Relacje między rodzeństwem w opinii późnych adolescentów
 
Więcej
Ukryj
1
Wydział Pedagogiki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, Polska
 
 
Data nadesłania: 18-03-2025
 
 
Data akceptacji: 12-06-2025
 
 
Data publikacji online: 15-10-2025
 
 
Autor do korespondencji
Halina Guzy-Steinke   

Wydział Pedagogiki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Chodkiewicza 30, 85-474 Bydgoszcz, Polska
 
 
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel. W pedagogice rzadko podejmowana jest tematyka rodzeństwa. Środowisko braci i sióstr jest pierwszym środowiskiem, w którym jednostka uczy się współpracy, wzajemnej pomocy, tolerancji, postaw, które są bardzo istotne dla funkcjonowania w dorosłym życiu. Celem artykułu jest przedstawienie badań, których przedmiotem były relacje między rodzeństwem z perspektywy późnych adolescentów z uwzględnieniem czynników, które mają dla nich znaczenie. Badania sondażowe przeprowadzono wśród młodzieży między 18 a 23 rokiem życia, a więc wśród osób wchodzących w dorosłość. Próba badawcza liczyła 140 osób. Na podstawie badań można stwierdzić, że duże znaczenie w kształtowaniu relacji między rodzeństwem respondenci przypisują rodzicom. Metody i materiały. Badania sondażowe przeprowadzono wśród młodzieży między 18 a 23 rokiem życia, a więc wśród osób wchodzących w dorosłość. Próba badawcza liczyła 140 osób. Kwestionariusz ankiety badający relacje w rodzinie zbudowany był z pytań o kafeterii zamkniętej oraz pytań otwartych, które dawały szanse na swobodną wypowiedź lub uzasadnienie swoich deklaracji. Część narzędzia poświęcona relacjom z rodzeństwem zawierała pytania o znaczenie posiadania rodzeństwa, jego dobre i złe strony, konflikty między rodzeństwem oraz rolę rodziców w ich kształtowaniu. Wyniki i wnioski. Na podstawie badań można stwierdzić, iż mimo procesów modernizacji ingerujących w strukturę i funkcjonowanie rodziny, młodzież postrzega własne rodzeństwo, jako osoby przyjazne, wspierające, pomocne pomimo dokuczliwości. Duże znaczenie w kształtowaniu relacji między rodzeństwem respondenci przypisują rodzicom.
REFERENCJE (28)
1.
Bakiera, L. (2006). Rodzina z perspektywy psychologicznej i socjologicznej: Ciągłość i zmiana [The family from a psychological and sociological perspective: Continuity and change]. Roczniki Socjologii Rodziny, 17, 101–115. https://repozytorium.amu.edu.p....
 
2.
Błasiak, A., & Dybowska, E. (2010). Wybrane zagadnienia pedagogiki rodziny: Praca zbiorowa [Selected issues of family pedagogy: Collective work]. Wydawnictwo WAM.
 
3.
Czerwińska-Jasiewicz, M. (2015). Psychologia rozwoju młodzieży w kontekście biegu ludzkiego życia [The psychology of youth development in the context of the human life course]. Difin.
 
4.
de Barbaro, B. (1999). Struktura rodziny [Family structure]. In B. de Barbaro (Ed.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny (pp. 45–55). Wydawnictwo UJ.
 
5.
Dyczewski, L. (2002). Więź między pokoleniami w rodzinie [The bond between generations in the family]. TN KUL.
 
6.
Erikson, E. (1997). Dzieciństwo i społeczeństwo [Childhood and society]. Dom Wydawniczy Rebis.
 
7.
Gilski, M. (2021). Rodzeństwo w źródłach starożytnych: Wybrane aspekty [Siblings in ancient sources: Selected aspects]. In G. Godawa (Ed.), Rodzeństwo i jego odsłony (pp. 13–27). Wydawnictwo Naukowe. https://doi.org/10.15633/97883....
 
8.
Godawa, G. (2021). Rodzeństwo i jego odsłony [Siblinghood and its facets]. Wydawnictwo Naukowe.
 
9.
Goldenberg, H., & Goldenberg, I. (2006). Terapia rodzin [Family therapy]. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
 
10.
Gurba, E., & Franc, T. (2021). Z rodzeństwem przez życie [With siblings through life]. In G. Godawa (Ed.), Rodzeństwo i jego odsłony (pp. 29–55). Wydawnictwo Naukowe.
 
