Poziom osiągnięć w szkole średniej a oddziaływania rodziców w retrospektywnej ocenie studentek kierunków pedagogicznych
Więcej
Ukryj
1
Zakład Psychologii, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. J. Jałowego 24, 35-959 Rzeszów, Polska.
Data nadesłania: 01-01-2017
Data ostatniej rewizji: 30-06-2017
Data akceptacji: 30-06-2017
Data publikacji: 30-06-2017
Autor do korespondencji
Danuta Ochojska
Zakład Psychologii, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. J. Jałowego 24,
35-010 Rzeszów, Polska
Małgorzata Marmola
Zakład Psychologii, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. J. Jałowego 24, 35-959 Rzeszów, Polska.
Anna Wańczyk-Welc
Zakład Psychologii, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. J. Jałowego 24, 35-959
Rzeszów, Polska.
Wychowanie w Rodzinie 2017;15(1):233-249
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Osiągnięcia szkolne, rozumiane jako zdobycie wiedzy i umiejętności objętych programem nauczania, zależą od różnych czynników. Istotną rolę odgrywają tu m.in. cechy osobowości, inteligencja, uzdolnienia, motywacja osiągnięć, aktywność własna, dotychczasowe sukcesy, ale także oddziaływania dydaktyczno-wychowawcze ze strony nauczyciela. Nie sposób tu też pominąć czynników rodzinnych w rozwijaniu motywacji osiągnięć szkolnych. To przede wszystkim rodzice kształtują stosunek ucznia do nauki, samodzielność w myśleniu, uczą jak zmagać się z trudnościami. To głównie od atmosfery w rodzinie, od zapewnienia poczucia bezpieczeństwa, od oddziaływań rodziców wobec dziecka zależy, w jakim kierunku rozwija się, jakie sobie stawia cele. Przedmiotem badań prowadzonych przez autorów była subiektywna ocena osiągnięć szkolnych oraz oddziaływania rodziców. Celem badań było m.in. poszukiwanie odpowiedzi na pytania: „Jak retrospektywnie oceniają swoje osiągnięcia szkolne studenci”? oraz „Czy istnieją zależności odnośnie do poczucia motywacji osiągnięć w szkole a retrospektywną oceną oddziaływań rodzicielskich?” (pod kątem bliskości, pomocy, kierowania i wymagań ze strony rodziców). Badania były prowadzone wśród 177 studentek kierunków pedagogicznych, którzy dokonywali retrospektywnej oceny własnych osiągnięć w szkole średniej oraz postaw
rodziców wobec nich. W badaniach zastosowano następujące techniki badawcze: Inwentarz Motywacji Osiągnięć, H. Schuler, G.C. Thornton, A. Frintrup w oprac. W. Klinkosza, A.E. Sękowskiego, Kwestionariusz Postaw Rodzicielskich M. Braun-Gałkowskiej oraz kwestionariusz ankiety w opracowaniu własnym, zawierający pytania nt. sytuacji rodzinnej, dane socjodemograficzne. Badania potwierdziły istotne znaczenie oddziaływań rodziców dla kształtowania motywacji osiągnięć i sukcesów szkolnych uczniów
REFERENCJE (23)
1.
Braun-Gałkowska M., Poznawanie systemu rodzinnego, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2007.
2.
Brophy J., Motywowanie uczniów do nauki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
3.
Cęcelek G., Sytuacja rodzinna czynnikiem kształtującym losy edukacyjne dziecka – przegląd zagadnień w literaturze, „Mazowieckie Studia Humanistyczne” 2012, nr 13/1–2.
4.
Fazey D.M.A., Fazey J.A., The potential for autonomy in learning: perceptions of competence, motivation and locus of control in first-year undergraduate students, „Studies in Higher Education” 2001, nr 26(3).
5.
Gonzales A.R., Holbein M.F.D., Quilter S., High school students’ goal orientations and their relatonships to perceived parental styles, „Contemporary Educational Psychology” 2002, nr 27.
6.
Gronick W.S., Slowiaczek M.L., Parents involvement in children schooling: A multidimensional conceptualization and motivational model, „Child Development” 1994, nr 65.
7.
Gumińska I., Percepcja postaw rodzicielskich a motywacja osiągnięć u kobiet studiujących. Komunikat z badań, „Roczniki Pedagogiczne” 2015, nr 7(43).
8.
Jastrzębski J., Borawska M., Rola postaw rodzicielskich w kształtowaniu poczucia kontroli u dzieci w wieku przedszkolnym, „Fides et Ratio” 2015, nr 1(21).
9.
Klinkosz W., Sękowski A.E., Inwentarz Motywacji Osiągnięć H. Schulera, G.C. Thortona, A. Frintrupa i M. Prochaski. Podręcznik, Pracownia Testów Psychologicznych PTP, Warszawa 2013.
10.
Kossewska M., Schouwenburg H., Inteligencja, osobowość i osiągnięcia szkolne, „Przegląd Psychologiczny” 2000, t. 43, nr 1.
11.
Lamb M.E., Lewis C., The development and significance of father-child relationships in two-parent families, [w:] M.E. Lamb (red.), The role of the father in child development, John Wiley & Sons, Hoboken 2004.
12.
Madjar N., Shklar N., Moshe L., The role of parental attitudes in children’s motivation toward homework assignments, „Psychology in the Schools” 2016, t. 53.
13.
Ochojska D., Metody wychowawcze preferowane przez rodziców a osiągnięcia szkolne dzieci, [w:] K. Barłóg, A. Mach, M. Zaborniak-Sobczak (red.), Odkrywanie talentów: wybrane problemy diagnozy, wspierania rozwoju i edukacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2012.
14.
Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2001.
15.
Oleś M., Oleś P., Z psychologicznych aspektów ojcostwa, [w:] D. Kornas-Biela (red.), Oblicza ojcostwa, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2001.
16.
Peixoto F., Corvahlo R., Students perceptions of students of parental attitudes toward academic achievement effect on motivation, self-concept and school achievement, [w:] M. Wosnitza, S. Karabenick, A. Efkides, P. Nenninger (red.), Contemporary motivation research: From global to local perspectives, Gottingen Hogrefe & Huber, New York 2009.
17.
Porumbu D., Necsoi D.V., Relationship between Parental Involvement Attitude and Children School Achievements, „Procedia – Social and Behavioral Sciences” 2013, t. 76, nr 15(4).
18.
Pospiszyl K., Psychologia kobiet i psychologia mężczyzn, „Problemy Rodziny” 1997, nr 3.
19.
Radochoński M. (red.), Osobowość a wyniki w nauce. Osobowościowe determinanty niskich osiągnięć uczniów o inteligencji ponadprzeciętnej, WSP, Rzeszów 1993.
20.
Rosenhan D.L., Seligman M.E.P., Psychopatologia, t. 1, PTP, Warszawa 1994.
21.
Sierota A., Czynniki wpływające na osłabienie dążenia do sukcesu. „Błędne koło” samoutrudniania, „Roczniki Psychologiczne” 2003, t. 6.
22.
Siuzzo M.A., Soon K., Parental academic socialization. Effects of home – based parental involvement on locus of control across U.S. Gethnic groups, „Educational Psychology” 2006, nr 26.
23.
Winiarczyk A., Środowisko rodzinne a wyniki w nauce uczniów klas trzecich szkół podstawowych, „Nauczyciel i Szkoła” 2003, nr 1–2.