Bieżący numer
Online first
Archiwum
O czasopismie
Cele i zakres czasopisma
Wydawca i organ zarządzający
Zespół redakcyjny
Rada Naukowa
Kolegium Recenzentów
Indeksacja i współczynniki wpływu
Prawa autorskie i polityka otwartego dostępu
Źródła finansowania
Polityka prywatności
Dla autorów
Procedura publikacji
Procedura recenzowania
Wymogi redakcyjne
Etyka publikacji
Opłaty wydawnicze
„Z reguły zaczynamy kopać studnię, dopiero wtedy jak dom już się pali”. Profesjonaliści o systemie wspierania rodziny
1
Institute of Pedagogy, Faculty of Social Sciences, University of Silesia in Katowice [Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Śląski w Katowicach], Grazynskiego 53, 40-126 Katowice, Poland
Data nadesłania: 18-09-2022
Data ostatniej rewizji: 16-11-2022
Data akceptacji: 16-11-2022
Data publikacji: 13-12-2022
Autor do korespondencji
Jan Basiaga
Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Grażyńskiego 53, 40-126 Katowice, Polska
Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Grażyńskiego 53, 40-126 Katowice, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2022;28(3):171-191
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Polski system opiekuńczy ukierunkowany jest na wspieranie rodziny
w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych. Działania pomocowe mają spowodować
ograniczenie konieczności ingerowania w prawa rodzicielskie, wzmacniając jednocześnie
skuteczność działań reintegracyjnych umożliwiających przywrócenie rodziny dziecku.
Cel. Praktyka opiekuńcza pokazuje, że w Polsce średnio 33 procent dzieci wychowujących
się w pieczy zastępczej wraca do rodziny własnej. W powiecie, który został objęty
aktualnym badaniem niespełna 19 procent dzieci udaje się przywrócić rodzinę własną.
Celem badania jest próba odpowiedzi na pytanie: Jakie czynniki determinują niską efektywność
systemu wsparcia rodziny?
Metoda badań. W badaniu zastosowano jakościowe studium przypadku. Do zebrania danych
wykorzystano technikę wywiadu grupowego, częściowo kierowanego, skoncentrowanego
na problemie. Wywiad realizowany był w dwóch grupach fokusowych.
Wyniki. W analizie tematycznej zidentyfikowano istotne problemy, które obie grupy fokusowe
uwzględniły w swoich ocenach systemu wsparcia rodziny. Trzy z nich zostały zdefiniowane
jako te, które w największym stopniu wpływają na jakość jego funkcjonowania.
Wyniki badania pokazują, że na niską efektywność systemu wsparcia rodziny wpływają przede wszystkim zbyt późno podejmowane decyzje o potrzebie objęcia rodziny wsparciem
społecznym. Problem ten jest dostrzegany na każdym etapie rozwoju niekorzystnych
zjawisk w rodzinie. W rezultacie następuje utrwalanie się dysfunkcjonalności rodziny,
co w dużym stopniu wpływa na niską efektywność systemu opiekuńczego oraz znaczące
ograniczenie możliwości realizowania skutecznej pracy reintegracyjnej.
REFERENCJE (59)
1.
Akin, B. A. (2011). Predictors of foster care exits to permanency: A competing risks analysis of reunification, guardianship, and adoption. Children and Youth Services Review, 33(6), 999-1011. DOI:10.1016/j.childyouth.2011.01.008.
2.
Arad-Davidzon, B., Benbenishty, R. (2008). The role of workers’ attitudes and parent and child wishes in child protection workers’ assessments and recommendation regarding removal and reunification. Children and Youth Services Review, 30(1), 107-121. DOI: 10.1016/J.CHILDYOUTH.2007.07.003.
3.
Barth, R. P., Weigensberg, E. C., Fisher, P. A., Fetrow, B., Green, R. L. (2008). Reentry of elementary aged children following reunification from foster care. Children and Youth Services Review, 30(4), 353- 364. DOI: 10.1016/j.childyouth.2007.10.002.
