"Pójdźcie i żyjcie dla naszych dzieci”. O długiej drodze uznania rangi przedszkoli w Niemczech
 
 
Więcej
Ukryj
1
Department of School Pedagogy, Institute of Pedagogy, University of Zielona Góra [Zakład Pedagogiki Szkolnej, Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Zielonogórski], al. Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Gora, Poland
 
 
Data nadesłania: 06-03-2022
 
 
Data ostatniej rewizji: 09-05-2022
 
 
Data akceptacji: 09-05-2022
 
 
Data publikacji: 25-07-2022
 
 
Autor do korespondencji
Inetta Nowosad   

Zakład Pedagogiki Szkolnej, Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Zielonogórski, al. Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Góra, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2022;27(2):131-143
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Artykuł zwraca uwagę na zmianę podejścia w Niemczech nie tylko do organizacji i funkcjonowania placówek przedszkolnych, lecz także do polityki państwa wyraźnie eksponującej rangę okresu wczesnego dzieciństwa. Cel. Analiza uwarunkowań, które przyczyniły się do nadania przedszkolom istotnego znaczenia w rozwoju nie tylko dziecka, lecz także społeczeństwa oraz do zmiany polityki państwa. Materiały i metody. Artykuł ma charakter przeglądowy; opracowany został na podstawie analizy źródeł pierwotnych i wtórnych. Wnioski. Przedszkola jako placówki wczesnej opieki i edukacji zostały wydobyte z cienia, a ich znaczenie zauważone przez polityków. Uznano je za tak samo ważny, jak szkoły, obszar opłacalnych inwestycji politycznych. Zaistniałą w Niemczech zmianę podejścia ukazano na tle szerokiego kontekstu uwarunkowań.
 
REFERENCJE (38)
1.
Aden-Grossmann, W. (2002). Kindergarten: Eine Einführung in seine Entwicklung und Pädagogik [Przedszkole: Wprowadzenie do jego rozwoju i pedagogiki]. Weinheim–Basel: Beltz Taschenbuch.
 
2.
Alt, Ch., Gesell, D., Hubert, S., Hüsken, K., Kuhnke, R., Lippert, K. (2017). DJI –Kinderbetreuungsreport 2017: Inanspruchnahme und Bedarfe aus Elternperspektive im Bundesländervergleich [DJI – Raport wczesnej opieki nad dzieckiem: Wykorzystanie i potrzeby z perspektywy rodzica w porównaniu krajów związkowych]. München: Deutsches Jugendinstitut.
 
3.
Balluseck, H. von (2009). Erzieher/in – Geschichte des Berufs und seiner Ausbildung: Der Kontext der akademischen Erzieher/innenausbildung [Wychowawca/wychowawczyni – historia zawodu i jego kształcenia: Kontekst kształcenia pedagoga akademickiego]. Pobrane 10.01.2024 z: http://www.bremerfrauengeschic....
 
4.
Belsky, J. (2006). Effects of child care on child development in the USA [Wpływ opieki nad dzieckiem na rozwój dziecka w USA]. W: J.J. van Kuyk (red.), The quality of early childhood education [Jakość wczesnej opieki i edukacji] (ss. 23-32). Arnheim: Cito. Pobrane 10.01.2024 z: https://www.imfcanada.org/site....
 
5.
Bobrowska-Nowak, W. (1983). Historia wychowania przedszkolnego. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
 
6.
Broberg, A.G., Wessels, H., Lamb, M.E., Hwang, C.P. (1997). Effects of day care on the development of cognitive abilities in 8-years-olds: A longitudinal study [Wpływ opieki dziennej na rozwój zdolności poznawczych 8-latków]. Developmental Psychology, 33 (1), 62-69. DOI: 10.1037/0012-1649.33.1.62.
 
7.
Dammann, E., Prüser, H. (red.) (1981). Quellen zur Kleinkinderziehung: Die Entwicklung der Kleinkinderschule und des Kindergartens [Źródła z historii wczesnego dzieciństwa: Rozwój szkoły i przedszkola]. München: Kösel.
 
8.
Deutsche Gesellschaft für Erziehungswissenschaft (2005). Stellungnahme zur Qualifizierung des Personals im Bereich der „Vorschulischen Pädagogik” [Opinia w sprawie kwalifikacji kadry na kierunku „pedagogika przedszkolna”]. Erziehungswissenschaft 16(31), 16-17. Pobrane 10.01.2024 z https://www.pedocs.de/volltext.... DOI: 10.25656/01:1582.
 
9.
Education at a glance 2017: OECD Indicators [Edukacja w zarysie 2017: Wskaźniki OECD] (2017). Paris: Organisation for Economic Co-operation and Development.
 
10.
Erning, G. (2017). Geschichte der öffentlichen Kleinkinderziehung von den Anfängen bis zum Kaiserreich [Historia publicznej wczesnej edukacji od początków do Cesarstwa Niemieckiego]. Bamberg: Otto-Friedrich-Universität.
 
11.
Geschichte des Kindergartens in Bayern: Von der Bewahranstalt zur modernen Bildungseinrichtung [Historia przedszkola w Bawarii: Od instytucji pomocowej do nowoczesnej placówki edukacyjnej] (2006). München: Bayerisches Staatsministerium für Arbeit und Sozialordnung, Familie und Frauen. Pobrane 10.01.2024 z: https://kita.memmingen.de/file....
 
12.
Giddens, A. (2009). Europa w epoce globalnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
13.
Hartmann, W., Niederle, Ch., Stoll, M., Hajszan, M (2000). Bildungsqualität im Kindergarten: Transaktionale Prozesse - Methoden - Modelle [Jakość edukacji w przedszkolu: procesy transakcyjne - metody - modele]. Wien: Öbv & Hpt.
 
