Analiza konwersacyjna zebrań z rodzicami w szkole – jak tematyka zebrań konstruuje tożsamość szkolną rodzica
 
 
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Społecznych, Dybowskiego 13, 10-723 Olsztyn, Polska
 
 
Data nadesłania: 11-12-2023
 
 
Data ostatniej rewizji: 21-12-2023
 
 
Data akceptacji: 28-12-2023
 
 
Data publikacji online: 31-12-2023
 
 
Autor do korespondencji
Beata Adrjan   

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Nauk Społecznych, Dybowskiego 13, 10-723 Olsztyn, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2023;30(4):235-256
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel. Celem podjętych badań jest rekonstrukcja sposobów oddziaływania zebrania na tożsamość instytucjonalną (szkolną) rodziców. Celem szczegółowym – poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: jakie strategie konwersacyjne występują podczas zebrania oraz jakie mogą być skutki stosowanych podczas zebrania strategii? Przedmiotem badań są strategie konwersacyjne występujące podczas badanych 22 zebrań z rodzicami klas I–III nagranych w latach 2017–2020. Materiały i metody. Badania prowadzone są metodą analizy konwersacyjnej (Silverman, 2009b; Perakyla, 2009). Szczególnie interesujące było to, co się wydarza „między” uczestnikami zebrania. Właśnie analiza konwersacyjna AC, zapoczątkowana przez Harveya Sacksa i jego współpracowników Emanuela Schlegloffa i Gaila Jeffersona, umożliwiła analizę interakcyjnego wymiaru zebrania. Dodatkowym argumentem za jej wyborem był fakt, że w badaniach instytucji ta perspektywa jest praktycznie nieobecna (Granosik, 2013). Przez pryzmat podejmowanej podczas zebrań z rodzicami tematyki zostanie dokonana rekonstrukcja strategii konwersacyjnych stosowanych w trakcie zebrania. Materiał badawczy stanowiły nagrania 22 zebrań z rodzicami. Wyniki i wnioski. Wyodrębniono wiodące tematy zebrania: osiągnięcia uczniów, wycieczki, wybory do rady rodziców, podpisy i opłaty. Zrekonstruowano pięć strategii działania profesjonalnego nauczycieli podczas zebrań: monologu nauczyciela, ironicznego nazywania uczniów, zobowiązywania rodzica do kontynuowania szkoły w domu oraz włączania rodziców w kwestie „gospodarcze” klasy i szkoły. W konkluzjach przedstawiono tożsamości instytucjonalne rodziców skonstruowane podczas konwersacji. Są to: rodzic jako widz szkolnego występu, rodzic całej klasy, zalękniony rodzic, rodzic w konflikcie (nie)lojalności wobec własnego dziecka, rodzic w roli ucznia, rodzic-pomocnik, rodzic jako niepotrzebny ekspert.
REFERENCJE (21)
1.
Bańko, M. (2011). Wywiadówka. Słownik języka polskiego PWN. Pobrane z: http://sjp.pwn.pl/poradnia/has....
 
2.
Bruner, J. (2010). Kultura edukacji. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
 
3.
Chutorański, M. (2013). Pojęcia i konteksty wychowania w pracach Michela Foucaulta. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
 
4.
Czerepaniak-Walczak, M. (2018). Proces emancypacji kultury szkoły. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
 
5.
Garfinkel, H. (2007). Studia z etnometodologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
6.
Granosik, M. (2013). Praca socjalna: Analiza instytucjonalna z perspektywy konwersacyjnej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
 
7.
Goffman, E. (2000). Człowiek w teatrze życia codziennego. Warszawa: Wydawnictwo KR.
 
8.
Janota-Bzowski, J. (1930). Szkoła i rodzina: Ich wzajemny stosunek i formy współżycia. Lwów–Warszawa: Książnica Atlas.
 
9.
Kamiński, A. (1980). Funkcje pedagogiki społecznej: Praca socjalna i kulturalna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
 
10.
Krumm, V. (1989). Do kogo należy szkoła?: Uwagi nad złym stanem rzeczy, z którego prawie wszyscy są zadowoleni. Kwartalnik Pedagogiczny, 1, 53–72.
 
11.
Lulek, B. (2021). Wywiadówka jako przestrzeń procedur i rytuałów: O oficjalności i obligatoryjności. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 40(1), 71–85. DOI: 10.17951/lrp.2021.40.1.71-85.
 
12.
Łobocki, M. (1985). Współdziałanie nauczycieli i rodziców w procesie wychowania. Warszawa: „Nasza Księgarnia”.
 
13.
Łobocki, M. (1999). ABC wychowania. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
 
14.
Mendel, M. (1998). Rodzice i szkoła: Jak współuczestniczyć w edukacji dzieci? Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
 
15.
Perakyla, A. (2009). Analiza rozmów i tekstów. W: N. K. Denzin, Y. S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych (t. 2, ss. 325–349). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
16.
Rapley, T. (2013). Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
17.
Rancew-Sikora, D. (2007). Analiza konwersacyjna jako metoda badania rozmów codziennych. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
 
18.
Silverman, D. (2009a). Interpretacja danych jakościowych: Metody analizy rozmowy, tekstu i interakcji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
19.
Silverman, D. (2009b). Prowadzenie badań jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
20.
Winiarski, M. (2000). Rodzina, szkoła, środowisko lokalne: Problemy edukacji środowiskowej. Warszawa: IBE Instytut Badań Edukacyjnych.
 
21.
Woroniecka, G. (2010). Ervinga Goffmana socjologia spotkania. W: E. Goffman, Spotkania: Dwa studia z socjologii interakcji (ss. VII–XV). Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
 
Deklaracja dostępności
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top