Rola rodziny w wychowaniu ojczystym dziecka na obczyźnie na przykładzie Wielkiej Brytanii (w latach 1945–1989)
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Nauk Pedagogicznych, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Słowackiego 114/118, 97-300 Piotrków Trybunalski, Polska
 
 
Data nadesłania: 01-07-2016
 
 
Data ostatniej rewizji: 31-12-2016
 
 
Data akceptacji: 31-12-2016
 
 
Data publikacji: 31-12-2016
 
 
Autor do korespondencji
Olga Zamecka-Zalas   

Instytut Nauk Pedagogicznych, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Słowackiego 114/118, 97-300 Piotrków Trybunalski, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2016;14(2):231-249
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Artykuł dotyczy roli rodziny w wychowaniu ojczystym dziecka na obczyźnie, która polegała na wyrobieniu poczucia przynależności narodowej, wzbudzenie dumy ze swojego kraju i zapobieganiu kompleksowi niższości wobec obcych. Wychowanie ojczyste miało zaszczepić w dzieciach umiłowanie nieznanej Polski i poczucie narodowe, ale przede wszystkim otwarcie szerokich perspektyw na piękne, bogate i pełne treści duchowej życie. W artykule scharakteryzowano formy i metody wychowania ojczystego w rodzinie, takie jak m.in.: zapoznawanie dzieci z tradycjami narodowymi, zabytkami polskimi, wprowadzanie w polskie towarzystwo odpowiednie do wieku, udział w polskich uroczystościach, czy przypominanie o konieczności pielęgnowania tradycji świątecznych, które kształtują tożsamość narodową dziecka oraz o roli matki jako kapłanki domowego ogniska. Wielką rolę wychowawczą wobec dzieci na emigracji miał odegrać folklor polski w swoich rozmaitych przejawach: muzyka, śpiew, taniec, stroje, sztuka ludowa. Aby dziecko czuło się Polakiem, musiało poznać i pokochać swój kraj, musiało przede wszystkim żyć w atmosferze polskiego domu i polskich tradycji. Kultywując mowę polską, przywiązanie do tradycji, zwyczajów i obyczajów ojczystych rodzice przekazywali umiłowanie kraju swoim dzieciom zrodzonym na obcej ziemi. W artykule zwrócono uwagę na rolę współpracy pomiędzy rodzicami a szkołą języka ojczystego w wychowaniu i edukacji dzieci na obczyźnie. Na podstawie analizy artykułów zawartych w czasopismach emigracyjnych, takich jak: „Wychowanie Ojczyste” ,„Wiadomości Nauczycielskie”, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” itp. przedstawiono formy i zasady współpracy rodziców ze szkołami sobotnimi w Wielkiej Brytanii, do których uczęszczały dzieci z różnych rodzin pod względem poziomu ich życia, jaki naturalnych związków uczuciowych z ojczyzną. Celem tej współpracy miało być kształtowanie osobowości dziecka i jego wszechstronny rozwój.
 
REFERENCJE (48)
1.
Bielatowicz I., Pojęcie ojczyzny u dziecka polskiego na emigracji, „Wychowanie Ojczyste” 1970, nr 1/82.
 
2.
Bogusławska A., Dzieci dwujęzyczne, „Wychowanie Ojczyste” 1958, nr 2/15.
 
3.
Bulicz M., Nauczanie języka polskiego w szkole przedmiotów ojczystych, „Wychowanie Ojczyste” 1966, nr 1/26.
 
4.
Chwastyk-Kowalczyk J., Obraz edukacji Polaków na obczyźnie na łamach czasopism emigracyjnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce 2014.
 
5.
Czapliński C., Nasz rodowód, cz. I, „Wiadomości Nauczycielskie” 1970, nr 44.
 
6.
Czapliński C., Polskie szkoły ojczyste w W. Brytanii, „Wiadomości Nauczycielskie” 1971, nr 47.
 
7.
Czapliński C., Szkoła ojczysta a sprawa wychowania młodzieży, „Wiadomości Nauczycielskie” 1973, nr 50.
 
8.
Czułowski A., Będziem Polakami, „Wychowanie Ojczyste” 1976, nr 1/105.
 
9.
Czułowski A., Dziecko i ulica „Wychowanie Ojczyste” 1975, nr 2/102.
 
10.
Czułowski A., Uspołecznienie dziecka, „Wychowanie Ojczyste” 1977, nr 2/3/110.
 
11.
Dmowska H., Sprzyjające i niesprzyjające okoliczności pracy wychowawczej, „Wychowanie Ojczyste” 1956, nr 4.
 
12.
Duszowa M., Specyficzny charakter szkoły ojczystej, „Wychowanie Ojczyste” 1956, nr 4.
 
13.
Duszowa M., Współpraca z domem w ramach wychowania i nauczania, „Wychowanie Ojczyste” 1961, nr 1/32.
 
14.
Dyskusja o dzieciach i rodzicach. Jak bronić się przed wynarodowieniem, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1954, nr 161.
 
