Miłość i intymność jako czynniki pozytywnego starzenia się
Więcej
Ukryj
1
Instytut Pedagogiki,
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych,
Uniwersytet Wrocławski,
ul. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska
Data nadesłania: 29-11-2018
Data ostatniej rewizji: 13-01-2019
Data akceptacji: 13-01-2019
Data publikacji: 01-02-2019
Autor do korespondencji
Magda Wieteska
Instytut Pedagogiki,
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych,
Uniwersytet Wrocławski,
ul. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska.
Wychowanie w Rodzinie 2018;19(3):307-320
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cel: Pozytywne starzenie się jest utożsamiane z dbałością o rozwój fizyczny, psychiczny, intelektualny i społeczny seniorów. W aspekcie społecznym podkreśla się znaczenie podtrzymywania kontaktów międzyludzkich, zwłaszcza rodzinnych. Nie wspomina się natomiast o miłości i seksualności, które znacząco wpływają na poczucie dobrostanu psychicznego człowieka, niezależnie od jego wieku.
Metody: Autorka artykułu omawia koncepcje: społeczno-emocjonalnej selektywności, dwuskładnikowej teorii miłości oraz teorii przywiązania, i wskazuje na zawarte w nich czynniki warunkujące pozytywne starzenie się.
Wyniki: W przytoczonych koncepcjach podkreśla się rolę miłości i intymności, które towarzyszą ludziom na każdym etapie życia, również późnej dorosłości.
Wnioski: Stereotyp braku potrzeb seksualnych u osób starszych jest silnie zakorzeniony w społeczeństwie. W literaturze gerontologicznej sfera intymna seniorów ogranicza się niemal wyłącznie do seksualności w oderwaniu od potrzeby codziennej bliskości we współegzystencji z partnerem. Autorka artykułu postuluje, aby miłość i intymność osób starszych przestały być traktowane jako temat tabu,
a seniorzy pozostający w związkach kohabitacyjnych nie byli stygmatyzowani.
REFERENCJE (28)
1.
Bauman Z., Praca, konsumpcjonizm i nowi ubodzy, tłum. S. Obirek, WAM, Kraków 2006.
2.
Beck U., Beck-Gernsheim E., Miłość na odległość. Modele życia w epoce globalnej, tłum. M. Sutowski, PWN, Warszawa 2013.
3.
Biedroń M., Mitręga A., Doświadczanie ponowoczesności w intymnych relacjach rodzinnych, Oficyna Wydawnicza Atut, Wrocław 2013.
4.
Błachnio A., Maliszewski W. J., Przygotowanie do starości w rodzinie. Różnice pokoleniowe w otwartości na potrzeby seniora, „Wychowanie w Rodzinie” 2015, t. 11.
5.
Błędowski P., Podstawowe cechy zbiorowości osób starszych, [w:] P. Błędowski [i in.], Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2014.
6.
Bordieu P., Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, tłum. P. Biłos, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
7.
Bowlby J., Una base sicura. Applicazioni cliniche della teoria dell’attaccamento, Raffaello Cortina Editore, Milano 1989.
8.
Bron A., O starzeniu i uczeniu się. Praca i miłość w jesieni życia, [w:] M. Malec (red.), Edukacyjne, kulturowe i społeczne aspekty starości, Oficyna Wydawnicza Atut, Wrocław 2011.
9.
„Gazeta Senior” 2018, nr 3.
10.
Janicka I., Kohabitacja a małżeństwo w perspektywie psychologicznej. Studium porównawcze, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2006.
11.
Kałuża D., Nowożeńcy po 60. roku życia w Polsce, „Gerontologia Polska” 2010, t. 18, nr 3.
12.
Kijak R. J., Życie intymne ludzi starych, [w:] A. A. Zych (red.), Starość darem, zadaniem i wyzwaniem, Stowarzyszenie Przyjaciół Domu Pomocy Społecznej „Pod Dębem”, Sosnowiec – Dąbrowa Górnicza 2014.
13.
Semków J., Indywidualny wymiar przeżywania późnej dorosłości przez człowieka uwikłanego w kontekst nieprzewidywalnego jutra, [w:] J. T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Pomyślne starzenie się w perspektywie nauk społecznych i humanistycznych, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2008.
14.
Shaver P. R., Mikulincer M., Podejście behawiorystyczne do miłości romantycznej. Systemy: przywiązania, opieki i seksualny, [w:] R. J. Sternberg, K. Weis (red.), Nowa psychologia miłości, tłum. A. Sosenko, Moderator, Taszów 2007.
15.
Slany K., Związki konsensualne – nowa forma małżeństw?, „Problemy Rodziny” 1990, nr 3.
16.
Sternberg R. J., Dwuskładnikowa teoria miłości, [w:] R. J. Sternberg, K. Weis (red.), Nowa psychologia miłości, Moderator, Taszów 2007.
17.
Straś-Romanowska M., Frąckowiak T., Potoczne przekonania na temat starzenia się w świetle badań psychologicznych, [w:] J. T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Pomyślne starzenie się jednostek i zbiorowości ludzkich, Zakład Demografii UŁ, Łódź 2008.
18.
Stuart-Hamilton I., Psychologia starzenia się, tłum. A. Błachnio, Zysk i S-ka, Poznań 2006.
19.
Szlendak T., Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, PWN, Warszawa 2010.
21.
Trost J., Unmarried cohabitation, International Library, Vasteras 1979.
22.
Wang A., Nguyen H. T., Passionate Love and Anxiety. A Cross-Generational Study, „The Journal of Social Psychology” 1995, nr 135.
23.
Wawrzyniak J. K., Seksualność osób 50 plus. Wybrane konteksty analizy zjawiska, „Edukacja Dorosłych” 2011, nr 1.
24.
Wawrzyniak J. K., Starość człowieka – szanse i zagrożenia. Implikacje pedagogiczne, CeDeWu, Warszawa 2017.
25.
Witczak J., Małżeństwo bez papierka, „Problemy Rodziny” 1983, nr 1.
26.
Wyrok SN z dnia 5 grudnia 1997, sygn. akt II CKN 485/97, LEX nr 583765.
27.
Zadworna-Cieślak M., Finogenow M., Perspektywa pozytywnego starzenia się w okresie późnej dorosłości, „Pedagogika Rodziny” 2012, nr 2.
28.
Zalewska J., Stary człowiek w kulturze młodości. Doświadczanie starości wśród warszawskich seniorów, rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Elżbiety Tarkowskiej, PAN, Warszawa 2009.