4.
Basiaga, J. (2014a). Problematyka sieroctwa w publikacjach medialnych. Problemy Opiekuńczo--Wychowawcze, 4, 11-20.
5.
Basiaga, J. (2014b). Zawodowa miłość. O opiece nad dziećmi w pogotowiach rodzinnych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
6.
Basiaga, J. P., Róg, A., Zięba-Kołodziej, B. (2018). Professional foster families in the reunification process - Polish experience. Child and Family Social Work, 23(4), 649-656. DOI: 10.1111/CFS.12460.
7.
Benbenishty, R., Davidson-Arad, B., López, M., Devaney, J., Spratt, T., Koopmans, C., Knorth, E. J., Witteman, C. L. M., Del Valle, J. F., Hayes, D. (2015). Decision making in child protection: An international comparative study on maltreatment substantiation, risk assessment and interventions recommendations, and the role of professionals’ child welfare attitudes. Child Abuse and Neglect, 49, 63-75. DOI: 10.1016/J.CHIABU.2015.03.015.
8.
Brunnberg, E., Pećnik, N. (2006). Assessment processes in social work with children at risk in Sweden and Croatia. International Journal of Social Welfare, 16(3), 231-241. DOI: 10.1111/j.1468-2397.2006.00456.x.
9.
Cheng, T. C. (2010). Factors associated with reunification: A longitudinal analysis of long-term foster care. Children and Youth Services Review, 32(10), 1311-1316. DOI: 10.1016/j.childyouth.2010.04.023.
10.
Choi, S., Ryan, J. P. (2007). Co-occurring problems for substance abusing mothers in child welfare: Matching services to improve family reunification. Children and Youth Services Review, 29(11), 1395-1410. DOI: 10.1016/j.childyouth.2007.05.013.
11.
Connell, C. M., Katz, K. H., Saunders, L., Tebes, J. K. (2006). Leaving foster care-the influence of child and case characteristics on foster care exit rates. Children and Youth Services Review, 28(7), 780-798. DOI: 10.1016/J.CHILDYOUTH.2005.08.007.
12.
Creswell, J. W. (2013). Projektowanie badań naukowych. Badania jakościowe, ilościowe i mieszane. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
13.
Delfabbro, P., Barber, J., Cooper, L. (2003). Predictors of short-term reunification in South Australia substitute care. Child Welfare, 82(1), 27-51.
14.
Delfabbro, P., Borgas, M., Rogers, N., Jeffreys, H., Wilson, R. (2009). The social and family backgrounds of infants in South Australian out-of-home care 2000-2005: Predictors of subsequent abuse notifications. Children and Youth Services Review, 31(2), 219-226. DOI: 10.1016/j.childyouth.2008.07.023.
15.
Delfabbro, P., Fernandez, E., McCormick, J., Kettler, L. (2013). Reunification in a complete entry cohort: A longitudinal study of children entering out-of-home care in Tasmania, Australia. Children and Youth Services Review, 35(9), 1592-1600. DOI: 10.1016/j.childyouth.2013.06.012.
16.
Esposito, T., Trocmé, N., Chabot, M., Collin-Vézina, D., Shlonsky, A., Sinha, V. (2014). Family reunification for placed children in Québec, Canada: A longitudinal study. Children and Youth Services Review, 44, 278-287. DOI: 10.1016/j.childyouth.2014.06.024.
17.
Farmer, E., Wijedasa, D. (2013). The reunification of looked after children with their parents: What contributes to return stability?. British Journal of Social Work, 43(8), 1611-1629. DOI: 10.1093/BJSW/BCS066.
18.
Fernandez, E., Lee, J. S. (2013). Accomplishing family reunification for children in care: An Australian study. Children and Youth Services Review, 35(9), 1374-1384. DOI: childyouth.2013.05.006.