11.
Guzy-Steinke, H. (2013). Relacja wzajemności w perspektywie pedagogiki społecznej [The relationship of reciprocity in the perspective of social pedagogy]. Wydawnictwo UKW.
 
12.
Harwas-Napierała, B. (2006). Komunikacja interpersonalna w rodzinie [Interpersonal communication in the family]. Wydawnictwo UAM.
 
13.
Harwas-Napierała, B. (2021). Specyfika komunikacji interpersonalnej w rodzinie ujmowanej jako system [The specifics of interpersonal communication in family regarded as a system]. In I. Janicka & H. Liberska (Eds.), Psychologia rodziny (pp. 47–72). Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
14.
Jagieła, J. (2007). Relacje w rodzinie a szkoła: Krótki przewodnik psychologiczny [Relationships within the family vs. school: A short psychological guide]. Wydawnictwo Rubikon.
 
15.
Kawula, S. (2007). Rodzina współczesna: Przeobrażenia i przyszłość a wyzwania pedagogiki rodziny [Modern family: Transformations and future vs. challenges of family pedagogy]. Wydawnictwo Epistheme.
 
16.
Leppert, R. (2010). Młodzież – świat przeżywany i tożsamość: Studia empiryczne nad bydgoskimi licealistami [Youth–the world being experienced and identity: Empirical studies on Bydgoszcz secondary school pupils]. Oficyna Wydawnicza Impuls.
 
17.
Levinson, D. J. (1986). Koncepcja rozwoju dorosłych [The concept of adult development]. American Psychologist, 1, 3–13.
 
18.
Nocuń, A. W., & Szmagalski, J. (1998). Podstawowe umiejętności w pracy socjalnej i ich kształcenie [Basic skills in social work and their education]. Wydawnictwo Śląsk.
 
19.
Nymś-Górna, A. (2018). Znaczenie bliskości wśród rodzeństwa w aspekcie socjalizacyjnym oraz edukacyjnym [The meaning of closeness among siblings in the aspects of socialisation and education]. In W. Sołtysiak (Ed.), Podejście interdyscyplinarne (pp. 147–158). Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza. https://doi.org/10.16926/pe.20....
 
20.
Przybył, I. (2017). Rodzeństwo w dobie de normalizacji zobowiązań rodzinnych: Wsparcie, zaufanie, konflikt [Siblings in the age of denormalisation of family obligations: Support, trust, conflict]. Studia Socjologiczne, 2(225), 189–212. https://www.studiasocjologiczn....
 
21.
Rzewucka, P., & Luber, M. (2021). Rywalizacja rodzeństwa [Sibling rivalry]. In G. Godawa (Ed.), Rodzeństwo i jego odsłony (pp. 57–74). Wydawnictwo Naukowe.
 
22.
Sujak, E. (1981). Klimat uczuciowy życia rodziny [The emotional climate of family life]. In A. Podsiad & A. Szafrańska (Eds.), Spojrzenia na współczesną rodzinę w Polsce w kontekście wskazań soborowych (pp. 80–90). Instytut Wydawniczy Pax.
 
23.
Śledzianowski, J. (2008). Rodzina międzypokoleniowa w Polsce na progu XXI wieku [The intergenerational family in Poland at the threshold of the 21st century]. Zakład Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego.
 
24.
Szczepański, J. (1972). Elementarne pojęcia socjologii [Elementary concepts of sociology]. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
 
25.
Tyszka, A. (1993). Kultura jest kultem wartości: Aksjologia społeczna – studia i szkice [Culture is a cult of values: Social axiology–studies and sketches]. Wydawnictwo Antyk.
 
26.
Zagórska, W., Jelińska, M., Surma, M., & Lipska, A. (2012). Wydłużająca się droga do dorosłości [The lengthening road to adulthood]. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
 
27.
Zasańska, A. (2009). Więzi rodzinne a pozycja dziecka w rodzinie [Family bonds vs. the position of the child in the family]. In A. Ładyżyński (Ed.) Rodzina we współczesności (pp. 107–113). Oficyna Wydawnicza ATUT.
 
28.
Ziemska, M. (1986). Rodzina i dziecko: Praca zbiorowa [Family and child: Collective work]. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
 
Deklaracja dostępności
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top