Wczesne działania neurologopedyczne jako inkluzja skrajnego wcześniaka i jego rodziny – case study
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, Polska
 
 
Data nadesłania: 20-01-2025
 
 
Data akceptacji: 12-06-2025
 
 
Data publikacji online: 08-09-2025
 
 
Autor do korespondencji
Marta Zawichrowska   

Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Chodkiewicza 30, 85-156 Bydgoszcz, Polska
 
 
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel. W niniejszym artykule chciałabym ukazać wpływ wczesnej interwencji neurologopedycznej w terapii dziecka urodzonego przedwcześnie z perspektywy trudności w karmieniu. Zaburzenia w przyjmowaniu pokarmów przez wcześniaka powodują konieczność zmiany stylu życia matki, a także całej rodziny dziecka i są bardzo często powodem częściowego ograniczenia normatywnego funkcjonowania jego samego i rodziny. Chciałabym, aby niniejszy artykuł ukazał wczesną interwencję neurologopedyczną jako inkluzję – szansę daną wcześniakowi i jego najbliższym. Metody i materiały. Rozumiem inkluzję jako możliwość pomocy dziecku (jako podmiotowi włączania) w zgodzie i szacunku dla jego indywidualnych, dynamicznie zmieniających się potrzeb i ograniczeń. Zastosowaną przeze mnie metodą jest case study oparte na wywiadzie z rodzicami dziecka, a także z jego dalszą rodziną włączoną w proces rehabilitacji neurologopedycznej. Nie bez znaczenia jest także szczegółowa analiza dokumentacji medycznej oraz badanie neurologopedyczne dziecka będące podstawą do rozpoczęcia działań realizowanych w ramach wczesnej interwencji logopedycznej z elementami inkluzji. Wyniki i wnioski. W artykule omówię niejednoznaczne definicje wczesnej interwencji oraz diagnozy z perspektywy interdyscyplinarności logopedii. Przedstawię także kroki diagnostyczne i terapeutyczne w pracy nad karmieniem terapeutycznym skrajnego wcześniaka zagrożonego niepełnosprawnością, z uwzględnieniem możliwości i ograniczeń dziecka, a także szanse, jakie daje wczesna interwencja neurologopedyczna włączająca dziecko i jego rodzinę do życia w nowej rzeczywistości.
REFERENCJE (38)
1.
Amiel-Tison, C. (2008). Neurologia perinatalna [Perinatal neurology]. Elsevier Urban & Partner.
 
2.
Bąbka, J. (2019). Proinkluzyjne walory kapitału społecznego [Pro-inclusive values of social capital]. Kwartalnik Pedagogiczny, 4(254), 104–119. https://doi.org/10.5604/01.300....
 
3.
Bąbka, J., & Korzeniowska, R. (2021). Społeczna inkluzja osób w okresie wczesnej dorosłości z lekką niepełnosprawnością intelektualną [Social inclusion of people in early adulthood with mild intellectual disabilities]. Pedagogika Społeczna, 79/80(1/2), 103–123. https://doi.org/10.35464/1642-....
 
4.
Bajek, A., Marcinkowski, J., Rzempowska, J., & Gawłowicz, K. (2014). Kangurowanie – zalecany pierwszy bezpośredni kontakt ciała noworodka z ciałem matki [Kangaroo method — recommended first direct contact of the newborn’s body with the mother’s body]. Hygeia Public Health, 49(3), 417–420. http://www.h-ph.pl/pdf/hyg-201....
 
5.
Bernatowicz-Łojko, U., Brzozowska-Misiewicz, I., & Twardo, M. (2013). Wczesna interwencja – opieka logopedyczna od pierwszych dni dziecka [Early intervention – speech therapy care from the first days of the child’s life]. In J. J. Błeszyński (Ed.), Medycyna w logopedii: Terapia, wspomaganie, wsparcie: Trzy drogi – jeden cel (pp. 40–56). Harmonia Universalis.
 
