Rodzina jako fundament zmiany – studium przypadku skutecznej resocjalizacji
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra, Polska
 
2
Szpital Uniwersytecki im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze, Zielona Góra, Polska
 
Zaznaczeni autorzy mieli równy wkład w przygotowanie tego artykułu
 
 
Data nadesłania: 07-05-2025
 
 
Data akceptacji: 25-08-2025
 
 
Data publikacji online: 02-11-2025
 
 
Autor do korespondencji
Paulina Borek   

Szpital Uniwersytecki im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze, Zyty 26, 65-046 Zielona Góra, Polska
 
 
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie roli rodziny jako kluczowego czynnika wspierającego skuteczny proces resocjalizacji oraz reintegracji społecznej osób opuszczających zakład karny. Rodzina, pełniąc funkcję systemu wsparcia emocjonalnego, moralnego i praktycznego, może odegrać fundamentalną rolę w procesie zmiany postaw i zachowań jednostki, pomagając jej w powrocie do życia zgodnego z normami społecznymi. Przedmiotem analizy jest wpływ emocjonalnego zaangażowania, obecności oraz wsparcia członków rodziny na proces resocjalizacji osoby odbywającej karę pozbawienia wolności. W szczególności chodzi o to, w jaki sposób relacje rodzinne mogą wpłynąć na motywację skazanych do podjęcia wysiłku zmiany. Metody i materiały. W części metodologicznej artykuł opiera się na metodzie indywidualnego studium przypadku, wzbogaconej o analizę pojęciową. Przedstawiono definicje kluczowych terminów, takich jak rodzina, resocjalizacja oraz izolacja penitencjarna, które stanowią teoretyczne tło dla przeprowadzonej analizy. Rozważania teoretyczne koncentrują się na roli rodziny w procesie społecznej readaptacji jednostki, zwracając uwagę na znaczenie wsparcia emocjonalnego i motywacyjnego w kontekście resocjalizacji. Wyniki i wnioski. Wyniki analizy przypadku wskazują, że więzi rodzinne, w tym emocjonalne zaangażowanie i wsparcie ze strony najbliższych, mogą być kluczowym motorem do zmiany postaw i powrotu do życia zgodnego z normami społecznymi. Studium podkreśla również potrzebę indywidualnego podejścia w pracy resocjalizacyjnej oraz wskazuje na pozytywną interakcję pomiędzy środowiskiem rodzinnym a osobą poddaną resocjalizacji. Wnioski płynące z analizy mogą stanowić punkt wyjścia do dalszych badań nad rolą rodziny w procesie readaptacji osób po odbyciu kary pozbawienia wolności.
REFERENCJE (26)
1.
Council of Europe. (2020). Revised European prison rules: Recommendation CM/Rec(2006)2-rev adopted by the Committee of Ministers of the Council of Europe on 1 July 2020 and explanatory memorandum. Council of Europe Publishing.
 
2.
Czapów, Cz. (1968). Rodzina a wychowanie [Family and upbringing]. Nasza Księgarnia.
 
3.
Juszczyk, S. (2013). Badania jakościowe w naukach społecznych: Szkice metodologiczne [Qualitative research in the social sciences: Methodological sketches]. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
 
4.
Kawula, S. (2022). Rodzina o skumulowanych czynnikach patogennych [A family with cumulative pathogenic factors]. In S. Kawula, J. Brągiel, & A. W. Janke (Eds.), Pedagogika rodziny: Obszary i panorama problematyki (2nd ed., pp. 13–14). Wydawnictwo Adam Marszałek.
 
5.
Kędzierski, W. (2022). Człowiek w izolacji więziennej: Między rygoryzmem a permisywizmem: W kręgu dylematów resocjalizacji [A man in prison isolation: Between rigorism and permissiveness: In the circle of dilemmas of resocialization]. Instytut Społecznych Podstaw Penitencjarystyki.
 
6.
Konopczyński, M. (2015). Pedagogika resocjalizacyjna: W stronę działań kreujących [Resocialization pedagogy: Towards creative activities]. Oficyna Wydawnicza Impuls.
 
7.
Machel, H. (2006). Sens i bezsens resocjalizacji penitencjarnej – casus polski (studium penitencjarno-pedagogiczne) [The sense and nonsense of penitentiary resocialization–A Polish case {a penitentiary and pedagogical study)]. Oficyna Wydawnicza Impuls.
 
8.
Marchwicki, P. (2006). Teoria przywiązania J. Bowlby’ego [J. Bowlby’s attachment theory]. Seminare: Poszukiwania Naukowe, 23, 365–383. https://doi.org/10.21852/sem.2....
 
