Termin literatura dla młodzieży zwraca uwagę na wiek odbiorcy i sugeruje potrzebę uwzględnienia jego ograniczeń i potencjału w doborze tematyki, komplikacji artystycznych oraz językowych struktur. Skupienie uwagi na pograniczu tzw. książki dziecięcej i młodzieżowej oraz młodzieżowej i dorosłej, czyli tzw. middlegrade (8–13 lat) i Young Adult (13–18 lat) pozwala na przyjrzenie się literackim obrazom dojrzewania ukazanego na tle rodziny. Polskie powieści z nurtu YA, powstałe na przełomie XX i XXI wieku, odzwierciedlają przemiany, które zaszły w strukturze społecznej rodziny po 1989 roku. Kryzys rodziny jest wynikiem obyczajowych i cywilizacyjnych przemian. Rodzina, zarówno ta pełna, niepełna i rekonstruowana zawodzi w momencie, gdy dorastający w niej bohater staje wobec próby dojrzałości, w momencie choroby czy śmierci bliskiej osoby, własnej niepełnosprawności, rozpoczynając życie seksualne, doświadczając wczesnego macierzyństwa czy ulegając pokusom dilerów narkotyków. Powieści o kryzysach w życiu nastoletnich bohaterów ujawniają kryzys macierzyństwa i ojcostwa. Ojcowie najczęściej wykluczani są z rodzinnego pejzażu. Matki za miast wychowywać swoje nastoletnie dzieci, starają się sprawować nad nimi kontrolę. Domowy porządek to rygor bezwzględnego posłuszeństwa wymuszanego presją psychiczną i krzykiem. Agresja słowna i upokorzenie staje się źródłem emocjonalnego osierocenia młodego bohatera. Rodzina w każdym z zaprezentowanych modeli jest instytucją pozbawioną mechanizmów naprawczych. Pod wpływem trudnych przeżyć nie dokonuje się przewartościowanie dotychczasowych struktur jej organizacji, zależności, relacji. Przedstawione literackie portrety familii ujawniają stereotyp strukturalny, kulturowy i emocjonalny, który nie dostarcza wzorców pozytywnych i nie pozostawia złudzeń co do trwałości więzi spajających członków rodziny. Ujawniają też kryzys pisania o rodzinie w literaturze YA, ponieważ brakuje w prezentowanych utworach prób przezwyciężania stereotypów kulturowych i ukazywania zamiast obrazów kryzysu kierunków, w jakim dokonują się przemiany współczesnej rodziny.