Cel: Szkoła stanowi swoiste pogranicze kulturowe, w którym szczególną uwagę należy skupić na analizie funkcjonowania nauczycieli, uczniów–cudzoziemców i ich rodziców, innych uczniów, a w związku z tym rodzi się wiele pytań. W niniejszym artykule została podjęta próba odpowiedzi na kilka z nich: W jakim zakresie istniejące rozwiązania prawne są dostosowane do obecności uczniów cudzoziemskich w polskim systemie oświaty? Jakiego rodzaju kompetencje są potrzebne w pracy z dzieckiem cudzoziemskim? Przed jakimi zadaniami i problemami stawia nauczyciela obecność ucznia–cudzoziemca w klasie szkolnej? Czy nauczyciele są przygotowani do pracy z nimi? W jakim zakresie (np. kontakt emocjonalny z uczniem, umiejętność ewaluacji ucznia, pomoc uczniowi w nauce)? Czy i w jakiej formie nauczyciele odczuwają potrzebę wsparcia w pracy z takimi uczniami? Co może wspomóc integrację uczniów cudzoziemskich i polskich? Jakie, zdaniem nauczycieli, są możliwości doskonalenia współpracy na linii szkoła – rodzice ucznia cudzoziemskiego? Metody: Analiza danych zastanych (m.in. dokumentów prawnych, sprawozdań) i wywołanych (badania dotyczące uczniów cudzoziemskich w opiniach nauczycieli, które przeprowadzono w publicznych szkołach podstawowych w środowisku wielkomiejskim oraz wiejskim; dobór szkół – celowy; narzędzie badawcze – kwestionariusz ankiety). Wyniki: Lista problemów i trudności w edukacji uczniów cudzoziemskich jest długa i nie jest prostym zadaniem ani zamknięcie tej listy, ani ocena tego, które z nich są najważniejsze, a które mniej ważne. Wśród nich można wymienić m.in.: barierę językową; deficyty w zakresie posiadania i rozwoju kompetencji nauczycieli niezbędnych w pracy z uczniem cudzoziemskim; kwestię oceny uczniów cudzoziemskich; międzykulturowe otwarcie lub zamknięcie środowiska lokalnego (w tym szkoły); uwarunkowania psychologiczne i rozwojowe ucznia cudzoziemskiego. Wnioski: Uczeń cudzoziemski to uczeń raczej „rozpoznawany” niż „rozpoznany”. Polskie szkoły zazwyczaj nie mają doświadczenia w zakresie pracy z uczniem cudzoziemskim – skala wielokulturowości naszych instytucji oświatowych nie jest duża. Nawet jeżeli je posiadają, pomoc dzieciom–uczniom cudzoziemskim nadal wymaga reorganizacji i doskonalenia (pomimo podejmowanych w tym kierunku działań), tym samym prowadzenie systematycznych badań dotyczących tego zagadnienia jest bezdyskusyjne.