Stałość i zmienność wybranych kontekstów macierzyństwa w narracjach matek wychowujących dziecko z niepełosprawnością
Więcej
Ukryj
1
Studium doktoranckie, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Opolski, ul. Oleska 48, 45-052
Opole, Polska.
Data nadesłania: 30-09-2016
Data ostatniej rewizji: 25-05-2017
Data akceptacji: 25-05-2017
Data publikacji: 29-09-2017
Autor do korespondencji
Weronika Pańków
Studium doktoranckie, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Opolski, ul. Oleska 48, 45-052
Opole, Polska.
Agnieszka Rak
Studium doktoranckie, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Opolski, ul. Oleska 48, 45-052
Opole, Polska.
Wychowanie w Rodzinie 2017;16(2):243-256
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Macierzyństwo z reguły podlega pozytywnemu wartościowaniu społecznemu. Choć
występują tu wyjątki – jednym z nich jest pełnienie roli matki dziecka z niepełnosprawnością.
Celem przeprowadzonych badań było udzielenie odpowiedzi na pytanie: Jakie stałe
i zmienne elementy występują w macierzyństwie kobiet wychowujących dziecko z niepełnosprawnością
na przestrzeni życia badanych matek? Wykorzystano technikę wywiadu
otwartego, pogłębionego. W badaniu wzięły udział cztery matki, wychowujące
dziecko z niepełnosprawnością. Analiza zebranego materiału badawczego pozwala
uchwycić pozytywne zmiany dokonujące się w pełnieniu roli matki dziecka z niepełnosprawnością.
Współcześnie czas diagnozowania niepełnosprawności intelektualnej znacząco
się skrócił. Młodsze kobiety mogą liczyć na wsparcie partnerów, starsze – nie
otrzymywały takiej pomocy. Zwiększyła się dostępność wsparcia ze strony organizacji
pozarządowych, w przeszłości brakowało fundacji czy stowarzyszeń.
Są jednak aspekty macierzyństwa, które, pomimo upływających lat, są stałe. Należą
do nich strach i smutek matki na wiadomość o niepełnosprawności dziecka, trudności
napotykane w pełnieniu roli matki, które wynikają ze specyfiki niepełnosprawności
oraz poczucie niedostatecznej pomocy ze strony państwa.
REFERENCJE (21)
1.
Bakiera L., Stelter Ż., Rodzicielstwo z perspektywy rodzica dziecka pełnosprawnego i niepełnosprawnego, „Zalety i wady życia w rodzinie i poza nią. Roczniki Socjologii Rodziny”, Poznań 2010, t. XX.
2.
Bujnowska A., Uwarunkowania postaw studentów pedagogiki wobec osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2009.
3.
Dykcik W., Pedagogika specjalna, Wydawnictwo Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, Poznań 1997.
4.
Garbiec M., Dylematy rodziców wychowujących dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] J. Brągiel, B. Górnicka (red.), Rodzicielstwo w obliczu niepełnosprawności i zaniedbania, Uniwersytet Opolski, Opole 2014.
5.
Gawlina Z., Macierzyństwo jako wartość w kontekście przemian społecznych, „Blaski i cienie życia rodzinnego. Roczniki Socjologii Rodziny”, Poznań 2003, t. XV.
6.
Górnicka B., Niepełnosprawność w życiu jednostki, rodziny i społeczeństwa, [w:] B. Górnicka, A. Kurcz (red.), Pedagogiczne refleksje. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesor Józefie Brągiel, Uniwersytet Opolski, Opole 2012.
7.
Górnikowska-Zwolak E., Macierzyństwo, [w:] T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. III, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2004.
8.
Grzegorzewska I., Sprawowanie funkcji rodzicielskiej wobec dziecka niepełnosprawnego, [w:] G. Miłkowska, B. Olszak-Krzyżanowska (red.), Teraźniejszość i przyszłość osób niepełnosprawnych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008.
10.
Kaniok P., Poczucie powodzenia małżeństwa matek a ich percepcja udziału ojców w opiece nad dzieckiem niepełnosprawnym i w jego wychowaniu, „Wychowanie na co Dzień” 2012, nr 7–8.
11.
Klajmon-Lech U., Pedagogizacja rodziny dziecka niepełnosprawnego – tradycyjne i nowatorskie ujęcie problemu, „Ruch Pedagogiczny” 2012, nr 4.
12.
Kościelska M., Trudne macierzyństwo, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1998.
13.
Lindyberg I., Świat(y) upośledzonego macierzyństwa, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012.
14.
Maciarz A., Macierzyństwo w kontekście zmian społecznych, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2004.
15.
Pągowska M., Zespół wypalenia sił u rodziców dzieci z autyzmem – analiza społecznego kontekstu zjawiska, „Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo” 2013, nr 4.
16.
Sołtys A., Tyburski E., Postawy rodzicielskie wobec dziecka niepełnosprawnego, [w:] J. Brągiel, B. Górnicka, (red.), Rodzicielstwo w obliczu niepełnosprawności i zaniedbania, Uniwersytet Opolski, Opole 2014.
17.
Stelter Ż., Rodzina z dzieckiem upośledzonym umysłowo, „Obrazy życia rodziny z perspektywy interdyscyplinarnej, Roczniki Socjologii Rodziny”, Poznań 2006, t. XVII.
18.
Śniegulska A., Macierzyństwo w obliczu współczesnych zagrożeń i przemian społecznych, [w:] D. Opozda, S. Maria Loyola-Opiela, D. Bis, E. Świdrak (red.), Rodzina miejscem integralnego rozwoju i wychowania, Wydawnictwo Episteme, Lublin 2015.
19.
Wyczesany J., Pedagogika upośledzonych umysłowo, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2011.
20.
Żyta A., Ćwirynkało K., Wspieranie rodzin dzieci z niepełnosprawnością – perspektywa zmiany, „Wychowanie w Rodzinie” t. XI (1/2015), doi: 10.23734/wwr20151.377.396.
21.
Żyta A., Niepełnosprawność intelektualna – najnowsze zmiany terminologiczne i diagnostyczne w świetle DSM-5, ICD-11 oraz AAIDD, „Niepełnosprawność i Rehabilitacja” 2014, nr 1.