6.
Błeszyński, J. (2015). Wczesna interwencja – różne podejścia, ujęcia, definicje: Różne nie znaczy sprzeczne [Early intervention — different approaches, concepts, definitions: Different does not mean contradictory]. In J. J. Błeszyński & D. Baczała (Eds.), Wczesna interwencja w logopedii (pp. 31–42). Harmonia Universalis.
 
7.
Broda-Wysocki, P. (2012). Wykluczenie i inkluzja społeczna: Paradygmaty i próby definicji [Social exclusion and inclusion: Paradigms and attempts at definition]. Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
 
8.
Brzozowska-Misiewicz, I. (2018). Rozwój mowy dziecka [Child’s speech development]. Harmonia Universalis.
 
9.
Charpak, N., & Ruiz-Pelaez, J. G. (2006). Resistance to implementing Kangaroo Mother Care in developing countries, and proposed solutions. Acta Paediatrica, 95(5), 529–534. https://doi.org/10.1080/080352....
 
10.
Crane, T. (2005). What is the problem of perception? Synthesis Philosophica, 20(2), 237–264.
 
11.
Cytowska, B. (2013). Idea wczesnej interwencji i wspomagania rozwoju małego dziecka [The idea of early intervention and supporting the development of a young child]. In B. Cytowska & B. Winczura (Eds.), Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka (pp. 15–26). Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
 
12.
Diagnoza. (n.d.). In Słownik języka polskiego PWN [PWN Dictionary of the Polish language]. https://sjp.pwn.pl/slowniki/di....
 
13.
Feuser, G. (2012). Eine zukunftsfahige “Inklusive Bildung” – keine Sache der Beliebigkeit [A sustainable “Inclusive Education” – not a matter of arbitrariness]. http:// www.georgfeuser.com/conpresso/_data/Feuser_G._Zukunftsf_hige_Inklusive_Bildung_HB_06.06.2012.pdf.
 
14.
Gacka, E. (2016). Diagnoza logopedyczna noworodka i niemowlęcia [Speech therapy diagnosis of newborns and infants]. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, 14, 13–28. https://doi.org/10.14746/ikps.....
 
15.
Grabowska, M. (2019). Dynamika rozwoju dziecka przedwcześnie urodzonego – przegląd badań [Developmental dynamics of a prematurely born child — a review of research]. Biuletyn Logopedyczny, 33, 17–28.
 
16.
Gray, J. (2000). Inclusion: A radical critique. In P. Askonas & A. Stewart (Eds.), Social inclusion: Possibilities and tensions (pp. 19–36). Palgrave Macmillan.
 
17.
Helwich, E. (Ed.). (2002). Wcześniak [Premature baby]. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
 
18.
Jastrzębowska, G. (1998). Podstawy teorii i diagnozy logopedycznej [Fundamentals of speech therapy theory and diagnosis]. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
 
19.
Kaczara, J. (2005). Masaż niemowlęcia, Różnice, edukacja, inkluzja [Baby massage, feeding, education, inclusion]. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
 
20.
Kaczorowska-Bray, K., & Błeszyński, J. (2012). Diagnoza i terapia logopedyczna osób z niepełnosprawnością [Diagnosis and speech therapy for people with disabilities]. Grupa Wydawnicza Harmonia.
 
21.
Kirenko, J. (2021). O granicach możliwości i ich przekraczaniu: Poza rezyliencją osób z niepełnosprawnością [On the limits of possibility and crossing them: Beyond the resilience of people with disabilities]. In E. M. Kulesza, D. Al-Khamisy, & P. Zalewska (Eds.), Od integracji do inkluzji: 30 lat edukacji integracyjnej – idea i rzeczywistość (Vol. 1, pp. 146–153). Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
 
22.
Kwieciński, Z. (2015). Edukacja wobec różnicy i inkluzji: Dwa typy dyskursów – w stronę pedagogiki pozytywnej [Education towards difference and inclusion: Two types of discourses — towards positive pedagogy]. In A. Komorowska-Zielony & T. Szkudlarek (Eds.), Różnice, edukacja, inkluzja (pp. 23–28). Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
 
23.
Leboyer, F. (1976). Shantala: Un art traditionnel, le massage des enfants [Shantala: A traditional art, children’s massage]. Seuil.
 
