Bieżący numer
Online first
Archiwum
O czasopismie
Cele i zakres czasopisma
Wydawca i organ zarządzający
Zespół redakcyjny
Rada Naukowa
Kolegium Recenzentów
Indeksacja i współczynniki wpływu
Prawa autorskie i polityka otwartego dostępu
Źródła finansowania
Polityka prywatności
Dla autorów
Procedura publikacji
Procedura recenzowania
Wymogi redakcyjne
Etyka publikacji
Opłaty wydawnicze
Wartościowanie dobra matki, dziecka i obojga podczas rozwiązywania problemów związanych z macierzyństwem
1
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Wydział Psychologii, L. Staffa 1, 85-867 Bydgoszcz, Polska
Data nadesłania: 12-09-2023
Data ostatniej rewizji: 24-10-2023
Data akceptacji: 29-11-2023
Data publikacji online: 29-12-2023
Autor do korespondencji
Anna Małgorzata Szymanik-Kostrzewska
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Wydział Psychologii, L. Staffa 1, 85-867 Bydgoszcz, Polska
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Wydział Psychologii, L. Staffa 1, 85-867 Bydgoszcz, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2023;30(3):53-76
SŁOWA KLUCZOWE
macierzyństworozwiązywanie problemówrozumowanie postformalnewartościowanie dobrostanuposiadanie dzieci
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel. Głównym celem badań było określenie, które grupy badanych będą wartościować dobro matki, dziecka i jednoczesne dobro obojga najwyżej oraz opisanie podobieństw i różnic w sposobach myślenia przy rozwiązywaniu problemów związanych z macierzyństwem
pomiędzy matkami oraz ojcami, ludźmi nie posiadającymi dzieci i seniorami obu płci. Materiały i metody. Wykorzystano autorskie narzędzie Kwestionariusz „Rady dla Matek”, zawierające sześć historii kobiet, dotyczących ich problemów życiowych. Uczestnicy badania
określali stopień, w jakim zgadzają się z każdym z rozwiązań – dwoma (na intersystemowym poziomie myślenia), w których priorytetem było dobro matki bądź dobro dziecka oraz trzecim (na metasystemowym poziomie myślenia), podkreślającym równoczesne dobro obojga. W badaniach wzięło udział 936 osób, w wieku od 18 do 96 lat. Wyniki i wnioski. Wszystkie grupy badanych preferowały najbardziej rozwiązania ukierunkowane na jednoczesne dobro matki i dziecka, jednakże podobieństwo myślenia matek i pozostałych osób zależało od typu rozwiązania. Największe podobieństwo w wartościowaniu równoczesnego dobra matki i dziecka odnotowano u matek i mężczyzn nie posiadających dzieci, różnicę – pomiędzy matkami i ojcami oraz seniorami. Jeśli chodzi o dobro dziecka, matki wartościowały je podobnie do ojców i mężczyzn nie posiadających dzieci, najmniej podobnie – do seniorów. Dobro matki było wartościowane w podobny sposób przez wszystkie grupy badanych, przy czym matki uzyskały najwyższe wyniki w tym zakresie, ojcowie – najniższe.
REFERENCJE (44)
1.
Adams, C., Labouvie-Vief, G., Hakim-Larson, J., DeVoe, M., Hayden, M. (1988). Modes of thinking and problem solving: Developmental transitions from preadolescence to middle adulthood [Praca niepublikowana]. Ann Arbor, MI: University of Michigan.
2.
Bakiera, L. (18.12.2020). Przemówienie powitalne i podsumowanie konferencji moderowanej podczas IV Forum Psychologii Rodziny: Doświadczanie ojcostwa [the 4th Forum of Family Psychology: Experiencing fatherhood: Online conference]. Poznań. Pobrane 30.12.2022 z: https://psychologia.amu.edu.pl....
3.
Bańczyk, E. (2021). Internetowa madka jako wariant stereotypu współczesnej matki [Internet madka “mudda” as a variant of the stereotype of a modern mother]. Język Polski, 101(2), 71–86. DOI: 10.31286/JP.101.2.6.
4.
Beck, C.T. (2001). Predictors of postpartum depression: An update. Nursing Research, 50(5), 275–285. DOI: 10.1097/00006199-200109000-00004.
