Funkcjonalność wychowawcza rodziny a ryzykowna aktywność młodzieży w Internecie
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Wrocławski, ul. J.W. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska
 
2
Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Wrocławski, ul. J.W. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska
 
 
Data nadesłania: 02-10-2018
 
 
Data ostatniej rewizji: 06-12-2018
 
 
Data akceptacji: 06-12-2018
 
 
Data publikacji: 31-12-2018
 
 
Autor do korespondencji
Piotr Kwiatkowski   

Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Wrocławski, ul. J.W. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2018;18(2):379-399
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cel: Przedmiotem analizy autorzy uczynili zachowanie problemowe młodzieży w Internecie. Dotyczyły one: (1) umawiania się na randki za pośrednictwem Internetu, (2) „zarywania” nocy z powodu korzystania z Internetu, (3) hejtowania w Internecie oraz (4) zaniedbywania nauki z powodu używania Internetu. Metody: Próba badawcza wynosiła 674 uczniów z różnych placówek oświatowych (szkół średnich i zawodowych z terenu województwa dolnośląskiego). Średnia wieku wyniosła 18,43. Badania przeprowadzono w oparciu o analizę korelacji według wzoru Pearsona, analizę regresji wielokrotnej i analizę regresji czynnikowej. Wyniki: Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono istotną statystycznie korelację pomiędzy ogólną skłonnością do zachowań ryzykownych w Internecie a (1) problemami eksternalizacyjnymi, (2) z poszukiwaniem wrażeń (3) z ogólną skłonnością do zachowań ryzykownych, czyli rozhamowaniem neurobehawioralnym oraz (4) funkcjonalnością wychowawczą rodziny generacyjnej, przy czym ta ostatnia korelacja ma znak ujemny. Wnioski: Osoby z wysokim nasileniem cechy neurobehawioralnego rozhamowania, pochodzące z rodzin o wysokiej funkcjonalności wychowawczej (co oznacza wysoką resiliencję systemu rodzinnego oraz wysoką jakość celowych oddziaływań na dzieci – autorytatywne rodzicielstwo), ujawniają skłonność do podejmowania ryzyka w Internecie na poziomie porównywalnym z osobami bez cech rozhamowania, podczas gdy niska funkcjonalność rodziny, w skojarzeniu z wysokim poziomem neurobehawioralnego rozhamowania, wyraźnie podwyższa wskaźniki ryzykownej aktywności internetowej młodzieży.
 
REFERENCJE (42)
1.
Aboujaoude E., Problemowe użytkowanie internetu – przegląd literatury, „Postępy Psychiatrii i Neurologii” 2010, nr 19.
 
2.
Achenbach T.M., Ivanova M.Y., Rescorla L.A., Turner L.V., Althoff R.R., Internalizing/externalizing problems: Review and recommendations for clinical and research applications, „Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry” 2016, nr 55(8).
 
3.
Baumrind D., Effective parenting during the early adolescent transition, [w:] P.A. Cowan i M. Hetherington (red.), Family transitions, Erlbaum, Hillsdale 1991.
 
4.
Baumrind D., Current patterns of parental authority, „Developmental Psychology Monographs” 1971, nr 4.
 
5.
Black K. i Lobo M., A conceptual review of family resilience factors, „Journal of Family Nursing” 2008, nr 14(1).
 
6.
Castells M., Społeczeństwo sieci, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
 
7.
Castells M., Galaktyka Internetu. Refleksje nad Internetem, biznesem i społeczeństwem, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2003.
 
8.
Cloninger C.R., Svrakic D.M., Przybeck T.R.C., A psychobiological model of temperament and character, „Archives of General Psychiatry” 1993, nr 50.
 
9.
Daitzman R., Zuckerman M., Disinhibitory sensation seeking, personality and gonadal hormones, „Personality and Individual Differences” 1980, nr 1(2).
 
10.
Garmezy N., Masten A.S., Tellegen A., The study of stress and competence in children: a building block for developmental psychopathology, „Child Development” 1984, nr 55.
 
11.
Henry C.S., Sheffield Morris A., Harrist A.W., Family resilience: Moving into the third wave, „Family Relations” 2015, nr 64(1).
 
12.
Horvath P., Zuckerman M., Sensation seeking, risk appraisal, and risky behaviour, „Personality and individual differences” 1993, nr 14(1).
 
13.
Izdebski P., Kotyśko M., Problemowe korzystanie z nowych mediów, [w:] B. Habrat (red.), Zaburzenia uprawiania hazardu i inne tak zwane nałogi behawioralne, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2016.
 
14.
Jessor R., Risk behavior in adolescence: a psychosocial framework for understanding and action, „Journal of Adolescent Health” 1991, nr 12(8).
 
15.
Jessor R., Jessor S., Problem behavior and psychological development a longitudinal study of youth, Academic Press, New York 1977.
 
16.
Jessor R., Van Den Bos J., Vanderryn J., Costa F.M., Turbin M.S., Protective factors in adolescent problem behavior: Moderator effects and developmental change, „Developmental Psychology” 1995, nr 31(6).
 
