Rodziny i więzi międzyludzkie w cyfrowym uwikłaniu
 
Więcej
Ukryj
1
Department of Education Sciences. Faculty of Pedagogy and Arts, Adam Mickiewicz University in Poznan [Zakład Nauk o Edukacji, Wydział Pedagogiczno- Artystyczny, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu], Wieniawskiego 1, 61-712 Poznan, Poland
 
 
Data nadesłania: 01-01-2020
 
 
Data ostatniej rewizji: 30-06-2020
 
 
Data akceptacji: 30-06-2020
 
 
Data publikacji: 30-06-2020
 
 
Autor do korespondencji
Mirosława Ściupider-Młodkowska   

Zakład Nauk o Edukacji, Wydział Pedagogiczno- Artystyczny, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2020;22(1):241-256
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Niniejszy tekst jest próbą zmierzenia się z definicją rodzin cyfrowych we współczesnej rzeczywistości, pełnej kontrastowości i niejednoznaczności. Ukazano i zanalizowano w nim zmiany, jakie nastąpiły w paradygmacie życia rodzinnego na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci. Cel. Artykuł ma na celu odpowiedzieć na pytanie: Jak zmieniły się współczesne rodziny pod wpływem przemian kulturowych, a zwłaszcza przenikania do nich świata cyfrowych relacji? Pytanie badawcze: Dlaczego można współcześnie mówić o rodzinnych więziach cyfrowych? Materiały i metody. Analiza literatury przedmiotu, wyjaśniająca podstawowe mechanizmy zmiany. Analiza pojęć: kapitalizm inwigilacji (Shoshana Zuboff), narcyzm kulturowy (Christopher Lasch), cyfrowa demencja (Manfred Spitzer), fałszywy świat doskonałości (Mirosława Marody) . Rozważania popieram wieloletnią metodologią naukową, wykorzystaną w projekcie Miłość w epoce Ja ( Ściupider- Młodkowska, 2018), jak i praktycznym doświadczeniem pedagożki, dostrzegającej trudności w funkcjonowaniu współczesnych rodzin w kontekście wpływu techniki na relacje międzyludzkie. Wyniki. Dostrzeżono problemem niestabilnych i zagubionych więzi rodzinnych na skutek psychicznego paraliżu i presji zewnętrznej wywieranej przez świat cyfrowy na realne decyzje i funkcjonowanie rodzin. Wnioski. Pedagogika rodziny, chcąca rozbudować sieć wsparcia dla rodzin cyfrowych, powinna uczyć racjonalnego i krytycznego korzystania z komunikatorów medialnych. Czas aktywności spędzony na cyfrowych relacjach obdziera współczesną rodzinę z jej intymności i bliskości więzi oraz destrukcyjnie wychładza emocjonalność poprzez zamykanie przestrzeni dla budowania relacji w świecie realnym.
REFERENCJE (29)
1.
Beck, U., Beck-Gernsheim, E. (2013). Miłość na odległość: Modele życia w epoce globalnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
2.
Burkacka, I. (2017). Monoparentalność, wielorodzina i rodzina zrekonstruowana: Współczesne nazwy modeli życia rodzinnego. Artes Humanae, 2, 61-94. DOI: 10.17951/artes.2017.2.61.
 
3.
Carr, N. (2013). Płytki umysł: Jak internet wpływa na nasz mózg. Gliwice: Wydawnictwo Helion.
 
4.
Dunifon, R., Kowaleski-Jones, L. (2002). Who’s in the house?: Race differences in cohabitation, single parenthood, and child development. Child Development, 73(4), 1249-1264. DOI: 10.1111/1467-8624.00470.
 
