Bieżący numer
Online first
Archiwum
O czasopismie
Cele i zakres czasopisma
Wydawca i organ zarządzający
Zespół redakcyjny
Rada Naukowa
Kolegium Recenzentów
Indeksacja i współczynniki wpływu
Prawa autorskie i polityka otwartego dostępu
Źródła finansowania
Polityka prywatności
Dla autorów
Procedura publikacji
Procedura recenzowania
Wymogi redakcyjne
Etyka publikacji
Opłaty wydawnicze
Zaburzenia osobowości u studentów
a retrospektywna ocena postaw rodziców
1
Zakład Psychologii, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. J. Jałowego 24,
35-010 Rzeszów, Polska
Data nadesłania: 08-10-2016
Data ostatniej rewizji: 29-06-2017
Data akceptacji: 29-06-2017
Data publikacji: 29-09-2017
Autor do korespondencji
Danuta Ochojska
Zakład Psychologii, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. J. Jałowego 24, 35-010 Rzeszów, Polska
Zakład Psychologii, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. J. Jałowego 24, 35-010 Rzeszów, Polska
Jacek Pasternak
Zakład Psychologii, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. J. Jałowego 24, 35-010 Rzeszów, Polska
Zakład Psychologii, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. J. Jałowego 24, 35-010 Rzeszów, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2017;16(2):191-211
SŁOWA KLUCZOWE
zaburzenia osobowoścideterminanty zaburzeń osobowościpostawyrodzicielskieretrospektywna ocena postaw rodzicówstudenci
STRESZCZENIE
Badania wrodzonych typów osobowości oraz pięciu jej podstawowych dymensji
prowadzą do konkluzji, że oddziaływanie czynników genetycznych na osobowość sięga
przynajmniej 40%1. W badaniach psychologicznych większy nacisk kładzie się na
czynniki środowiskowe, wśród których szczególne miejsce ma relacja z rodzicami. To
przede wszystkim rodzice kształtują podstawy osobowości dziecka. Wśród różnych oddziaływań
rodzicielskich wyróżnić można postawy rodzicielskie. Jednym ze sposobów
prowadzenia badań jest ewaluacja, w jaki sposób osoby dorosłe, o różnych typach osobowości,
retrospektywnie oceniają postawy swoich rodziców.
Przedmiotem badań prowadzonych przez autorów była ocena zależności między zaburzeniami
osobowości badanych studentów a retrospektywną oceną postaw rodziców.
Celem badań było poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: Jaki związek istnieje pomiędzy
zaburzeniami osobowości studentów a retrospektywną oceną postaw matek i ojców?
Badania prowadzone były wśród 450 studentów różnych kierunków studiów rzeszowskich
uczelni, którzy odpowiadali na pytania kwestionariusza badającego zaburzenia
osobowości oraz retrospektywnie oceniali postawy swoich rodziców. W badaniach
zastosowano następujące techniki badawcze: własną adaptację Kwestionariusza Osobowości
uzupełniającego Ustrukturalizowany Wywiad Kliniczny do Badania Zaburzeń
Osobowości SCID II M.B. First, M. Gibbon, R.L. Spitzer i J.B., W. Benjamin w oprac.
B. Zawadzkiego, A. Popiel i E. Pragłowskiej oraz Kwestionariusz Retrospektywnej
Oceny Postaw Rodziców (KPR-Roc) M. Plopy. W przypadku zaburzeń osobowości
występujących u mężczyzn istotne znaczenie miały postawy ojców, studenci sygnalizowali
zwłaszcza ich niekonsekwentne zachowania. W grupie badanych kobiet, stwierdzono
istotne zależności w odniesieniu do spostrzeganych postaw zarówno matek, jak
i ojców.
REFERENCJE (39)
1.
Ahmadi V., Nasrolahi A., Mirshekar S., Examining the simple and multiple relationship of parenting styles and early life trauma with narcissistic personality in university students, „Journal of Paramedical Sciences” 2015, nr 6(1).
2.
Arbel N., Stravynski A., A retrospctive study of separation in the development of adult personality disorder, „Acta Psychiatrica Scandinavica” 1991, nr 8(3).
3.
Bandelow B., Krause J., Wedekind D., Brocks A., Hajak G., Ruther E.E., Early traumatic life events, parental atitudes, family history, and birth risk factors in patients with borderline personality disorder and healthy controls, „Psychiatry Research” 2005, nr 134(2).
4.
Barbaro de B. (red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1999.
5.
Braun-Gałkowska M., Patologia i terapia postaw rodzinnych, [w:] Z. Babska, A. Biela, Witkowski T. (red.), Wykłady z psychologii w KUL w roku akademickim 1984/85, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1987.
6.
Braun-Gałkowska M., Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1992.
7.
Brzezińska A.I., Appelt K., Ziółkowska B., Psychologia rozwoju człowieka, [w:] J. Strelau, D. Doliński (red.), Psychologia akademicka. Podręcznik, t. 2, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2015.
8.
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, DSM-5, American Psychiatric Association, Washington D.C., London, England 2013.
9.
