Wychowanie dziecka w rodzinie szlacheckiej w XVI i XVII wieku
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Zielonogórski, Licealna 9, 65-417 Zielona Góra, Polska
Data nadesłania: 01-01-2011
Data ostatniej rewizji: 31-03-2011
Data akceptacji: 31-03-2011
Data publikacji: 31-03-2011
Autor do korespondencji
Edyta Kahl
Uniwersytet Zielonogórski, Licealna 9, 65-417 Zielona Góra, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2011;1(1):19-38
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
The issues of education and upbringing in nobility families in the context of XVI and XVII century society, culture, education models and family traditions are discussed in the article. Selected models of everyday activities and games as well as methods of influence as employed by the teachers and guardians to foster the physical, moral, intellectual and social development of children are examined. Roles of the father and the mother as well as other relatives and teachers are described. The discussion of practices is supplemented by an analysis of the views on family education as held by the scholars of pedagogy during Restoration. These opinions contain guidelines regarding e.g. proper hygiene and diet, morality and virtues as well as the influence of the guardians on the child. By pinpointing various short comings of the process of education within nobility families the guidelines and suggestions provide for the enrichment of the picture of education and upbringing in those times.
REFERENCJE (41)
1.
Baliński H., De educatione pueri nobilis, [w:] J. Skoczek (oprac.), Pisma pedagogiczne polskiego Odrodzenia, Wrocław 1956.
2.
Barański M., Rodzina od czasów najdawniejszych do końca XVIII w., [w:] J. Komorowska (red.), Przemiany rodziny polskiej, Warszawa 1975.
3.
Bardach J., Początki sejmu, [w:] J. Michalski (red.), Historia sejmu polskiego. Do schyłku szlacheckiej Rzeczypospolitej, T. I. Warszawa 1984.
4.
Barycz H., Andrzej M. Fredro wobec zagadnień wychowawczych, Kraków 1948.
5.
Bieńkowski T., Edukacja w rodzinie w Polsce do połowy XVIII w - wyniki z badań, [w:] J. Jundziłł (red.), Wychowanie w rodzinie od starożytności po wiek XX. Materiały z konferencji naukowej Katedry Wychowania w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1994.
6.
Bogucka M., Dzieje kultury polskiej do 1918 roku, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1987.
7.
Bujak J., Zabawki w Europie. Zarys dziejów - rozwój zainteresowań, Kraków 1988.
8.
Bystroń J., Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. WiekXVI-XVIII. T. II, Warszawa 1960.
9.
Cieślikowski J., Wielka zabawa. Folklor dziecięcy. Wyobraźnia dziecka. Wiersze dla dzieci, Wrocław 1985.
10.
Gliczner E., Książki o wychowaniu swych dzieci barzo dobre, pożyteczne i potrzebne, z których rodzicy ku wychowaniu swych dzieci naukę dołożną wyczerpnąc mogą. Wybór pism pedagogicznych Polski doby Odrodzenia, Kraków 1896.
11.
Hajdukiewicz L., Rozwój myśli pedagogicznej S. Petrycego, [w:] Sebastian Petrycy. Uczony doby Odrodzenia, Wrocław-Warszawa 1957.
12.
Izdebska H., Funkcjonowanie rodziny a zadania opieki nad dzieckiem. Wrocław-Warszawa- -Kraków 1967.
13.
Jundziłł J., Wychowanie w rodzinie od starożytności po wiek XX. Materiały z konferencji naukowej Katedry Wychowania w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1994.
14.
Komorowska J. (red.), Przemiany rodziny polskiej, Warszawa 1975.
15.
Kot S., Historia Wychowania, Cz. 1, Warszawa 1929.
16.
Kromer M., Polska, Olsztyn 1977.
17.
Kuchowicz Z., Człowiek polskiego baroku, Łódź 1992.
18.
Kuchowicz Z., Obyczaje staropolskie wXVII-XVIII wieku, Łódź 1975.
19.
Kurdybacha Ł., Ideał wychowawczy w rozwoju dziejowym, Lublin 1948.
20.
Michalski J. (red.), Historia sejmu polskiego. Do schyłku szlacheckiej Rzeczypospolitej, T.I. Warszawa 1984.
21.
Mincer F., Kształcenie i nauka domowa dzieci w świetle pamiętników staropolskich (XVII w.), [w:] J. Jundziłł (red.), dz. cyt., Wychowanie w rodzinie od starożytności po wiek XX. Materiały z konferencji naukowej Katedry Wychowania w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1994.
22.
Modrzewski A. F., O poprawie Rzeczypospolitej. Warszawa 1953.
23.
Opaliński K., Listy do brata Łukasza 1641-1653, Wrocław 1957.
24.
Petrycy S., Pisma wybrane, W. Wąsik (oprać.), Warszawa 1956.
25.
Petrycy S., Przydatki do Ekonomiki Arystotelesowej, [w:] tenże, Pisma wybrane, W. Wąsik (oprac.), Warszawa 1956.
26.
Pollak R., O listach Krzysztofa Opalińskiego do brata Łukasza, [w:] R. Pollak (red.), Wśród literatów staropolskich, Warszawa 1966.
27.
Pollak R. (red.), Wśród literatów staropolskich, Warszawa 1966.
28.
Pomykało W. (red.), Encyklopedia pedagogiczna, Warszawa 1993.
29.
Radziwiłł M. K .,Admonitorium, Scriptores rerum Polonicarum, T. VIII, Warszawa 1885.
30.
Rej M., Żywot człowieka poczciwego, J. Krzyżanowski (oprać.), Wrocław 1956.
31.
Siedlaczek-Szwed, A. I. Wagner I. (red.), Rodzinne i pozarodzinne środowiska wychowawcze, Częstochowa 2002.
32.
Skoczek J., Pisma pedagogiczne polskiego Odrodzenia, Wrocław 1956.
33.
Syreński Sz., Zielnik, Kraków 1613.
34.
Szwed R., Rodzina szlachecka po utracie niepodległości i w Księstwie Warszawskim (na przykładzie Fredrów), [w:] A. Siedlaczek-Szwed, I. Wagner (red.), Rodzinne i pozarodzinne środowiska wychowawcze, Częstochowa 2002.
35.
Tyszka Z., Rodzina, [w:] W. Pomykało (red.), Encyklopedia pedagogiczna, Warszawa 1993.
36.
Urban W., Nauczanie domowe a szkolne w Małopołsce od XVI do XX w., [w:] J. Jundziłł.(red.), Wychowanie w rodzinie od starożytności po wiek XX. Materiały z konferencji naukowej Katedry Wychowania w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1994.
37.
Wąsik W., System pedagogiczny Sebastiana Petrycego z Pilzna, Warszawa 1968.
38.
Zaborowski Z., Rodzina jako grupa społeczno-wychowawcza, Warszawa 1980.
39.
Zajączkowski A., Szlachta polska. Kultura i struktura, Warszawa 1993.
40.
Zołądź D., Rodzina szlachecka jako środowisko wychowawcze (XVI-XVU w.), [w:] J. Jundziłł.(red.), Wychowanie w rodzinie od starożytności po wiek XX. Materiały z konferencji naukowej Katedry Wychowania w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1994.
41.
Żołądź-Strzelczyk D., Dziecko w dawnej Polsce, Poznań 2002.