5.
Harari, Y. N. (2015). Sapiens: A Brief History of Humankind. London: Random House UK Ltd.
 
6.
Harari, Y.N. (2017). Homo deus: A brief history of tomorrow. London: Vinnage. DOI: 10.17104/9783406704024.
 
7.
Illich, I. (1971). Deschooling Society. New York: Éditions du Seuil.
 
8.
Ilnicki, R. (2011). Bóg cyborgów: Technika i transcendencja. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
 
9.
Ilnicki, R. (2014). Filozofia i science fiction: Technoanamneza. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
 
10.
Jarosz, E., Nowak, A. (2012). Dzieci ofiary przemocy w rodzinie: Raport Rzecznika Praw Dziecka: Funkcjonowanie znowelizowanej ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka.
 
11.
Klichowski, M. (2014). Narodziny cyborgizacji: Nowa eugenika, transhumanizm i zmierzch edukacji. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
 
12.
Kowalski, S. (1974). Socjologia wychowania w zarysie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
 
13.
Modrzewski, J., Rodzina jako przedmiot zainteresowania nauki pedagogicznej. Wykład wygłoszony w PWSZ w Lesznie (komputeropis w posiadaniu autorki).
 
14.
Nosowska, K. (2020). Powrót z Bambuko. Warszawa: Wydawnictwo Wielka Litera.
 
15.
Nowak-Dziemianowicz, M. (2006), Doświadczenia rodzinne w narracjach: Interpretacje sensów i znaczeń. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
 
16.
Nowak-Dziemianowicz, M. (2016). Walka o uznanie w narracjach: Jednostka i wspólnota w procesie poszukiwania tożsamości. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
 
17.
Reimer, E. (1971). School is dead: An essay on alternatives in education. London: Penguin Books.
 
18.
Różańska-Gorgolewska, K., Bernatowicz, P. (2017). Arsenał Kultury - Demencja cyfrowa [rozmowa]. Pobrane 28.02.2024 z: http://radiopoznan.fm/audycja/....
 
19.
Spitzer, M. (2013). Cyfrowa demencja: W jaki sposób pozbawiamy rozumu siebie i swoje dzieci. Gdańsk: Wydawnictwo Dobra Literatura.
 
20.
Spitzer, M. (2021). Epidemia smartfonów: Czy jest zagrożeniem dla zdrowia, edukacji i społeczeństwa?. Gdańsk: Wydawnictwo Dobra Literatura.
 
21.
Sunderland, M. (2019). Odwrócona relacja: Kiedy problemy rodziców zabierają dzieciństwo. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
 
22.
Ściupider, M. (2009), Młodzież studiująca w wybranych krajach UE wobec stabilizacji życiowej. W: M. Śmiałek (red.), W stronę przywództwa edukacyjnego: Relacje podmiotów (w) lokalnej przestrzeni edukacyjnej. Poznań – Kalisz: Wydawnictwo Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego UAM.
 
23.
Ściupider-Młodkowska, M. (2018a). Miłość w epoce Ja: Studium socjopedagogiczne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
 
24.
Ściupider-Młodkowska, M. (2018b). Konstruowane i doświadczane przez młodzież relacje partnerskie: Inicjacje środowisk rodzinnych. W: J. Modrzewski, A. Matysiak-Błaszczyk, E. Włodarczyk (red.), Środowiska uczestnictwa społecznego jednostek, kategorii i grup (doświadczenia socjalizacyjne i biograficzne). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
 
25.
Ściupider-Młodkowska, M. (2021). Rodzina czy rodziny?: Strony paradygmatu wielorodzinności we współczesnej rzeczywistości ponowoczesnej (ss. 561-573). W: W. Ambrozik, J. Modrzewski (red.), Stanisław Kowalski – pamięć postaci uczonego i kontynuacja jego dorobku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. DOI: 10.14746/amup.9788323239178.
 
26.
Śliwerski, B. (2010). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
 
27.
Turner, J.H., Stets, J.E. (2009). Socjologia emocji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
28.
Wesołowska, P., (2019). Świadomość pedagogiczna współczesnych rodziców oraz jej źródła. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
 
29.
Zuboff, S. (2020). Wiek kapitalizmu inwigilacji: Walka o przyszłość ludzkości na nowej granicy władzy. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
 
Deklaracja dostępności
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top