Ochrona macierzyństwa i opieka nad niemowlętami w II Rzeczypospolitej w świetle wybranych czasopism branżowych
 
Więcej
Ukryj
1
Zakład Historii Wychowania i Nauk Pomocniczych Pedagogiki, Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiki, Psychologii i Socjologii, Uniwersytet Zielonogórski, Al. Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Góra, Polska
 
 
Data nadesłania: 14-02-2018
 
 
Data ostatniej rewizji: 17-06-2018
 
 
Data akceptacji: 17-06-2018
 
 
Data publikacji: 31-12-2018
 
 
Autor do korespondencji
Edyta Bartkowiak   

Zakład Historii Wychowania i Nauk Pomocniczych Pedagogiki, Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiki, Psychologii i Socjologii, Uniwersytet Zielonogórski, Al. Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Góra, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2018;18(2):155-174
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cel: Rozpatrzenie problematyki opieki nad matką i dzieckiem w okresie międzywojennym, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii niechcianego i trudnego macierzyństwa oraz zagrożonego dzieciństwa w oparciu o czasopisma branżowe: „Opieka nad Dzieckiem”, „Życie Dziecka” i „Życie Młodych”. Metody: Analiza dokumentów i źródeł drukowanych. Wyniki: Przedstawiono założenia i najważniejsze formy opieki doraźnej, i instytucjonalnej nad macierzyństwem i niemowlętami realizowane w okresie II Rzeczypospolitej. Wnioski: Analiza projektów i poczynań praktycznych w zakresie ochrony macierzyństwa i niemowląt prezentowanych na łamach przytoczonych czasopism uświadamia, że w okresie międzywojennym istniały przesłanki do rozwiązania problemu porzucania dzieci i samotnego macierzyństwa. Autorzy podejmujący tę problematykę przyczyniali się nie tylko do popularyzowania problemów i zadań w zakresie ochrony macierzyństwa, ale również samej wiedzy o opiece nad dzieckiem. Pomogli w tworzeniu zaplecza sprzyjającego podejmowaniu działań w tym zakresie. Promowali uznane, a pożądane społecznie formy opieki, jak np. stacje opieki nad matką i dzieckiem. Zaprezentowane działania miały również swój udział w kształtowaniu się podstaw pedagogiki opiekuńczej, zarówno w obszarze pojęciowym, jak i metodycznym.
 
REFERENCJE (31)
1.
Barański R., Zadania i obowiązki pielęgniarki na stacji Opieki nad Matką i Dzieckiem, „Opieka nad Dzieckiem” 1927, nr 5.
 
2.
Bartkowiak E., Formacje zakonne wobec problemu porzucania dzieci w Polsce w latach 1918–1939, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra 2009.
 
3.
Garlicka Z., Opieka nad macierzyństwem, „Opieka nad Dzieckiem” 1923, nr 3.
 
4.
Gromski M., Dzisiejsza Stacja Opieki nad niemowlętami w Polsce, „Opieka nad Dzieckiem” 1924, nr 3–4.
 
5.
Gromski M., O potrzebie pomocy państwowej dla organizacji otwartej opieki nad matką i niemowlęciem, „Opieka nad Dzieckiem” 1923, nr 7–8.
 
6.
Gromski M., Sprawozdanie Wydziału Higieniczno-Lekarskiego P.A.K.P.D. za 1924 rok, „Opieka nad Dzieckiem” 1925, nr 7–8.
 
7.
Jamrożek M., Matyjas B., Rodzina zastępcza, [w:] E. Różycka (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 5, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2006.
 
8.
Kolankiewicz M., Porzuceni i powierzeni trosce. Dom Małych Dzieci, Biblioteka Pracownika Socjalnego, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice 2002.
 
9.
Krakowski B., Stan opieki nad dziećmi w Polsce i najpilniejsze potrzeby w tej dziedzinie, „Opieka nad Dzieckiem” 1925, nr 7–8.
 
10.
Kronika krajowa, „Opieka nad Dzieckiem” 1930, nr 11–12.
 
11.
Króliński K., Podręczny leksykon Pedagogiczny, nakładem Wydawnictwa „Przyjaciel Szkoły”, Poznań 1935.
 
12.
Krótki rys działalności pierwszej miejskiej Stacji Opieki nad Dzieckiem i Matką w Częstochowie, „Opieka nad Dzieckiem” 1931, nr 5.
 
13.
Matki odznaczone na Stacjach Opieki nad Matką i Dzieckiem, „Opieka nad Dzieckiem” 1931, nr 2.
 
14.
Ognisko dla matek w Lublinie, „Opieka nad Dzieckiem” 1923, nr 4, s. 194.
 
15.
Pirożyński M., Szczęch W., Rocznik Statystyczny Kościoła katolickiego w Polsce, Towarzystwo Wiedzy Chrześcijańskiej, Lublin 1938.
 
16.
Poradnia dla matek i niemowląt w Tarnopolu, „Opieka nad Dzieckiem” 1923, nr 3.
 
17.
Poradnia dla Matek w Zniesieniu, „Opieka nad Dzieckiem” 1923, nr 3.
 
18.
Program kursów dla pielęgniarek żłobków fabrycznych, „Opieka nad Dzieckiem” 1927, nr 5.
 
19.
Radlińska F., Pedagogika społeczna, Wrocław – Warszawa – Kraków, Wydawnictwo im. Ossolińskich, Wrocław 1961.
 
20.
Raś D., Rodziny ubogie i przestępczość od XVI do XX wieku, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2011.
 
21.
Regulamin Stacji opieki nad matka i dzieckiem w Poznaniu, „Opieka nad Dzieckiem” 1931, nr 9.
 
22.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Opieki Społecznej w sprawie praw i obowiązków kobiet karmiących obce niemowlęta, Dziennik Ustaw 1924, nr 94, poz. 876.
 
23.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Opieki Społecznej w sprawie urządzenia i utrzymania żłobków w zakładach pracy, Dziennik Ustaw 1927, nr 32, poz. 293.
 
24.
Rysiówna J., Z działalności Przychodni dla Matki i Dziecka, „Życie Młodych” 1938, nr 11.
 
25.
Sprawozdanie Poradni dla matek w Cieszynie za rok 1926, „Opieka nad Dzieckiem” 1927, nr 5.
 
26.
Ustawa o obowiązkowym ubezpieczeniu na wypadek choroby, Dziennik Ustaw 1920, nr 44, poz. 272.
 
27.
Ustawa o opiece społecznej, Dziennik Ustaw 1923, nr 92, poz. 726.
 
28.
Ustawa w przedmiocie pracy młodocianych i kobiet, Dziennik Ustaw 1924, nr 65, poz. 636.
 
29.
Zawadzka J., Przyczynki do spraw opieki nad dzieckiem robotniczym, „Opieka nad Dzieckiem” 1930, nr 11–12.
 
30.
Zjazd Przedstawicieli Stacji Opieki nad niemowlętami, „Opieka nad Dzieckiem” 1924, nr 3–4.
 
31.
Żłobki warszawskie, „Opieka nad Dzieckiem” 1923, nr 3.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top