Poczucie sensu życia matek samotnie wychowujących dzieci
Więcej
Ukryj
1
Zakład Teorii Wychowania, Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiki i Psychologii – Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ul. Prezydenta G. Narutowicza 12, 20–004 Lublin
Data nadesłania: 05-03-2015
Data ostatniej rewizji: 16-06-2015
Data akceptacji: 16-06-2015
Data publikacji: 14-08-2015
Autor do korespondencji
Lilianna Klimek
Zakład Teorii Wychowania, Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiki i Psychologii – Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ul. Prezydenta G. Narutowicza 12, 20–004 Lublin
Wychowanie w Rodzinie 2015;11(1):229-243
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących poczucia sensu życia matek samotnie wychowujących dzieci. Pytania o sens własnej egzystencji pojawiają się z różną intensywnością w świadomości każdego człowieka. Ponadto ludzie wypełniają zawsze swój własny, osobisty
sens, łączący się z konkretną sytuacją. Pytania: Kim jestem? Po co żyję? Jaki jest sens mojego życia? nasuwają się szczególnie wtedy, gdy jednostka znajduje się w trudnej sytuacji. Za taką sytuację można uznać samodzielne rodzicielstwo. W literaturze przedmiotu wskazuje się wiele negatywnych konsekwencji wynikających z faktu wychowywania dziecka tylko przez jednego z rodziców, konsekwencji ponoszonych nie
tylko przez dzieci, ale również przez osoby dorosłe. Nie można jednoznacznie stwierdzić, że brak warunków dogodnych dla zaistnienia
poczucia sensu życia bezwzględnie to poczucie człowiekowi odbiera. Podobnie zresztą jak istnienie owych sytuacji obiektywnie sprzyjających, nie gwarantuje zaistnienie poczucia sensu życia. Sytuacja trudna w życiu kobiety, jaką jest współwystępowanie samotnego rodzicielstwa z problemem bezdomności, wymuszającym konieczność zamieszkania w ośrodku wsparcia, może stać się dla niej bodźcem do poszukiwania i doświadczania sensu lub przeciwnie, stać się źródłem egzystencjalnego zagrożenia. Celem podjętych badań było poznanie poczucia sensu życia matek samotnie wychowujących dzieci, diagnoza ich celów i dążeń życiowych. Teoretyczny kontekst niniejszych rozważań stanowiła koncepcja noetycznego wymiaru osobowości i egzystencji K. Popielskiego. Badania przeprowadzono wśród kobiet zamieszkujących ośrodki wsparcia dla matek samotnie wychowujących dzieci. Do diagnozy poczucia sensu życia badanych zastosowano Skalę Poczucia Sensu Życia (PIL) J.C. Crumbaugha i L.T. Maholicka. Zgromadzony materiał poddano analizie ilościowej.
REFERENCJE (15)
1.
Borowska T., Pedagogia ograniczeń ludzkiej egzystencji, IBE, Warszawa 2000.
2.
Czeżowski T., Jak rozumieć „sens życia”, [w:] M. Środa (oprac.), O wartościach, normach i problemach moralnych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
3.
Janocha W., Poczucie sensu życia osób z niepełnosprawnością, Jedność, Kielce 2008.
4.
Klamut R., Cel – czas – sens życia, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2002.
5.
Kubiak-Szymborska E., Wychowanie jako pomoc w procesie odkrywania sensu życia – czy zawsze?, [w:] A.M. de Tchorzewski, P. Zwierzchowski (red.), Sens życia – sens wychowania, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2001.
6.
Landwójtowicz P., Samotne macierzyństwo. Studium pastoralne, RW Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2004.
7.
Mariański J., Między nadzieją i zwątpieniem – sens życia w świadomości młodzieży szkolnej, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1998.
8.
Michalski J.T., Sens życia a pedagogika. Impulsy myśli Viktora E. Frankla, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2011.
9.
Popielski K., Testy egzystencjalne: Metody badania frustracji egzystencjalnej i nerwicy noogennej, [w:] K. Popielski (red.), Człowiek – pytanie otwarte, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1987.
10.
Popielski K., Noetyczny wymiar osobowości, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1994.
11.
Popielski K., Poczucie sensu życia jako doświadczenie egzystencjalnie znaczące i potrzeba rozwojowa, [w:] M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak (red.), Wychowanie. Pojęcia – procesy – konteksty, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007, t. II.
12.
Popielski K., Noetyczne jakości życia i ich znaczenie w procesie „bycia i stawania się” egzystencji, „Chowanna” 2008, nr 1(30).
13.
Radochoński M., Poczucie sensu życia u osób dorosłych po utracie wzroku, [w:] B. Pilecka (red.), Osobowościowe i środowiskowe korelaty poczucia sensu życia, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów 1986.
14.
Siek S., Wybrane metody badania osobowości, Wydawnictwo ATK, Warszawa 1993.
15.
Więcławska A., Nieletnie dziewczęta samotnie wychowujące dzieci a ich przygotowanie do radzenia sobie z ograniczeniami losu, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2005.