Kłamstwo – zagrożenie dla trwałości związku małżeńskiego i spójności rodziny
Więcej
Ukryj
1
Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Uniwersytet Śląski, ul. Grażyńskiego 53,
40-126 Katowice, Polska
Data nadesłania: 13-09-2016
Data ostatniej rewizji: 21-01-2017
Data akceptacji: 21-01-2017
Data publikacji: 29-09-2017
Autor do korespondencji
Alicja Żywczok
Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Uniwersytet Śląski, ul. Grażyńskiego 53,
40-126 Katowice, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2017;16(2):213-226
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Autorka wysunęła i uzasadniła tezę, iż kłamstwo, będące naruszeniem normy
prawdomówności, stanowi zagrożenie zarówno dla trwałości związku małżeńskiego,
jak i spójności rodziny. By podjąć refleksję nad kłamstwem – przedmiotem badań pedagogicznych,
usytuowała problematykę kłamstwa w obrębie różnych dyscyplin naukowych,
między innymi: filozofii, antropologii, językoznawstwa, psychologii, socjologii,
historii, etnologii, neuronauk. W rezultacie analiz interdyscyplinarnych wyodrębniła
kilka kierunków badań nad kłamstwem: semantyczny, typologiczny, etiologiczny,
kulturowy, moralny, historyczno-strategiczny. Treść właściwą artykułu tworzą zagadnienia:
stosunku do prawdy w kontekście doboru partnera i rozwoju związku uczuciowego
(narzeczeńskiego i małżeńskiego); doraźnych i odroczonych w czasie konsekwencji
kłamstwa członków rodziny. Kwintesencję i zarazem końcową część artykułu
stanowi stwierdzenie, iż dezaprobata wobec okłamywania bliskich oraz respekt dla
prawdy są czynnikami umacniającymi rodzinną więź emocjonalną wśród reprezentantów
jednego pokolenia, np. małżonków, rodzeństwa oraz więź międzypokoleniową, np.
między rodzicami i dziećmi, dziadkami i wnukami.
REFERENCJE (22)
1.
Adamski F., Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002.
2.
Antas J., O kłamstwie i kłamaniu. Studium semantyczno-pragmatyczne, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków 1999.
3.
Chudy W., Filozofia kłamstwa. Kłamstwo jako fenomen zła w świecie osób i społeczeństw, Oficyna Wydawnicza „Volumen”, Warszawa 2003.
4.
d’Almeida F., Manipulacja w polityce, w reklamie, w miłości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
5.
DePaulo B.M., Bell K.L., Truth and investment: lies retold to those who care, „Journal of Personality and Social Psychology” 1996, nr 70.
6.
Derrida J., Historia kłamstwa. Prolegomena. Wykład warszawski, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2005.
7.
Dietzsch S., Krótka historia kłamstwa, przekorne eseje filozoficzne, Warszawskie Wydawnictwo Literackie „Muza” SA, Warszawa 2000.
8.
Ekman P., Kłamstwo i jego wykrywanie w biznesie, polityce, małżeństwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
9.
Ekman P., Mason Ekman M., Ekman T., Dlaczego dzieci kłamią? Jak rodzice mogą wspierać prawdomówność swoich dzieci, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2014.
10.
Ekman P., Tellinglies: clues to deceit in the marketplace, politics and marriage, W.W. Norton, New York 1992.
11.
Kant I., Metafizyczne podstawy nauki o cnocie, Wydawnictwo „Antyk”, Kęty 2005. Kołakowski L., O kłamstwie, [w:] Tenże, Miniwykłady o maxisprawach, Wydawnictwo „Znak”, Kraków 2004.
12.
Krauss R.M., Impression formation, impression management, and nonverbal behaviors, [w:] E.T. Higgins, C.P. Herman, M.P. Zanna (red.), Social cognition: the Ontario Symposium, t. 1, NJ: Erlbaum, Hillsdale 1981.
13.
Łosiak W., Psychologia emocji, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.
14.
Mitchell R.W., A framework for discussing deception, [w:] R.W. Mitchell, N.S. Thompson (red.), Deception: perspectives on human and nonhuman deceity State University of New York Press, Albany 1986.
15.
Smołka E., Filozofia kształtowania charakteru. Fryderyka Wilhelma Foerstera teoria wychowania w świetle założeń personalizmu chrześcijańskiego, Wydawnictwo „Maternus Media”, Tychy 2005.
16.
Tatarkiewiczowie Z.W., Wspomnienia, Wydawnictwo „Makmed”, Gdańsk 1998.
17.
Voltaire F.M., Listy o Anglikach albo listy filozoficzne, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1952.
18.
Vrij A., Wykrywanie kłamstw i oszukiwania. Psychologia kłamania i konsekwencje dla praktyki zawodowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.
19.
Witkowski T., Psychologia kłamstwa. Motywy – strategie – narzędzia, Oficyna Wydawnicza „Unus”, Wałbrzych 2002.
20.
Wolniewicz B., O pojęciu kłamstwa i zasadzie prawdomówności, „Edukacja Filozoficzna” 2012, nr 54.
21.
Żywczok A., Ku afirmacji życia. Pedagogiczne podstawy pomyślnej egzystencji, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2011.
22.
Żywczok A., Wychować człowieka prawdomównego. Koncepcje, badania naukowe, wdrożenia, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2016.