15.
„Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1950, nr 8 IX.
 
16.
Goławski M., Wychowanie ojczyste na emigracji, „Wychowanie Ojczyste” 1955, nr 3–4.
 
17.
Gołąb J., Wychowanie religijne na emigracji, „Wychowanie Ojczyste” 1970, nr 4/85.
 
18.
Jasieńczyk-Krajewski L.R., Bezdroża rozdźwięku pokoleń, „Wychowanie Ojczyste”1975, nr 2/102. KAZET, Katastrofa oświaty. Konferencja oświatowa w Londynie, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1945, nr 263.
 
19.
Komitet dla polskich spraw oświatowych, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1947, nr 81.
 
20.
Korcz, O naukę dla młodzieży polskiej. Od „jósz” do normalnej matury, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza 1947, nr 179.
 
21.
Książka dla rodziców o wychowaniu dzieci, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1954, nr 51.
 
22.
Maj S., Wyjątki z artykułu kol s. Maja w „Jednodniówce” z okazji 20-lecia szkoły przedmiotów ojczystych w Edynburgu, w czerwcu 1968 r., „Wiadomości Nauczycielskie” 1973, nr 50.
 
23.
Maj S., Organizacja nauki polskiej na emigracji, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1947, nr 78.
 
24.
Małachowska M., Wychowanie ojczyste w domu, „Wychowanie Ojczyste” 1955, nr 1.
 
25.
Mazan R., Kilka słów do rodziców, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1971, nr 57.
 
26.
Mękarska J., Walka o środowisko wychowawcze, „Orzeł Biały” 1948, nr 18 (304).
 
27.
M.M, Wybór szkoły prawem i obowiązkiem rodziców polskich w Wielkiej Brytanii,.
 
28.
„Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”1954, nr 131.
 
29.
Pałucha P., Statut ZNPZ i rzeczywistość, „Wiadomości Nauczycielskie” 1969, nr 42.
 
30.
Płonka I., Szkoły przedmiotów ojczystych, „Wiadomości Nauczycielskie” 1974, nr 53.
 
31.
Podhorodecka A., Szkoła i rodzice, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1971, nr 214.
 
32.
Podhorodecka A., W służbie oświacie 50 lat Polskiej Macierzy Szkolnej 1953–2003, Wydawca: Polska Macierz Szkolna, Londyn 2003.
 
33.
Potocki, Język i charakter narodowy, „Wiadomości Nauczycielskie” 1970, nr 44.
 
34.
Projekt reformy szkolnictwa polskiego „ Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1947, nr 86.
 
35.
Radzik T., Szkolnictwo polskie w Wielkiej Brytanii po drugiej wojnie światowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, Lublin 1991.
 
36.
Radzik T., Szkolnictwo polonijne w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej, [w:] A. Koprukowniak (red.), Szkolnictwo polonijne w XX wieku. Studia i rozprawy, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1986.
 
37.
Radzik T., Z dziejów społeczności polskiej w wielkiej Brytanii po drugiej wojnie światowej (1945–1990), Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1991.
 
38.
Rezolucje XII Zjazdu, „Wiadomości Nauczycielskie” 1974, nr 53.
 
39.
Sidziura J., „Polska”, nie „Polska”, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1948, nr 163.
 
40.
„Słowo Ojczyste” 1986, nr 4–5/144–145.
 
41.
Tkatschuk I., Cudze chwalicie..., „Słowo Ojczyste” 1987, nr 2/150.
 
42.
Tongl. L., Organizacja i program szkoły ojczystej, „Wiadomości Nauczycielskie” 1971, nr 47.
 
43.
Wędrowski C., Listopadowy numer „Razem Młodzi Przyjaciele”, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1972, nr 284.
 
44.
Wędrowski C., „Razem Młodzi Przyjaciele”, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1971, nr 171.
 
45.
W.H., Harcerze i szkoła w Bristolu, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1972, nr 83.
 
46.
Wychowanie ojczyste. Co już zrobiono i co trzeba zaraz zrobić?, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1954, nr 154.
 
47.
Zasady organizacji szkolnictwa polskiego formułuje Komitet dla Spraw Oświaty Polaków w Wielkiej Brytanii, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1947, nr 97.
 
48.
Ze Zjazdu nauczycieli – 15.02.45, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1945, nr 44.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top