Ojciec i ojcostwo w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, w świetle pamiętników inspirowanych z epoki
Więcej
Ukryj
1
Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Wrocławski, ul. J.W. Dawida 1, 50-527 Wrocław
Data nadesłania: 08-07-2015
Data ostatniej rewizji: 20-10-2015
Data akceptacji: 20-10-2015
Data publikacji: 30-12-2015
Autor do korespondencji
Andrzej Ładyżyński
Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Wrocławski, ul. J.W. Dawida 1, 50-527 Wrocław
Wychowanie w Rodzinie 2015;12(2):397-416
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Niniejszy tekst stanowi opracowanie jednego z takich zbiorów pamiętników, pisanych głównie przez mężczyzn. Badana grupa pamiętników to relacje ojcowskie z lat 1946–1973. To interesujące źródło badawcze pozwala odkryć cechy ojcostwa realizowanego w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Badane pamiętniki ukazują wzory mężczyzn wyniesione z domów rodzinnych oraz ich osobiste postawy rodzicielskie.
Ojcowie na kartach tych osobistych wspomnień to mężczyźni w różnym wieku, rekrutujący się z odmiennych warstw społecznych, legitymujący się zróżnicowanym wykształceniem, znajdujący w różnych sytuacjach życiowych. To mężowie oraz mężczyźni rozwiedzeni. Ojcostwo realizowanie w PRL-u jawi się jako odmienne od znanego współczesnemu społeczeństwu. To pełnienie roli w całkowicie innej rzeczywistości gospodarczej oraz politycznej. Z kart pamiętników ojcowskich wyłania się kontekst życia ówczesnych rodzin, głównie skromne warunki ich materialnego bytu. Trudne do osiągnięcia są artykuły spożywcze oraz codziennego użytku. Kolejki jawią się jako naturalna część rodzinnej egzystencji. Zarysowują się jednak zmiany ról pełnionych w rodzinie spowodowane pracą kobiet, wymuszających w konsekwencji przyjęcie nowych postaw przez mężczyzn. W okresie tym zarysowuje się nowy model męża i ojca, angażującego się w prace domowe oraz opiekę nad dzieckiem, aktywnie uczestniczącego w procesie wychowania.
REFERENCJE (17)
1.
Adamczyk S. (wyb., wstęp i oprac.), Życie bez fikcji, Dzienniki, Instytut Wydawniczy CRZZ, Warszawa 1976.
2.
Adamczyk S., Dyksiński S., Jakubczak F. (wyb. i oprac.), Pół wieku pamiętnikarstwa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1971.
3.
Adamczyk S., Wątpliwości i satysfakcje, [w:] S. Adamczyk, S. Dyksiński, F. Jakubczak (wyb. i oprac.), Pół wieku pamiętnikarstwa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1971.
4.
Bielski W., Maziejuk H., Wiechno S., Mój dzień powszedni. Jaki kształt ma szczęście, „Książka i Wiedza”, Warszawa 1974.
5.
Chałasiński J., Młode pokolenie chłopów, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1984, t. I–IV.
6.
Grzelak Z., Wkraczanie w świat nieznany, [w:] S. Adamczyk, S. Dyksiński, F. Jakubczak (wyb. i oprac.), Pół wieku pamiętnikarstwa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1971.
7.
Kądzielski J., Zalety i wady, [w:] S. Adamczyk, S. Dyksiński, F. Jakubczak (wyb. i oprac.), Pół wieku pamiętnikarstwa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1971.
8.
Kłoskowska A., Autobiografie, [w:] S. Adamczyk, S. Dyksiński, F. Jakubczak (wyb. i oprac.), Pół wieku pamiętnikarstwa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1971.
9.
Kosowska-Syczewska Z., Jakubczak F., Rodzina o rodzinie, Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, Warszawa 1967.
10.
Kurcbart A., Psychologiczny obraz ojca w biegu życia, Difin S.A., Warszawa 2011.
11.
Lutyński J., Szanse dla biografii, [w:] S. Adamczyk, S. Dyksiński, F. Jakubczak (wyb. i oprac.), Pół wieku pamiętnikarstwa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1971.
12.
Musiałowa A., Parzyńska M., Celmer Z., Współczesny mężczyzna jako mąż i ojciec, „Książka i Wiedza”, Warszawa 1976.
13.
Parzyńska M., Horodecka J., Młodzi po ślubie, Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, Warszawa 1966.
14.
[S.Ż.], W naszej rodzinie. Zwierzenia rodzinne, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1979.
15.
Szczepański J., Metoda biograficzna, [w:] J. Szczepański, Odmiany czasu teraźniejszego, „Książka i Wiedza”, Warszawa 1971.
16.
Szczepański J., Pamiętniki a wiedza o polskim społeczeństwie, [w:] S. Adamczyk, S. Dyksiński, F. Jakubczak (wyb. i oprac.), Pół wieku pamiętnikarstwa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1971.
17.
Thomas W.I., Znaniecki F., Chłop polski w Europie i Ameryce, Uniwersytet w Chicago, Chicago 1918–20, t. I–V.