19.
Fernandez, E., Lee, J. S. (2011). Returning children in care to their families: Factors associated associated with the speed of reunification [Powrót dzieci przebywających w placówkach opiekuńczych do ich rodzin: Czynniki związane z szybkością ponownego łączenia rodzin]. Child Indicators Research, 4(4), 749-765. DOI: 10.1007/s12187-011-9121-7.
20.
Flick, U. (2012). Projektowanie badania jakościowego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
21.
Główny Urząd Statystyczny (2020). Pomoc społeczna i opieka nad dzieckiem i rodziną w 2019 roku. Warszawa: GUS. Pobrane z: https://stat.gov.pl/obszary-te... [Pobrano 17.11.2023].
22.
Gold, N., Benbenishty, R., Osmo, R. (2001). A comparative study of risk assessments and recommended interventions in Canada and Israel. Child Abuse and Neglect, 25(5), 607-622. DOI: 10.1016/S0145-2134(01)00228-9.
23.
Green, B. L., Rockhill, A., Furrer, C. (2007). Does substance abuse treatment make a difference for child welfare case outcomes? A statewide longitudinal analysis. Children and Youth Services Review, 29(4), 460-473. DOI: 10.1016/j.childyouth.2006.08.006.
24.
Harris, M. S., Courtney, M. E. (2003b). The interaction of race, ethnicity, and family structure with respect to the timing of family reunification. Children and Youth Services Review, 25(5-6), 409-429. DOI: 10.1016/S0190-7409(03)00029-X.
25.
Hayward, R. A., DePanfilis, D. (2007). Foster children with an incarcerated parent: Predictors of reunification. Children and Youth Services Review, 29(10), 1320-1334. DOI: 10.1016/j.childyouth.2007.05.005.
26.
Hines, A. M., Lee, P. A., Osterling, K. L., Drabble, L. (2007). Factors predicting family reunification for African American, Latino, asian and white families in the child welfare system. Journal of Child and Family Studies, 16(2), 275-289. DOI: 10.1007/S10826-006-9085-2.
27.
Jones, L. (1998). The social and family correlates of successful reunification of children in foster care. Children and Youth Services Review, 20(4), 305-323. DOI: 10.1016/s0190-7409(98)00009-7.
28.
Kaczmarek, M. (2012). Szanse i bariery realizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 2, 3-14.
29.
Karski, R. L. (1999). Key decisions in child protective services: Report investigation and court referral. Children and Youth Services Review, 21(8), 643-656. DOI: 10.1016/S0190-7409(99)00044-4.
30.
Kortenkamp, K., Geen, R., Stagner, M. (2004). The role of welfare and work in predicting foster care reunification rates for children of welfare recipients. Children and Youth Services Review, 26(6), 577-590. DOI: 10.1016/j.childyouth.2004.02.012.
31.
Križ, K., Skivenes, M. (2013). Systemic differences in views on risk: A comparative case vignette study of risk assessment in England, Norway and the United States (California). Children and Youth Services Review, 35(11), 1862-1870. DOI: 10.1016/j.childyouth.2013.09.001.
32.
Landsverk, J., Davis, I., Ganger, W., Newton, R., Johnson, I. (1996). Impact of child psychological functioning on reunification from out-of-home placement. Children and Youth Services Review, 18(4/5), 447-462. DOI: 10.1016/0190-7409(96)00014-X.
33.
Leathers, S. J., Falconnier, L., Spielfogel, J. E. (2010a). Predicting family reunification, adoption, and subsidized guardianship among adolescents in foster care. American Journal of Orthopsychiatry, 80(3), 422-431. DOI: 10.1111/J.1939-0025.2010.01045.X.
34.
López, M., Fluke, J. D., Benbenishty, R., Knorth, E. J. (2015). Commentary on decision-making and judgments in child maltreatment prevention and response: An overview. Child Abuse and Neglect, 49, 1-11. DOI: 10.1016/j.chiabu.2015.08.013.
