Rodzina szlachecka w świetle staropolskich poradników gospodarskich
 
 
 
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN Instytutu Pedagogiki Społecznej i Wsparcia Rodziny ul. R. Ingardena 4 30-060 Kraków
 
 
Data nadesłania: 01-01-2013
 
 
Data ostatniej rewizji: 30-06-2013
 
 
Data akceptacji: 30-06-2013
 
 
Data publikacji: 30-06-2013
 
 
Autor do korespondencji
Jan Ryś   

Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN Instytutu Pedagogiki Społecznej i Wsparcia Rodziny ul. R. Ingardena 4 30-060 Kraków
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2013;7(1):109-126
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Poradniki gospodarskie były jednym z najpopularniejszych i najczęściej czytanych gatunków literackich wśród szlachty XVI i XVII wieku. Były chętnie czytane nie tylko ze względu na praktyczne informacje dotyczące prowadzenia gospodarstwa domowego, ale zawierały także wskazówki jak postępować, aby osiągnąć spełnienie. Literatura agronomiczna promowała aktywny tryb życia oraz zgodną współpracę pomiędzy mężem i żoną, a także zachęcała do pomnażania majątku, przy jednoczesnym dbaniu o dobro wspólne. Podkreślano, że szczęście i dobrobyt każdej rodziny wpływają na dobrobyt całej Rzeczpospolitej Polskiej. Literatura tego rodzaju promowała specyficzny typ małżeństwa, w którym obydwoje małżonków mają jasno określone role w odniesieniu do Boga, siebie, swoich dzieci, swoich sąsiadów i swojej ojczyzny.
 
REFERENCJE (15)
1.
Dziechcińska H., Kobieta w życiu i literaturze XVI i XVII wieku, Warszawa 2001.
 
2.
Dziechcińska H., Kilka uwag o „instytucji” rodziny w życiu i literaturze XVI–XVII wieku, [w:] M. Cieński, J. Sokolski (red.), Muzy i Hestia. Studia dedykowane Profesor Ludwice Ślękowej, Wrocław 1999.
 
3.
Gostomski A., Gospodarstwo, Kraków 1588.
 
4.
Haur J., Oekonomika ziemiańska generalna Punktami Partikularnemi Interrogatoryami Gospodarskiemi, Praktyką Miesięczną, Modelluszami abo Tabułami Arithmetycznemi objaśniona [...] (Kraków 1675).
 
5.
Jeżowski W.S., Oeconomia abo porządek zabaw ziemiańskich według czterech części roku, przedruk K.W. Wójcicki, „Biblioteka Starożytna Pisarzy Polskich”, t. II, 1843.
 
6.
Kawecka-Gryczowa A., Maciej i Paweł Wirzbietowie. Kraków 1555/7–1609, [w:] Polonia typographica saeculi sedecimi..., z. XI s. 65; przedruk wydania z 1596 przygotował J. Sokolski, Ossolineum 1989.
 
7.
[Lorichius Reinhard] Reinharda Lorichiusa Kxięgi o wychowaniu y o czwiczeniu każdego przełożonego, nie tylko panu ale y poddanemu każdemu ku czytaniu barzo pożyteczne: teraz nowo z łacińskiego ięzyka na polski przełożone, „Bibliografia Polska Estreichera”, t. XXV, s. 410.
 
8.
Mrowiński Płoczywłos J., Stadło małżeńskie, Kraków 1561.
 
9.
Oeconomia albo Gospodarstwo. To jest nauka, jako się wszelki krześciański człowiek w Oeconomika Aristotelesowa albo raczej nauka domowego gospodarstwa, Kraków 1601.
 
10.
Otwinowski E., Sprawy abo historye znacznych niewiast ze wszystkiego prawie pisma świętego dla pamięci krótko zebrane y znowu wydane, Kraków 1589.
 
11.
[Słupski S.] Zabawy Orackie. Gospodarza Dobrego, uczciwe, ucieszne, i pożyteczne. A Rola Skarb nieprzebrany. Przez Stanisława Słupskiego z Rogowa, Kraków 1618.
 
12.
Tobiasz pobożny i gospodarz dozory: iaki ma być, iako się młodzi Gospodarze w stanie małżeńskim sprawować, dziatki wychować, czeladkę rządzić maią: na to daią nauki z Pisma ś. ku pobożnemu żyćiu pożyteczne, y każdemu barzo potrzebne: znowu dla Młodych Gospodarzow wydany, Kraków 1647.
 
13.
Wirzbięta M., Gospodarstwo dla młodych a nowotnych gospodarzów teraz znowu na ten Nowy Rok poprawione i rozszerzone przez M. W. ... Roku 1596.
 
14.
Wyrobisz A., Staropolskie wzorce rodziny i kobiety – żony i matki, „Przegląd Historyczny” 1992, z. 3.
 
15.
[Zawadzki T.] Theodora Zawadzkiego z domu Rogala, Szlachcica Polskiego, Memoriale Oeconomicum Abo Pamięć roboty i wszelkiego dozoru Gospodarskiego, każdego miesiąca; i jako się Gospodarz rządzić ma dla zdrowia Do kalendarza wiecznego. Gosdpodarskiego i Oeconomiej Abo Księgi Domowej Gospodarskiej tegoż Authora należąca, Kraków 1616; przedruk J. Rostafiński, „Biblioteka Pisarzów Polskich”, t. 15, 1891.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top