Późne rodzicielstwo – ilościowe aspekty zjawiska
 
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Szczeciński, Instytut Pedagogiki, K. Ogińskiego 16, 71-431 Szczecin, Polska
 
 
Data nadesłania: 05-01-2024
 
 
Data akceptacji: 04-07-2024
 
 
Data publikacji online: 16-07-2024
 
 
Autor do korespondencji
Aneta Jarzębińska   

Uniwersytet Szczeciński, Instytut Pedagogiki, K. Ogińskiego 16, 71-431 Szczecin, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2024;31(1):133-146
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel. Celem artykułu jest charakterystyka ilościowych aspektów późnego rodzicielstwa z wyodrębnieniem późnego macierzyństwa i późnego ojcostwa, a także porównanie aktualnego statystycznego późnego rodzicielstwa ze statystycznym rodzicielstwem. Metody i materiały. W badaniu zastosowano analizę danych zastanych. Jako dane posłużyły informacje zamieszczone w tomach Rocznika demograficznego datowanych na lata 2011, 2016, 2021–2023. Wyniki. W ujętych w analizie latach 2010–2022 w ogólnej liczbie urodzeń wzrastał wyrażony procentowo udział urodzeń żywych z zakresów: późnego macierzyństwa, późnego ojcostwa oraz późnego rodzicielstwa. Ustalono, że w urodzeniach żywych z zakresu późnego macierzyństwa największy udział miały matki z grupy wieku 35–39 lat. Wykazano, że mężatki przeważały nad samotnymi kobietami, a kobiety, które posiadają wykształcenie wyższe – nad kobietami z wykształceniem niższym. Stwierdzono, że pod względem kolejności urodzenia dziecka przez matkę charakteryzowane urodzenia najczęściej dotyczyły drugiego dziecka. Ustalono także, że późne statystycznie macierzyństwo w 2022 roku różniło się od ówczesnego statystycznego macierzyństwa. Różnice oraz korzyści starszych matek zauważono m.in. w poziomie wykształcenia. Wnioski. Późne macierzyństwo, późne ojcostwo oraz późne rodzicielstwo to społecznie ważne i upowszechniające się zjawiska. Przedstawiona w artykule analiza ilościowa może być punktem wyjścia do ich dalszego poznawania.
 
REFERENCJE (24)
1.
Babbie, E. (2004). Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
2.
Czarnecka, M. (2019). Dojrzałe macierzyństwo a kształtowanie więzi emocjonalnej z dzieckiem w okresie prenatalnym. Forum Pedagogiczne, 9(2), 151–164. DOI: 10.21697/fp.2019.2.34.
 
3.
Frankfort-Nachmias, Ch., Nachmias, D. (2001). Metody badawcze w naukach społecznych. Poznań: Zysk i S-ka.
 
4.
Fulmańska, M., Radowicka, M., Radwan, M., Kalinka, J. (2011). Ciąża u 47-letniej kobiety poddanej zabiegowi pozaustrojowego zapłodnienia z zastosowaniem komórki jajowej pobranej od dawczyni (IVF-OD). Ginekologia Polska, 82(5), 378–381.
 
5.
GUS (2011). Rocznik demograficzny 2011. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
 
6.
GUS (2016). Rocznik demograficzny 2016. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
 
7.
GUS (2021). Rocznik demograficzny 2021. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
 
8.
GUS (2022). Rocznik demograficzny 2022. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
 
9.
GUS (2023). Rocznik demograficzny 2023. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
 
10.
Heber, M. F., Gulzar, H., Musson, R., Bisogno, S., Fic, K., Ptak, G. E. (2022). Późne rodzicielstwo i rozród wspomagany: Analiza ryzyka wystąpienia chorób przewlekłych u potomstwa. Postępy Biochemii, 68(3), 321–334. DOI: 10.18388/pb.2021_457.
 
11.
Hincz, P., Wojciechowska, E., Podciechowski, L., Kubiak, A., Wilczyński, J. (2006). Późne macierzyństwo – przebieg ciąży i porodu powyżej 35. roku życia. Przegląd Menopauzalny, 2, 80–84.
 
12.
Hofferth, S. L. (2005). Secondary data analysis in family research. Journal of Marriage and Family, 67(4), 891–907. DOI: 10.1111/j.1741-3737.2005.00182.x.
 
13.
Jarzębińska, A. (2016). Wartościowanie późnego macierzyństwa przez kobiety, które zostały matkami w wieku 35 i więcej lat. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 2, 45–52.
 
14.
Jarzębińska, A. (2020). „Późne urodzenia”, czyli gdy dzieci i rodziców dzieli duży odstęp intergeneracyjny (wybrane aspekty demograficzne i psychopedagogiczne). Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 5, 26–38. DOI: 10.5604/01.3001.0014.1164.
 
15.
Kvale, S. (2004). InterViews: Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego. Białystok: Trans Humana.
 
16.
Lesińska-Sawicka, M. (2008). Późne macierzyństwo: Studium socjomedyczne. Kraków: Nomos.
 
17.
Nicolaides, K. H., Węgrzyn, P. (2004). Badanie ultrasonograficzne między 11+0–13+6 tygodniem ciąży. London–Poznań: Fetal Medicine Foundation, Termedia.
 
18.
Sawicka, M. (2001). Socjomedyczne aspekty spóźnionego macierzyństwa. Roczniki Socjologii Rodziny, 13, 245–257.
 
19.
Steć, A., Bojar, I., Wdowiak, L. (2007). Problemy macierzyństwa w opiniach kobiet. Medycyna Ogólna, 13(3), 180–190.
 
20.
Szukalski, P. (2015). Późne ojcostwo we współczesnej Polsce. Demografia i Gerontologia Społeczna – Biuletyn Informacyjny, 12, 1–6.
 
21.
Szukalski, P. (2017). Późne macierzyństwo – nowe zjawisko demograficzne w Polsce? Demografia i Gerontologia Społeczna – Biuletyn Informacyjny, 1, 1–6.
 
22.
Wadowski, D. (opr.). (2023). Postawy Polaków wobec rodzicielstwa i ojcostwa: Raport z badań. Lublin: Fundacja Cyryla i Metodego.
 
23.
Weerasekera, D. S., Udugama, S. G. (2003). Pregnancy at 40 and over: A case-control study in a developing country. Journal of Obstetrics and Gynaecology, 23(6), 625–627. DOI: 10.1080/01443610310001604385.
 
24.
Zaworska-Nikoniuk, D. (2019). Doświadczanie późnego macierzyństwa – narracje kobiet. Edukacja Dorosłych, 80(1), 53–69. DOI: 10.12775/ED.2019.004.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top