35.
Luberadzka-Gruca, J. (2011). Wspieranie rodziny i piecza zastępcza w świetle nowej ustawy. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 10, 11-19.
36.
Malm, K. E., Zielewski, E. H. (2009a). Nonresident father support and reunification outcomes for children in foster care. Children and Youth Services Review, 31(9), 1010-1018. DOI: 10.1016/J.CHILDYOUTH.2009.04.016.
37.
Marsh, J. C., Ryan, J. P., Choi, S., Testa, M. F. (2006). Integrated services for families with multiple problems: Obstacles to family reunification. Children and Youth Services Review, 28(9), 1074-1087. DOI: 10.1016/J.CHILDYOUTH.2005.10.012.
38.
McSherry, D., Weatherall, K., Larkin, E., Malet, M. F., Kelly, G. (2010). Who goes where? Young children’s pathways through care in Northern Ireland [Kto gdzie idzie? Ścieżki rozwoju małych dzieci w Irlandii Północnej]. Adoption and Fostering, 34, 123-137. DOI: 10.1177/030857591003400205.
39.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (2021). Informacja Rady Ministrów o realizacji w roku 2020 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/rodzina... [Pobrano 17.11.2023].
40.
Munro, E. (2019). Decision-making under uncertainty in child protection: Creating a just and learning culture [Podejmowanie decyzji w warunkach niepewności w ochronie dzieci: Tworzenie kultury sprawiedliwej i uczącej się]. Child and Family Social Work, 24(1), 123-130. DOI: 10.1111/CFS.12589.
41.
Noonan, K., Burke, K. (2005). Termination of parental rights: Which foster care children are affected? [Wypowiedzenie praw rodzicielskich: Których dzieci z pieczy zastępczej to dotyczy?]. Social Science Journal, 42(2), 241-256. DOI: 10.1016/J.SOSCIJ.2005.03.012.
42.
Osmo, R., Benbenishty, R. (2004). Children at risk: Rationales for risk assessments and interventions [Dzieci zagrożone: Przesłanki do oceny ryzyka i interwencji]. Children and Youth Services Review, 26(12), 1155-1173. DOI: 10.1016/j.childyouth.2004.05.006.
43.
Rosenberg, S. A., Robinson, C. C. (2004). Out-of-home placement for young children with developmental and medical conditions [Umieszczenie poza domem małych dzieci z zaburzeniami rozwojowymi i medycznymi]. Children and Youth Services Review, 26(8), 711-723. DOI: 10.1016/j.childyouth.2004.02.016.
44.
Rubacha, K. (2008). Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
45.
Schaeffer, C. M., Swenson, C. C., Tuerk, E. H., Henggeler, S. W. (2013). Comprehensive treatment for co-occurring child maltreatment and parental substance abuse: Outcomes from a 24-month pilot study of the MST-Building Stronger Families program [Kompleksowe leczenie współwystępowania przemocy wobec dzieci i nadużywania substancji przez rodziców: Wyniki 24-miesięcznego badania pilotażowego programu MST-Building Stronger Families]. Child Abuse and Neglect, 37(8), 596-607. DOI: 10.1016/J.CHIABU.2013.04.004.
46.
Shaw, T. V. (2006). Reentry into the foster care system after reunification [Powrót do systemu opieki zastępczej po połączeniu z rodziną]. Children and Youth Services Review, 28(11), 1375-1390. DOI: 10.1016/j.childyouth.2006.02.006.
47.
Shaw, T. V. (2010). Reunification from foster care: Informing measures over time [Ponowne łączenie rodzin z pieczy zastępczej: Informowanie o środkach w czasie]. Children and Youth Services Review, 32(4), 475-481. DOI: 10.1016/j.childyouth.2009.09.013.
48.