5.
Becker, O.A. (2013). Effects of similarity of life goals, values, and personality on relationship satisfaction and stability: Findings from a two‐wave panel study. Personal Relationships, 20(3), 443–461. DOI: 10.1111/j.1475-6811.2012.01417.x.
6.
Berger, K.S. (1998). The developing person through the life-span. New York: Worth Publishers Inc.
7.
Bierca, M. (2019). Nowe wzory ojcostwa w Polsce [New patterns of fatherhood in Poland]. Warszawa: Borgis.
8.
Blanchard-Fields, F. (1986). Reasoning on social dilemmas varying in emotional saliency: An adult developmental perspective. Psychology and Aging, 1(4), 325–333. DOI: 10.1037/0882-7974.1.4.325.
9.
Blanchard-Fields, F. (1997). The role of emotion in social cognition across the adult life span. Annual Review of Gerontology and Geriatrics: Focus on emotion and adult development, 17, 238–265.
10.
Centrum Badań Opinii Społecznej [Public Opinion Research Centre] (2010). Co jest ważne, co można, a czego nie wolno – normy i wartości w życiu Polaków [What is important, what can and cannot be done – norms and values in the lives of Poles]. BS/99/2010. Pobrane 01.02.2024 z: https://www.cbos.pl/SPISKOM.PO....
11.
Centrum Badania Opinii Społecznej [Public Opinion Research Center] (2023). Postawy prokreacyjne kobiet: Komunikat z badań nr 3/2023 [Women’s reproductive attitudes: Research announcement no. 3/2023]. Pobrane 01.03.2024 z: https://www.cbos.pl/SPISKOM.PO....
12.
Chadwick, B.A., Albrecht, S.L., Kunz, P.R. (1976). Marital and family role satisfaction. Journal of Marriage and the Family, 38(3), 431–440. DOI: 10.2307/350411.
13.
Chao-Chin, Y., Chin-Shen, W., Wen-Bin, C. (2010). Dialectical thinking and creativity among young adults: A postformal operations perspective [Dialektyczne myślenie i kreatywność wśród młodych dorosłych: Perspektywa operacji postformalnych]. Psychological Reports, 106(1), 79–92. DOI: 10.2466/PR0.106.1.79-92.
14.
Chybicka, A., Karasiewicz, K. (2009). Zadowolenie ze związku a długość trwania związku, zgodność opinii partnerów na temat stereotypowej roli kobiety w związku i jakość komunikacji [Relationship satisfaction and the duration of the relationship, consistency of partners’ opinions on the stereotypical role of a woman in a relationship and the quality of communication]. Psychologia Rozwojowa, 14(4), 33–43.
16.
Główny Urząd Statystyczny [Central Statistical Office] (2018). Życie religijne w Polsce: Wyniki badania spójności społecznej 2018 [Religious life in Poland: Results of the 2018 social cohesion survey]. Pobrane 02.03.2024 z: https://stat.gov.pl/obszary-te....
17.
Griffin, J., Gooding, S., Semesky, M., Farmer, B., Mannchen, G., Sinnott, J.D. (2009). Four brief studies of relations between postformal thought and non-cognitive factors: Personality, concepts of God, political opinions, and social attitudes. Journal of Adult Development, 16(3), 173–182. DOI: 10.1007/s10804-009-9056-0.
18.
Gurba, E. (1993). Adaptacyjny charakter myślenia postformalnego [The adaptive nature of postformal thinking]. Przegląd Psychologiczny, 36(2), 181–192.
19.
Imbierowicz, A. (2012). Matka Polka w defensywie?: Przemiany mitu i jego wpływ na sytuację kobiet w polskim społeczeństwie [The demise of the myth of the Polish mother?: The myth’s evolution and its impact on the situation of women in the Polish society]. Ogrody Nauk i Sztuk, 2, 430–442. DOI: 10.15503/onis2012.430.442.
20.
Kowalczyk, I. (2003). Matka-Polka kontra supermatka? [The Polish Mother vs. Super-mum?]. Czas Kultury, 116(5), 11–21.
21.