17.
Juszczyk S., Człowiek w świecie elektronicznych mediów – szanse i zagrożenia, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2000.
 
18.
Kirisci L., Tarter R.E., Reynolds M., Vanyukov M., Individual differences in childhood neurobehavior disinhibition predict decision to desist substance use during adolescence and substance use disorder in young adulthood: A prospective study, „Addictive Behaviors” 2006, nr 31.
 
19.
Kumpfer K.L., Alvarado R., Family-strengthening approaches for the prevention of youth problem behaviors, „American Psychologist” 2003, nr 58(6–7).
 
20.
Kumpfer K.L., Alvarado R., Whiteside H.O., Family-based interventions for substance use and misuse prevention, „Substance Use & Misuse” 2003, nr 38(11–13).
 
21.
Kumpfer K.L., Molgaard V., Spoth R., The Strengthening Families Program for the prevention of delinquency and drug use, „Preventing childhood disorders, substance abuse, and delinquency” 1996, nr 3.
 
22.
Kumpfer K.L., Turner C.W., The social ecology model of adolescent substance abuse: Implications for prevention, „International Journal of the Addiction” 1990–1991, nr 25(4A).
 
23.
Kwiatkowski P., Rodzinne i temperamnetalne uwarunkowania zachowań problemowych młodzieży, [w:] A. Kamiński i M. Dobijański (red.), Uzależnienia jako wyzwanie dla współczesnego pedagoga resocjalizacyjnego, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Pracowników Resocjalizacji i Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Warszawa 2018.
 
24.
Kwiatkowski P., Resiliencja rodziny jako źródło pozytywnej adaptacji młodzieży, „Wychowanie w Rodzinie”, t. XIII (1/2016).
 
25.
Kwiatkowski P., Pracownicy w rozwojowych ścieżkach zdrowia. O wypaleniu z perspektywy koncepcji resilience, [w druku].
 
26.
Masten A.S., Monn A.R., Child and family resilience: A call for integrated science, practice, and professional training, „Family Relations” 2015, nr 64(1).
 
27.
Olson D., FACES IV and the circumplex model: Validation study, „Journal of Marital and Family Therapy” 2011, nr 37(1).
 
28.
Ostaszewski K. (red.), Monitorowanie zachowań ryzykownych, zachowań nałogowych i problemów zdrowia psychicznego 15-letniej młodzieży. Badania mokotowskie 2004–2016. Badania ukraińskie, obwód lwowski 2016, Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Warszawa 2017.
 
29.
Ostaszewski K., Zachowania ryzykowne młodzieży w perspektywie mechanizmów resilience. Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2014.
 
30.
Ostaszewski K., Podstawy teoretyczne profilaktyki zachowań problemowych młodzieży, [w:] M. Deptuła (red.), Diagnostyka, profilaktyka i socjoterapia w teorii i praktyce pedagogicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
 
31.
Ostaszewski K., Czynniki ryzyka i czynniki chroniące w zachowaniach ryzykownych dzieci i młodzieży, [w:] Czynniki chroniące młodzież 15-letnią przed podejmowaniem zachowań ryzykownych. Raport z badań HBSC 2006, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2006.
 
32.
Pyżalski J., Agresja elektroniczna i cyberbullying jako nowe ryzykowne zachowania młodzieży, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012.
 
33.
Pospiszyl K., Psychopatia, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1985.
 
34.
Steinberg L., A social neuroscience perspective on adolescent risk-taking, „Developmental Review” 2008, nr 28(1).
 
35.
Steinberg L., Risk taking in adolescence new perspectives from brain and behavioral science, „Current Directions in Psychological Science” 2007, nr 16(2).
 
36.
Steinberg L., Elmen J.D., Mounts N.S., Authoritative parenting, psychosocial maturity, and academic success among adolescents, „Child Development” 1989, nr 60(6).
 
37.
Tarter R.E., Kirisci L., Mezzich A., Cornelius J.R., Pajer K., Vanyukov M., Gardner W. Blackson T., Clark D., Neurobehavioral disinhibition in childhood predicts early age at onset of substance use disorder, „American Journal of Psychiatry” 2003, nr 160(6).
 
38.
Walsh F., Family resilience: A developmental systems framework, „European Journal of Developmental Psychology” 2016, nr 13(3).
 
39.
Walsh F., Family resilience: A framework for clinical practice, „Family Process” 2003, nr 42(1).
 
40.
Wawrzak-Chodaczek M., Środki masowego przekazu a społeczne kształtowanie rzeczywistości, [w:] W. Strykowski (red.), Media a edukacja, eMPi2, Poznań 1997.
 
41.
Zuckerman M., Sensation seeking: A comparative approach to a human trait, „Behavioral and brain sciences” 1984, nr 7(3).
 
42.
Zuckerman M., P-Impulsive sensation seeking and its behavioral, psychophysiological and biochemical correlates, „Neuropsychobiology” 1993, nr 28.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top