Stake, R. S. (2014). Jakościowe studium przypadku. W: N. K. Denzin, Y. S. Lincoln (Red.), Metody badań jakościowych, t. 1. (s. 623-654). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
49.
Ubbesen, M. B., Petersen, L., Mortensen, P. B., Kristensen, O. S. (2012). Out of care and into care again: A Danish register-based study of children placed in out-of-home care before their third birthday [Poza opieką i ponownie pod opieką: Duńskie badanie oparte na rejestrze dzieci umieszczonych w opiece pozadomowej przed trzecimi urodzinami]. Children and Youth Services Review, 34(11), 2147-2155. DOI: 10.1016/j.childyouth.2012.07.014.
50.
Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, Dz. U. 2011, nr 149, poz. 887.
51.
van Santen, E. (2010). Predictors of exit type and length of stay in non-kinship family foster care - The German experience [Predyktory typu wyjścia i długości pobytu w rodzinnej pieczy zastępczej niespokrewnionej - Doświadczenia niemieckie]. Children and Youth Services Review, 32(10), 1211-1222. DOI: 10.1016/j.childyouth.2010.04.001.
52.
Vanderploeg, J. J., Connell, C. M., Caron, C., Saunders, L., Katz, K. H., Tebes, J. K. (2007). The impact of parental alcohol or drug removals on foster care placement experiences: A matched comparison group study [Wpływ usunięcia rodziców z domu pod wpływem alkoholu lub narkotyków na doświadczenia związane z umieszczeniem w pieczy zastępczej: Badanie z dopasowaną grupą porównawczą]. Child Maltreatment, 12(2), 125-136. DOI: 10.1177/1077559507299292.
53.
Wells, K., Guo, S. (2004). Reunification of foster children before and after welfare reform [Łączenie dzieci z rodzin zastępczych przed i po reformie opieki społecznej]. Social Service Review, 78(1), 74-95. DOI: 10.1086/380766.
54.
Wells, K., Guo, S. (2006). Welfare reform and child welfare outcomes: A multiple-cohort study [Reforma opieki społecznej a wyniki opieki nad dziećmi: Badanie z udziałem wielu kohort]. Children and Youth Services Review, 28(8), 941-960. DOI: 10.1016/j.childyouth.2005.10.009.
55.
Wulczyn, F. (2003). Closing the gap: Are changing exit patterns reducing the time African American children spend in foster care relative to caucasian children? [Zamykanie luki: Czy zmieniające się wzorce wyjścia zmniejszają czas, jaki afroamerykańskie dzieci spędzają w pieczy zastępczej w stosunku do dzieci rasy kaukaskiej?] Children and Youth Services Review, 25(5-6), 431-462. DOI: 10.1016/S0190-7409(03)00030-6.
56.
Wulczyn, F. (2004). Family reunification [Łączenie rodzin]. Future of Children, 14(1), 95-113. DOI: 10.2307/1602756.
57.
Wulczyn, F., Chen, L., Courtney, M. (2011). Family reunification in a social structural context [Łączenie rodzin w społecznym kontekście strukturalnym]. Children and Youth Services Review, 33(3), 424-430. DOI: 10.1016/j.childyouth.2010.06.021.
58.
Wulczyn, F., Kogan, J., Harden, B. J. (2003). Placement stability and movement trajectories [Stabilność umieszczenia i trajektorie ruchu]. Social Service Review, 77(2), 212-236. DOI: 10.1086/373906.
59.
Yampolskaya, S., Armstrong, M. I., Vargo, A. C. (2007). Factors associated with exiting and reentry into out-of-home care under Community-Based Care in Florida [Czynniki związane z wyjściem i powrotem do opieki pozadomowej w ramach Community-Based Care na Florydzie]. Children and Youth Services Review, 29(10), 1352-1367. DOI: 10.1016/j.childyouth.2007.05.010.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
© 2006-2024 Journal hosting platform by Bentus
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