Distel M.A., Trull T.J., Derom C.A., Thierry E.W., Grimmer M.A., Martin N.G., Willemsen G., Boomsma D.I., Heritability of borderline personality disorder features is similar across three countries, „Psychological Medicine” 2007, nr 38(9).
10.
DSM-IV: Diagnostic Criteria from DSM-IV, American Psychiatric Association Washington D.C., London, England 1994.
11.
Eyden J., Winsper C., Wolke D., Broome M.R., MacCallum F., A systematic review of the parenting and outcomes experienced by offspring of mothers with borderline personality pathology: potential mechanisms and clinical implications, „Clinical Psychologty Review” 2016, nr 47.
12.
Eysenck H.J., Biological dimensions of personality, [w:] L.A. Pervin (red.), Handbook of Personality: Theory and Research, Guilford Press, New York/London 1990.
13.
First M.B., Gibbon M., Spitzer R.L., Williams J.B.W., Ustrukturalizowany Wywiad Kliniczny do Badania Zaburzeń Psychicznych z Osi I DSM-IV-TR (SCID-I), Pracownia Testów Psychologicznych, Warszawa 2010.
14.
First M.B., Gibbon M., Spitzer R.L., Williams J.B.W., Benjamin L.S., SCID-II Ustrukturalizowany Wywiad Kliniczny do Badania Zaburzeń Osobowości z Osi II DSMIV, Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Warszawa 2014.
15.
Głębocka G., Znaczenie ojcostwa z perspektywy mężczyzny i dziecka, [w:] K. Palus (red.), Płeć. Między ciałem, umysłem i społeczeństwem, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, Poznań 2011.
16.
Goldenberg H., Goldenberg I., Terapia rodzin. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006.
17.
Haley J., Niezwykła terapia. Techniki terapeutyczne Miltona H. Ericksona, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1995.
18.
Herr R., Hammen C., Brennan P.A., Maternal C., Borderline personality disorder symptom and adolescent psychosocial functioning, „Journal of Personality Disorders” 2008, nr 22(5).
19.
Johnson J.G., Cohen P., Chen H., Kasen S., Brook J.S., Parenting Behaviors Associated With Risk for Offspring Personality Disorder During Adulthood, „Archives of General Psychiatry” 2006, nr 63(5).
20.
Jurewicz I., Mental health in young adults and adolescents – supporting general physicians to provide holistic care, „Clinical Medicine” 2015, nr 15(2).
21.
Kessler R.C., Berglund P., Demler O., Jin R., Merikangas K.R., Walters E.E., Lifetime prevalence and age-of-onset distributions of DSM-IV disorders in the National Comorbidity Survey Replication, „Archives of General Psychiatry” 2005, nr 62(6).
22.
McCrae R.R., Costa P.T., Osobowość dorosłego człowieka, Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.
23.
Millon T., Davis R., Millon C., Escovar L., Meagher S., Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie, Instytut Psychologii Zdrowia. Polskie Towarzystwo Psychologiczne, Warszawa 2005.
24.
Miluska J., Tożsamość kobiet i mężczyzn w cyklu życia, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 1996.
26.
Newman L.K., Stevenson S., Issues in infant-parent psychotherapy for mothers with borderline personality disorders, „Clinical Child Psychology and Psychiatry” 2008, nr 13(4).
27.
Nishikawa S., Sundbom E., Hägglöf B., Influence of Perceived Parental Rearing on Adolescent Self-Concept and Internalizing and Externalizing Problems in Japan, „Journal of Child and Family Studies” 2010, nr 19(1).
28.
Oleś P.K., O różnych rodzajach tożsamości oraz ich stałości i zmianie, [w:] P.K. Oleś, A. Batory (red.), Tożsamość i jej przemiany a kultura, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2008.
29.
Oleś P.K., Wprowadzenie do psychologii osobowości, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 2003.
30.
Pervin L.A., Psychologia osobowości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002.
31.
Plopa M., Kwestionariusz Retrospektywnej Oceny Postaw Rodziców (KPR-Roc). Podręcznik, Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie, Pracownia Testów Psychologicznych, Warszawa 2008.
32.
Plopa M., Psychologia rodziny: teoria i badania, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2011.
33.
Roe A., Siegelman M., A Parent-Child Relations Questionnaire, „Children Develoment” 1963, nr 34(2).
34.
Sitarczyk M., Międzypokoleniowa transmisja postaw wychowawczych ojców, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2002.
36.
Stepp S.D., Whalen D.J., Pilkonis P.A., Hipwell A.E., Levine M.D., Children of Mothers with Borderline Personality Disorder: Identifying Parenting Behaviors as Potential Targets for Intervention, „Personality Disorders” 2011, nr 3(1).
37.
Stravynski A., Elie R., Franche R.L., Perception of early parenting by patients diagnosed avoidant personality disorder: a test of the overprotection hypothesis, „Acta Psychiatrica Scandinavica” 1989, nr 80(5).
38.
Wojciechowska J., Wczesna dorosłość – zagrożenia rozwoju, „Remedium” 2004, nr 3(133).
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
© 2006-2024 Journal hosting platform by Bentus
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