9.
Niewiadomska, I. (2016). Polski model resocjalizacji penitencjarnej [Polish model of penitentiary rehabilitation]. Teka Komisji Prawniczej PAn Oddział w Lublinie, 9, 100–122. https://doi.org/10.32084/tkp.6....
 
10.
Pindel, E. (2009). Ułatwienia i trudności na drodze do readaptacji społecznej po karze pozbawienia wolności [Eases and difficulties on the road to social re-adaptation after imprisonment]. In A. Jaworska (Ed.), Resocjalizacja: Zagadnienia prawne, społeczne i metodyczne [Resocialization: Legal, social, and methodological issues] (pp. 101–110). Oficyna Wydawnicza Impuls.
 
11.
Poklek, R. (2010). Instytucjonalne i psychospołeczne aspekty więzienia [Institutional and psychosocial aspects of prisons]. Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej.
 
12.
Pytka, L. (2005). Pedagogika resocjalizacyjna: Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne [Resocialization pedagogy: Selected theoretical, diagnostic and methodological issues] (6th ed.). Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
 
13.
Reykowski, J. (1977). Z zagadnień psychologii motywacji [On the psychology of motivation]. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
 
14.
Rokuszewska-Pawełek, A. (1996). Miejsce biografii w socjologii interpretatywnej: Program socjologii biograficznej Fritza Schützego [The Place of Biography in Interpretive Sociology: Fritz Schütze’s Program for Biographical Sociology]. ASK: Społeczeństwo, Badania, Metody, 1, 37–54.
 
15.
Skowroński, B. Ł., & Talik, E. (2018). Radzenie sobie ze stresem a jakość życia osób osadzonych w placówkach penitencjarnych [Coping with stress and the sense of quality of life in inmates of correctional facilities]. Psychiatria Polska, 52(3), 525–542. https://doi.org/10.12740/PP/77....
 
16.
Strumińska-Kutra, M., & Koładkiewicz, I. (2012). Studium przypadku [Case study]. In D. Jemielniak (Ed.), Badania jakościowe: Metody i narzędzia [Qualitative research: Methods and tools] (Vol. 2, pp. 2–4). Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
17.
Szczepaniak, P. (2011). Konteksty pedagogiki penitencjarnej [Contexts of penitentiary pedagogy]. Resocjalizacja Polska, 2, 109–133. http://libcom.linuxpl.info/res....
 
18.
Szczygieł, G. B. (2002). Społeczna readaptacja skazanych w polskim systemie penitencjarnym [Social re-adaptation of convicts in the Polish penitentiary system]. Temida 2; Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku.
 
19.
Sztuka, J. (2014). Innowacje w resocjalizacji penitencjarnej [Innovations in penitentiary resocialization]. In J. Kusztal & K. Kmiecik-Jusięga (Eds.), Konteksty resocjalizacji i readaptacji społecznej [Contexts of resocialization and social readaptation] (pp. 143–158). Akademia Ignatianum; Wydawnictwo WAM.
 
20.
Świętochowski, W. (2014). Rodzina w ujęciu systemowym [Family from a systemic perspective]. In Janicka & H. Liberska (Eds.), Psychologia rodziny [Family psychology] (pp. 25–26). Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
21.
Toroń-Fórmanek, B. (2016). Proces resocjalizacji osób pozbawionych wolności w aspekcie nieharmonijnego rozwoju tożsamości [The process of resocialization of persons deprived of liberty in the aspect of disharmonious identity development]. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 35(2), 115–127. http://dx.doi.org/10.17951/lrp....
 
22.
Tyszka, Z. (1976). Socjologia rodziny [Sociology of the family] (2nd ed.). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
 
23.
United Nations Office on Drugs and Crime [UNODC]. (2015). The United Nations standard minimum rules for the treatment of prisoners (the Nelson Mandela Rules). Justice Section, Division for Operations, Vienna International Centre. https://www.unodc.org/document....
 
24.
Viets, V. L., Walker, D. D., & Miller, W. R. (2008). What is motivation to change?: A scientific analysis. In M. McMurran (Ed.), Motivating offenders to change: A guide to enhancing engagement in therapy (pp. 15–30). Wiley. https://doi.org/10.1002/978047....
 
25.
Walęcka-Matyja, K. (2014). Role i funkcje rodziny [Roles and functions of the family]. In I. Janicka & H. Liberska (Eds.), Psychologia rodziny [Family psychology] (pp. 96–97). Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
26.
Woźniakowska, D., Bugno, P., Łagodziński, M., & Nasiłowski, P. (2006). Skazani i byli skazani na rynku pracy – ocena problemu z punktu widzenia organizacji pozarządowych [Convicted and former convicts in the labor market–Assessment of the problem from the point of view of non-governmental organizations]. Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności. https://rynekpracy.org/wp-cont....
 
Deklaracja dostępności
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top