Labouvie-Vief, G. (1980). Beyond formal operations: Uses and limits of pure logic in life-span development. Human Development, 23(3), 141–161. DOI: 10.1159/000272546.
22.
Labouvie-Vief, G. (1982). Dynamic development and mature autonomy: A theoretical prologue. Human Development, 25(3), 161–191. DOI: 10.1159/000272795.
23.
Labouvie-Vief, G. (1992). A neo-Piagetian perspective on adult cognitive development. W: R. Sternberg, C. Berg (red.), Intellectual development (ss. 197–228). Cambridge: Cambridge University Press.
24.
Labouvie-Vief, G. (2003). Dynamic integration: Affect, cognition, and the self in adulthood. Current Directions in Psychological Science, 12(6), 201–206. DOI: 10.1046/j.0963-7214.2003.01262.x.
25.
Maliszewska, K., Świątkowska-Freund, M., Bidzan, M., Preis, K. (2017). Ryzyko depresji poporodowej a cechy osobowości i wsparcie społeczne: Polskie przesiewowe badanie obserwacyjne matek 4 tygodnie i 3 miesiące po porodzie [Screening for maternal postpartum depression and associations with personality traits and social support: A Polish follow-up study 4 weeks and 3 months after delivery]. Psychiatria Polska, 51(5), 889–898. DOI: 10.12740/PP/68628.
26.
Michalska, P., Szymanik-Kostrzewska, A., Gurba, E., Trempała, J. (2016). Rozwój myślenia w dorosłości: O sposobach badania rozumowania postformalnego w codziennych sytuacjach [The development of thinking in adulthood: Ways of studying postformal reasoning in everyday situations]. Psychologia Rozwojowa, 21(2), 55–71. DOI: 10.4467/20843879PR.16.010.5088.
27.
Michalska, P. (2023). Jak ludzie dorośli myślą o problemach związanych z gotowością szkolną dzieci? [How do adults think about problems related to children’s readiness for starting school?]. Wychowanie w Rodzinie, 30(2), 161–181. DOI: 10.61905/wwr/175491.
28.
Mikolajczak, M., Roskam, I. (2018). A theoretical and clinical framework for parental burnout: The balance between risks and resources (BR2). Frontiers in Psychology, 9, 886. DOI: 10.3389/fpsyg.2018.00886.
29.
Negron, R., Martin, A., Almog, M., Balbierz, A., Howell, E. (2013). Social support during the postpartum period: Mothers’ views on needs, expectations, and mobilization of support. Maternal and Child Health Journal, 17(4), 616–623. DOI: 10.1007/s10995-012-1037-4.
30.
O’Hara, M.W., Swain, A.M. (1996). Rates and risk of postpartum depression: A meta-analysis. International Review of Psychiatry, 8(1), 37–54. DOI: 10.3109/09540269609037816.
31.
Piaget, J. (1966). Studia z psychologii dziecka [Studies in child psychology]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
32.
Robertson, E., Grace, S., Wallington, T., Stewart, D.E. (2004). Antenatal risk factors for postpartum depression: A synthesis of recent literature. General Hospital Psychiatry, 26(4), 289–295. DOI: 10.1016/j.genhosppsych.2004.02.006.
33.
