Motywacja osiągnięć a percepcja rodziny u osób w okresie wyłaniającej się dorosłości
Więcej
Ukryj
1
Wydział Nauk o Człowieku, Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie,
ul. Projektowa 4, 20-209 Lublin, Polsk
2
Zakład Psychologii Rozwoju Człowieka i Psychologii Przemysłowej,
Instytut Psychologii,
Wydział Pedagogiki i Psychologii,
Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej,
pl. Litewski 5, 20-080 Lublin, Polska
3
Klinika Rehabilitacji z Pododdziałem Rehabilitacji Neurologicznej,
Instytut Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki,
ul. Jaczewskiego 2, 20-090 Lublin, Polska
Data nadesłania: 30-09-2018
Data ostatniej rewizji: 28-11-2018
Data akceptacji: 28-11-2018
Data publikacji: 31-12-2018
Autor do korespondencji
Jacek Łukasiewicz
Wydział Nauk o Człowieku, Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie,
ul. Projektowa 4, 20-209 Lublin, Polsk
Wychowanie w Rodzinie 2018;18(2):307-324
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cel: Motywacja osiągnięć odnosi się do postaw, jak i wartości kształtowanych w domu rodzinnym i szkole. Jest autonomicznym stawianiem sobie celów odpowiadającym osobistym zainteresowaniom. Przejawia się w czynach do reagowania w społecznie określony sposób działania. Jest standardem naszych myśli, postaw i zachowań, które mówią o tym, kim jesteśmy i jak traktujemy innych ludzi. To kryterium naszych
ocen, decyzji i wyborów. Celem badań prezentowanych w niniejszej pracy jest wskazanie zależności pomiędzy motywacją osiągnięć a percepcją rodziny u osób w okresie wyłaniającej się dorosłości.
Metody: W badaniu wykorzystano Kwestionariusz Relacji Rodzinnych KRR-1; Percepcja rodziny (autorstwa M. Plopy, P. Połomskiego) oraz Inwentarz Motywacji Osiągnieć – LMI (autorstwa H. Schulera, G.C. Thorntona, A. Frintrupa, M. Prochaski).
Badaniami objęto 100 uczniów liceum ogólnokształcących w wieku 18–19 lat, 54 osoby pochodziły z miasta, a 46 ze wsi.
Wyniki: Analizując wyniki można przekonać się jak znaczący udział w wychowaniu młodego człowieka ma dom rodzinny, komunikacja interpersonalna, przekazywane tam wartości, tradycje rodzinne, stawiane granice. Uzyskane w badaniu zależności wskazują na potrzebę osiągnięcia samodzielności. Ponadto, wykazane statystycznie istotne, wprost proporcjonalne korelacje o słabej sile pomiędzy stopniem satysfakcji
z komunikacji w rodzinie a ogólną motywacją osiągnięć oraz jej następującymi wymiarami: samokontrolą, wytrwałością, internalizacją, satysfakcją z osiągnięć, wysiłkiem kompensacyjnym, ukierunkowaniem na cel, zapałem do nauki, tendencjami do dominacji, wiarą a w sukces, preferencją trudnych zadań, odwagą w przewidywaniu efektów działań i elastycznością, pozwalają przypuszczać, że badana młodzież dąży do osiągnięcia satysfakcjonującego poczucia tożsamości i celu – podejmowania zadań stawianych przez szkołę i wczesną dorosłość.
Wnioski: Poziom motywacji osiągnięć ma związek z percepcją rodziny. Właściwa komunikacja w rodzinie jest związana z motywacją osiągnięć, wytyczaniem realnych celów, wytrwałością w działaniu oraz z satysfakcją z osiągniętych celów.
REFERENCJE (14)
1.
Arnett J.J., Emerging Adulthood. A Theory of Development From the Late Teens Through the Twenties, “American Psychologist” 2000, no. 55(5).
2.
Bańka A., Motywacja osiągnięć. Podstawy teoretyczne i konstrukcja skali do pomiaru motywacji osiągnięć w wymiarze międzynarodowym, PRINT-B, Instytut Rozwoju Kariery, Poznań 2005.
3.
Baumeister R., Leary M.R., The Need to Belong: Desire for Interpersonal Attachments as a Fundamental Human Motivation, [in:] R. Zukauskiene (ed.), Interpersonal Development, Routledge, London 2017.
4.
Biernat T., Czy istnieje rodzina ponowoczesna, „Pedagogia Christiana” 2014, no. 2/34.
5.
Boski P., Potrzeba osiągnięć jako psychologiczny czynnik rozwoju społeczno-ekonomicznego, [in:] J. Rejkowski (red.), Osobowość a społeczne zachowanie się ludzi, „Książka i Wiedza”, Warszawa 1980.
6.
Klinkosz W., Motywacja osiągnięć osób aktywnych zawodowo, KUL, Lublin 2016.
7.
Klinkosz W., Sękowski A.E., Inwentarz Motywacji Osiągnięć H. Schulera, G.C. Thorntona, A. Frintrupa i M. Prochaski, Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Warszawa 2013.
8.
Pervin L.A., Osobowość teoria i badania, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002.
9.
Plopa M., Połomski M., Kwestionariusz Relacji Rodzinnych – wersja dla młodzieży,.
10.
Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie, Pracownia Testów Psychologicznych, Warszawa 2010.
11.
Rosen B.C., Family Structure and Achievement Motivation, “American Sociological Review” 1961, no. 26(4), doi: 10.2307/2090256.
12.
Ryan R.M., Deci E.L., Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being, “American Psychologist” 2000, no. 55(1), doi: 10.1037/0003-066x.55.1.68.
13.
Sakowska J., Rola rodziny w profilaktyce uzależnień, „Studia nad Rodziną” 1998, no. 2/2(3).
14.
Ziemska M. (red.), Rodzina i dziecko, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1979.