24.
Lorens, G., & Karwowska, A. (2015). Fenomen dotyku we wczesnej interwencji logopedycznej. Głos – język – komunikacja. Funkcjonowanie społeczne dzieci z problemami komunikacyjnymi, 4, 108–116. https://doi.org/10.15584/978-8....
 
25.
Odent, M. (1997). Odrodzone narodziny: Czym poród może i powinien być? [Birth reborn: What can and should birth be?]. Niezależna Oficyna Wydawnicza.
 
26.
Pietrzak-Szymańska, B. (Ed.). (2013). Wspieranie rozwoju mowy dzieci urodzonych przedwcześnie i niepełnosprawnych: Poradnik dla studentów, logopedów, lekarzy i rodziców [Supporting the development of speech in premature and disabled children: A guide for students, speech therapists, doctors and parents]. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP.
 
27.
Pusz, B. (2018). Wczesna interwencja i stymulacji rozwoju dziecka na oddziale neonatologicznym [Early intervention and stimulation of child development in the neonatal ward]. In K. Kaczorowska-Bray & S. Milewski (Eds.), Wczesna interwencja logopedyczna (pp. 300–308). Harmonia Universalis.
 
28.
Schindler, J. (2014). Kulturowe uwarunkowania procesów aktywizacyjnych [Cultural conditions of activation processes]. Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne.
 
29.
Simplican, S. C., Leader, G., Kosciulek, J., & Leahy, M. (2015). Defining social inclusion of people with intellectual and developmental disabilities: An ecological model of social networks and community participation. Research in Developmental Disabilities, 38, 18–29. https://doi.org/10.1016/j.ridd....
 
30.
Speck, O. (2013). Inkluzja edukacyjna a pedagogika lecznicza [Educational inclusion and therapeutic pedagogy]. Harmonia Universalis.
 
31.
Stecko, E. (2012). Masaż logopedyczny [Speech therapy massage]. Wydawnictwo „Stecko”.
 
32.
Szatur-Jaworowska, B. (2005). Uwagi o ekskluzji i inkluzji na przykładzie polityki społecznej wobec osób starszych [Comments on exclusion and inclusion on the example of social policy towards older people]. In J. Grotowska-Leder & K. Faliszek (Eds.), Ekskluzja i inkluzja społeczna: Diagnoza, uwarunkowania, kierunki działań (pp. 63–71). Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.
 
33.
Sztumski, J. (2005). Wstęp do metod i technik badań społecznych [Introduction to social research methods and techniques] (6th ed.). Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
 
34.
Tarkowski, Z. (Ed.). (2017). Patologia mowy [Speech pathology]. Harmonia Universalis.
 
35.
Theiss, W. (2001). Mała ojczyzna: Perspektywa edukacyjno-utylitarna [Small homeland: An educational and utilitarian perspective]. In W. Theiss (Ed.), Mała ojczyzna: Kultura, edukacja, rozwój lokalny (pp. 11–22). Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
 
36.
Wilson, N. J., Hayden, J., Johnson, & A., Brotherton, M. (2016). From social exclusion to supported inclusion: Adults with intellectual disability discuss their lived experiences of a structured social group. Journal of applied research in intellectual disabilities, 30(5), 847–858. https://doi.org/10.1111/jar.12....
 
37.
Zdzienicka-Chyła, A., & Mitosek-Szewczyk, K. (2018). Rozwój w pierwszym roku życia noworodków urodzonych przedwcześnie: Doniesienie wstępne [Development during the first year of life of preterm infants: A preliminary report]. Developmental Period Medicine, 22(3), 247–254. https://doi.org/10.34763/devpe....
 
38.
Ziemen, K. (2012, September). Inklusion [Inclusion]. www.inklusion-lexikon.de/Inklusion_Ziemen.pdf.
 
Deklaracja dostępności
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top