Roskam, I., Aguiar, J., Akgun, E., Arikan, G., Artavia, M., Avalosse, H., Aunola, K., Bader, M., Bahati, C., Barham E. J., Besson, E., Beyers, W., Boujut, E., Brianda M. E., Brytek-Matera, A., Carbonneau, N., César, F., Chen, B.-B., Dorard, G., dos Santos Elias, L.C., Dunsmuir, S., Egorova, N., Favez, N., Fontaine, A.-M., Foran, H., Fricke, J., Furutani, K., Gallée, L., Gannagé, M., Gaspar, M., Godbout, L., Goldenberg, A., Gross J.J., Gurza M.A., Hall, R., Hashmi, M.A., Hatta, O., Helmy, M., Hoang, T.V., Huynh, M.T., Kaneza, E., Kawamoto, T., Knezevic, G., Kpassagou, B. L., Lazarevic, L., Le Vigoroux, S., Lebert-Charron, A., Leme V., Lin G.-X., MacCann, C., Manrique-Millones, D., Matias, M., Miranda-Orrego, M. I., Miscioscia, M., Morgades-Bamba, C., Mousavi, S. F., Moutassem-Mimouni, B., Muntean, A., Murphy, H., Ndayizigiye, A., Ngnombouowo Tenkue, J., Olderbak, S., Ornawka, S., Osman, F., Oyarce-Cadiz, D., Pérez-Díaz, P.A., Petrides, K.V., Pineda-Marin, C., Prandstetter, K., Prikhidko, A., Ricci, R.T., Salinas-Quiroz, F., Sánchez-Rodríguez, R., Sarrionandia, A., Scola, C., Sezibera, V., Silva, P., Simonelli A., Soenens, B., Sorbring, E., Sorkkila, M., Schrooyen, Ch., Stănculescu, E., Starchenkova, E., Szczygiel, D., Tapia, J., Thuy Tri, T.M., Tremblay, M., Ustundag-Budak, A.M., Valdés Pacheco, M., van Bakel, H., Verhofstadt, L., Wendland, J., Yotanyamaneewong, S., Mikolajczak, M. (2021). Parental burnout around the globe: A 42-country study Affective Science, 2, 58–79. DOI: 10.1007/s42761-020-00028-4.
34.
Rostowski, J. (1987). Zarys psychologii małżeństwa: Psychologiczne uwarunkowania dobranego związku małżeńskiego [Outline of the psychology of marriage: Psychological determinants of a good marriage]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
35.
Sebby, R.A., Papini, D.R. (1994). Postformal reasoning during adolescence and young adulthood: The influence of problem relevancy. Adolescence, 29(114), 389–400.
36.
Serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia [Website of the Ministry of Health and the National Health Fund] (2020). Młoda matka w depresji [Young mother in depression]. Pobrane 27.12.2020 z: https://pacjent.gov.pl/jak-zyc....
37.
Sinnott, J. (1982). Do adults use a post-formal “theory of relativity” to solve every day logical problems?. Paper presented at the 35th Annual Scientific Meeting of the Gerontological Society. Boston, USA. Pobrane 12.12.2023 z: https://eric.ed.gov/?id=ED2297....
38.
Sinnott, J., Hilton, S., Wood, M., Douglas, D. (2020). Relating flow, mindfulness, cognitive flexibility, and postformal thought: Two studies. Journal of Adult Development, 27(3), 1–11. DOI: 10.1007/s10804-018-9320-2.
39.
Szczygieł, D., Sekulowicz, M., Kwiatkowski, P., Roskam, I., Mikolajczak, M. (2020). Validation of the Polish version of the Parental Burnout Assessment (PBA). New Directions for Child and Adolescent Development, 174, 137–158. DOI: 10.1002/cad.20385.
40.
Szymanik-Kostrzewska, A., Michalska, P. (2020). Współczesne matki a stereotyp Matki-Polki [Modern mothers and the stereotype of the Polish-Mother]. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
41.
Szymanik-Kostrzewska, A., Michalska, P. (2021). All joy and less fun: Maternity difficulties and limitations in the perception of Polish mothers. Couple and Family Psychology: Research and Practice, 11(4), 332–349. DOI: 10.1037/cfp0000194.
42.
Webster, J., Nicholas, C., Velacott, C., Cridland, N., & Fawcett, L. (2011). Quality of life and depression following childbirth: Impast of social support. Midwifery, 27(5), 745–749. DOI: 10.1016/j.midw.2010.05.014.
43.
Weitzman, P.F., Weitzman, E.A. (2006). Brief report: Promoting postformal thinking on the job: A protocol for interpersonal conflict resolution training. Journal of Adult Development, 13(1), 45–51. DOI: 10.1007/s10804-006-9006-z.
44.
Wiszejko-Wierzbicka, D., Kwiatkowska, A. (2018). Wchodzenie w dorosłość: Ogólnopolskie badanie młodych Polaków w wieku 18–29 lat [Entering adulthood: A nationwide survey of young Poles aged 18–29]. Studia Socjologiczne, 2(229), 147–176. DOI: 10.24425/122467.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
© 2006-2024 Journal hosting platform by Bentus
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
