Wolność dziecka w koncepcjach pedagogicznych Emila Jaques-Dalcroze’a i Janusza Korczaka
Więcej
Ukryj
1
Music Education Laboratory, Educational Studies Department, Adam Mickiewicz University in Poznan [Laboratorium Edukacji Muzycznej, Wydział Studiów Edukacyjnych, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu], Wieniawskiego 1, 61-712 Poznan, Poland
Data nadesłania: 09-11-2021
Data ostatniej rewizji: 20-12-2021
Data akceptacji: 20-12-2021
Data publikacji: 31-12-2021
Autor do korespondencji
Katarzyna Forecka- Waśko
Laboratorium Edukacji Muzycznej, Wydział Studiów Edukacyjnych, Uniwersytet im.
Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2021;25(2):71-79
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Metoda Emila Jaques-Dalcroze’a i jego idee pedagogiczne są zgodne
z założeniami pedagogiki Nowego Wychowania. Zazwyczaj analizowane są tylko te elementy
metody związane z rozwojem muzycznym dziecka. Istotą rytmiki jest jednak koncentracja
na całościowym rozwoju, w tym tworzeniu sprzyjających warunków do rozwoju
emocjonalności i indywidualizmu, a także możliwości doświadczania świata w jego złożoności,
nie tylko muzycznej. Podobne założenia można odnaleźć w myśli pedagogicznej
Janusza Korczaka, który podkreślał podmiotowość dzieci, w tym ich naturalne prawo do
odczuwania i wyrażania emocji. Wspólnymi obszarami obu pedagogicznych linii myślowych,
stanowiących oś analizy porównawczej, są podmiotowość dziecka w świecie dorosłych
i w świecie sztuki, troska o harmonijny rozwój, wolność uczenia się poprzez własne
doświadczenie dziecka.
Cel. Celem analizy porównawczej jest podkreślenie podobieństw między dwiema myślami
pedagogicznymi, pogłębienie wiedzy o edukacyjnych aspektach metody Jacques-
-Dalcroze’a, a także wskazanie możliwości zastosowania myśli Korczaka w działalności
dydaktycznej praktyków rytmiki oraz nauczycieli przedmiotów muzycznych.
Materiały i metody. W artykule przedstawiono wyniki analizy dokumentów źródłowych
Jaquesa-Dalcroze’a (Rytm, muzyka i edukacja) oraz Korczaka (Jak kochać dziecko, Prawo
dziecka do szacunku, Pedagogika żartobliwa). W wybranych pracach obaj wychowawcy
uwzględniają najważniejsze aspekty rozwoju dziecka (np. wolność człowieka do przeżywania
i wyrażania uczuć i myśli) oraz rolę dorosłych w tym procesie.
Wyniki. Analiza porównawcza wykazała podobieństwa w założeniach oraz poglądach na
edukację i wychowania obu pedagogów ze szczególnym uwzględnieniem wolności ekspresji
dziecka i roli dorosłych w tym procesie.
REFERENCJE (15)
1.
Brice, M. (2012). Pédagogie de tous les possibles…: La Rythmique Jaques-Dalcroze à la lumière des Intelligences Multiples du professeur Howar Gardner. Geneve: Editions Papillon.
2.
Greenhead, K. (2016). Becoming music: Reflection od transformative experience and the development of agency through dynamic rehearsal. Arts and Humanities as Higher Education (Digital Special Issue). Pobrane 16.02.2024 z:
https://www.researchgate.net/p....
3.
Habron, J. (2019). The Dalcroze diamond: A theory of spiritual experiences in Dalcroze eurhythmics. Music Education Research, 21(4), 426-440. DOI: 10.1080/14613808.2019.1612340.
4.
Hoge-Mead, V. (1994). Dalcroze Eurhythmics in today music classroom. New York: Schott Music Corporation.
5.
Jaques-Dalcroze, E. (1920). The eurhythmics of Jaques-Dalcroze. London: Constable and Company.
6.
Jaques-Dalcroze, E. (1967). Rythm, music and education. London: The Dalcroze Society.
7.
Jaques-Dalcroze, E. (1992). Pisma wybrane. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
8.
Juntunen, M-L. (2004). Embodiment in Dalcroze eurhythmics [praca doktorska]. Oulu: Oulu University Press.
9.
Korczak, J. (1939). Pedagogika żartobliwa. Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska. Biuro Rzecznika Praw Dziecka. Pobrane 16.02.2024 z:
https://wolnelektury.pl/katalo....
10.
Korczak, J. (1978). Pisma wybrane 2. Warszawa: Nasza Księgarnia.
11.
Korczak, J. (1986). Pisma wybrane 4. Warszawa: Nasza Księgarnia.
12.
Korczak, J. (2012). Jak kochać dziecko: Dziecko w rodzinie. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, Instytut Książki.
13.
Korczak, J. (2017). Król Maciuś I. Warszawa: Wydawnictwo Wilga.
14.
Olczak-Ronikier, J. (2011). Korczak: Próba biografii. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
15.
Vanderspar, E. (1984). Manuel Jaques-Dalcroze: Principes et recommandations pour l’enseignement de la rythmique. Maszynopis, dostęp: Genewa: Biblioteka Instytutu Emila Jaques-Dalcroze’a.