Kształtowanie tożsamości mieszkańców Dolnego Śląska po II wojnie światowej. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut.
51.
Szejnert, M. (2009). Wyspa klucz. Kraków: Wydawnictwo Znak.
52.
Thomas, W., Znaniecki, F. (1976). Chłop polski w Europie i Ameryce. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
53.
Thompson, P. (2007). Family myth, models, and denials in the shaping of individual life paths. W: D. Bertaux, P. Thompson (red.), Between generations: family models, myths and memories: With a new introduction by Paul Thompson (ss. 13-38). New York: Transaction Publishers.
54.
Tilly, C. (2000). Why?. Princeton: Princeton University Press.
55.
Tischner, J. (2000). Jak żyć?. Wrocław: Wydawnictwo TUM.
57.
Waniek, K. (2019). Lekceważone potencjały i narosłe nieporozumienia: kilka uwag o metodzie autobiograficznego wywiadu narracyjnego Fritza Schützego. Przegląd Socjologii Jakościowej, 15(2), 132-163. DOI: 10.18778/1733-8069.15.2.08.
58.
Wańkowicz, M. (1960). Tworzywo. Warszawa: Pax.
59.
Wąsowski, A. (2009). Teheran – Jałta: Nowy porządek świata: T. 1: 1944–1945. Warszawa: New Media Concept.