Trajektorie rodzinne jako istotny element kształtowania strategii radzenia sobie w kryzysie na przykładzie województwa śląskiego
 
Więcej
Ukryj
1
Institute of Sociology, Faculty of Social Sciences, Silesian University in Katowice [Instytut Socjologii, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Śląski w Katowicach], Bankowa 12, 40-007 Katowice, Poland
 
 
Data nadesłania: 22-07-2021
 
 
Data ostatniej rewizji: 27-10-2022
 
 
Data akceptacji: 27-10-2022
 
 
Data publikacji: 13-12-2022
 
 
Autor do korespondencji
Dorota Nowalska-Kapuścik   

Instytut Socjologii, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Bankowa 12, 40-007 Katowice, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2022;28(3):155-170
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Zasadniczo należy przyjąć, że koleje losów rodziny, a także empiria wczesnego okresu życia, nie pozostają bez wpływu na kultywowane nawyki i metody postępowania, przejawiające się w dostępnych i wyuczonych wzorach konsumpcyjnych. Odwoływanie się do doświadczeń poprzednich pokoleń jest szczególnie istotne w momencie pojawiania się problemów finansowych. Cel. Celem artykułu jest próba ukazania możliwości wykorzystania teoretycznej koncepcji trajektorii do analizy interakcyjnych i biograficznych mechanizmów radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych. W sposób szczególny zwrócono uwagę na to, w jaki sposób osoby doświadczające kryzysu opisują i wyjaśniają te zdarzenia oraz czy tworzone przez nich strategie radzenia sobie wykorzystują metody dostępne w biografii danej rodziny. Materiały i metody. Źródłem danych badawczych są wywiady przeprowadzone z dwudziestoma osobami doświadczającymi kryzysu. Wyniki. Podejmowane przez rozmówców strategie radzenia sobie w dużej mierze koncentrują się na minimalizowaniu strat, reorganizacji wydatków, poszerzaniu presumpcji i ochronie dostępnych zasobów. Wyniki badań ukazują, że doświadczanie (w trajektorii rodziny) trudności finansowych stanowi istotny element kształtujący umiejętność radzenia sobie z problemami w przyszłości.
REFERENCJE (24)
1.
Badura-Madej, W. (1999). Podstawowe pojęcia teorii kryzysu i interwencji kryzysowej. W: W. Badura-Madej (opr.), Wybrane zagadnienia interwencji kryzysowej: Poradnik dla pracowników socjalnych (ss. 15-30). Katowice: „Śląsk”.
 
2.
Blanton, R., Shannon, B., Dursun, P. (2018). The gendered consequences of financial crises: A cross-national analysis. Politics & Gender, 15 (4), 941-970. DOI: 10.1017/S1743923X18000545.
 
3.
Caplan, G. (1964). Principles of preventive psychiatry. New York: Basic Books.
 
4.
Domański, H. (2000). Hierarchie i bariery społeczne w latach dziewięćdziesiątych. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
 
5.
Gerrig, R.J., Zimbardo, P.G. (2006). Psychologia i życie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
6.
Główny Urząd Statystyczny (2021). Sytuacja społeczno-gospodarcza kraju w 2020 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/download/g... [Pobrano 17.11.2023].
 
7.
Główny Urząd Statystyczny (2015). Ubóstwo w Polsce w latach 2013 i 2014. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/files/gfx/... [Pobrano 17.11.2023].
 
8.
Główny Urząd Statystyczny (2011). Wskaźniki zrównoważonego rozwoju Polski. Katowice: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: http://stat.gov.pl/cps/rde/xbc... [Pobrano 17.11.2023].
 
9.
Główny Urząd Statystyczny (2010). Budżety gospodarstw domowych w 2009 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane z: https://stat.gov.pl/cps/rde/xb... [Pobrano 17.11.2023].
 
10.
Grotowska-Leder, J. (2002). Fenomen wielkomiejskiej biedy: Od epizodu do "underclass". Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
 
11.
Heszen-Niejodek, I., Ratajczak, Z. (red.) (1996). Człowiek w sytuacji stresu: Problemy teoretyczne i metodologiczne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
 
12.
Karwacki, A. (2006). Błędne koło: Reprodukcja kultury podklasy społecznej. Toruń: Wydawnictwo UMK.
 
13.
Kłopot, S.W., Trojanowski, P. (2014). Diagnoza społeczna Świętochłowic. Gdańsk: EU-CONSULT. Pobrane z: https://swietochlowice.pl/wp-c... {Pobrano 17.11.2023].
 
14.
Kubacka-Jasiecka, D. (2010). Interwencja kryzysowa: Pomoc w kryzysach psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
 
15.
Leisering, L., Leibfried, S. (1999). Time and poverty in Western Welfare States: United Germany in Perspective. Cambridge: Cambridge University Press.
 
16.
Potoczna, M., Warzywoda-Kruszyńska, W. (2009). Kobiety z łódzkich enklaw biedy: Bieda w cyklu życia i międzypokoleniowym przekazie. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
 
17.
Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa Śląskiego (2016). Skala, przyczyny i skutki ubóstwa w województwie śląskim - edycja 2016. Katowice: ROPS. Pobrane z: http://rops-katowice.pl/wp-con... Ubostwo_2016.pdf [Pobrano 07.01.2017].
 
18.
Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa Śląskiego (2020). Skala, przyczyny i skutki ubóstwa w województwie śląskim – edycja 2020. Katowice: ROPS. Pobrane z: https://rops-katowice.pl/wp-co... [Pobrano 17.11.2023].
 
19.
Sapia-Drewniak, E. (2016). Działalność oświatowa polskich towarzystw na Górnym Śląsku na przełomie XIX i XX stulecia. Studia Paedagogica Ignatiana, 19 (2), 47-63. DOI: 10.12775/SPI.2016.2.002.
 
20.
Schütz, A. (1989). Fenomenologia i nauki społeczne. W: Z. Krasnodębski (red.), Fenomenologia i socjologia: Zbiór tekstów (ss. 107-130). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
 
21.
Strauss, A.L. (1987). Qualitative analysis for social scientists. Cambridge: Cambridge University Press.
 
22.
Tarkowska, E. (2002). Poverty and education: Risk of „inheritance” of poverty in the former state farms in Poland. Polish Sociological Review, 2 (138), 203-215.
 
23.
Urząd Statystyczny w Katowicach (2021). Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie śląskim w 2020. Katowice: Urząd Statystyczny w Katowicach. Pobrane z: https://katowice.stat.gov.pl/p... [Pobrano 17.11.2023].
 
24.
Wenham, C., Smith, J., Morgan, R. (2020). COVID-19: The gendered impacts of the outbreak. The Lancet, 395 (10227), 846-848. DOI: 10.1016/S0140-6736(20)30526-2.
 
Deklaracja dostępności
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top