14.
Hebenstreit, S. (2003). Friedrich Fröbel: Menschenbild, Kindergartenpädagogik, Spielförderung [Friedrich Fröbel: Obraz człowieka, pedagogika przedszkolna, promocja zabawy]. Jena: IKS Garamond.
 
15.
Heckman, J.J. (2008). The case for investing in disadvantaged young children [Inwestycje w małe dzieci znajdujące się w niekorzystnej sytuacji]. CESifo DICE Report, 6 (2), 3-8.
 
16.
Heckman, J.J. (2006). Skill formation and the economics of investing in disadvantaged children [Kształtowanie umiejętności i ekonomia inwestowania w dzieci znajdujące się w niekorzystnej sytuacji]. Science, 312 (5782), 1900-1902. Pobrane z: http://jenni.uchicago.edu/pape.... DOI: 10.1126/science.1128898.
 
17.
Klus-Stańska, D. (2019). Pedagogika wczesnej edukacji. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika: Podręcznik akademicki (ss. 267-286). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
18.
Komisja Europejska (2011). Komunikat Komisji: Wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem: Zagwarantujmy wszystkim dzieciom w UE dobry start w przyszłość. Bruksela: KE. Pobrane 10.01.2024 z: https://eur-lex.europa.eu/LexU....
 
19.
Krasuski, J. (1985). Historia wychowania. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
 
20.
Leseman, P.P.M. (2009). Wpływ wysokiej jakości edukacji i opieki na rozwój małych dzieci: Przegląd literatury. W: Eurydice (Europejska Agencja Wykonawcza ds. Edukacji i Kultury), Wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem w Europie: Zmniejszanie nierówności społecznych i kulturowych (ss. 17-49). Warszawa: Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.
 
21.
Naudeau, S., Kataoka, N., Valerio, A., Neuman, M.J., Elder, L.K. (2011). Investing in our children: An early childhood development guide for policy dialog and project preparation [Inwestowanie w nasze dzieci: Przewodnik dotyczący rozwoju we wczesnym dzieciństwie dla dialogu politycznego i przygotowania projektu]. Washington: World Bank Group.
 
22.
Nowakowska-Siuta, R. (2015). Rozwiązania systemowe w zakresie wczesnej opieki i edukacji dziecka. W: R. Nowakowska-Siuta, B. Śliwerski, Racjonalność procesu kształcenia: Studium z polityki oświatowej i pedagogiki porównawczej (t. 1, ss. 7-104). Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".
 
23.
Nowosad, I., Tomasik-Abdelsamie, K. (2020). Przedszkola w Niemczech: Między siłą tradycji a wyzwaniami przyszłości. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
 
24.
Organisation for Economic Co-operation and Development (2013). Starting Strong III: Eine Qualitäts-Toolbox für die frühkindliche Bildung, Betreuung und Erziehung [Silny Start III: Wysokiej jakości zestaw narzędzi do wczesnej edukacji, opieki i wychowania dzieci]. München: German Youth Institute (DJI).
 
25.
Pałka, R. (2015). Rola wczesnej edukacji i opieki z perspektywy zawodowej i społecznej. Studia Edukacyjne, 35, 149-165. DOI: 10.14746/se.2015.35.8.
 
26.
Potulicka, E. (2019). Dwa paradygmaty myślenia o edukacji i jej reformach: Pedagogiczny i globalny-neoliberalny. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
 
27.
Reyer, J. (2006a). Einführung in die Geschichte des Kindergartens und der Grundschule [Wprowdzenie w historię przedszkola i szkoły podstawowej]. Bad Heilbrunn: Klinkhardt.
 
28.
Reyer, J. (2006b). Geschichte frühpädagogischer Institutionen [Historia instytucji wczesnego dzieciństwa]. W: L. Fried, S. Roux (red.), Pädagogik der frühen Kindheit [Pedagogika małego dziecka] (ss. 297-298). Weinheim–Basel: Beltz.
 
29.
Rudolph, F.W. (2008). Zeittafel zur Kindergartengeschichte: Strickschule – Bewahranstalt – Kleinkinderschule – Kindergarten – Kindertagesstätte [Przegląd historii przedszkola]. Pobrane 10.01.2024 z: https://www.f-rudolph.info/dow....
 
30.
Society at a glance: OECD Social Indicators [Społeczeństwo w zarysie: Wskaźniki społeczne OECD] (2016). Paris: Organisation for Economic Co-operation and Development.
 
31.
Stasik, E. (2019). Kluczem do walki z ubóstwem jest wykształcenie. DW [portal]. Pobrane 10.01.2024 z: https://www.dw.com/pl/niemieck....
 
32.
Stepulak, M. (2017). Psychologiczno-etyczna refleksja nad założeniami i wartością aplikacyjną metody Froebla. W: M.Z. Stepulak, M. Sitarczyk (red.), Pedagogika Froebla - wyzwaniem dla nauczycieli, szansą dla dzieci: Teoria i praktyka (ss. 15-26). Lublin: Innovatio Press Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji.
 
33.
Szerląg, A. (2014). Kulturowy potencjał wychowania w rodzinie na styku kultur – orientacje rodziców i dzieci. Wychowanie w Rodzinie, 9(1), 23-40. DOI: 10.23734/wwr20141.023.040.
 
34.
Śliwerski, B. (2015a). Edukacja (w) polityce – polityka (w) edukacji: Inspiracje do badań polityki oświatowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
 
35.
Śliwerski, B. (2015b). O (nie)obecności wczesnej edukacji w pedagogice. Studia Pedagogiczne, 68, 33-50.
 
36.
Tenorth, H.-E. (2000). Geschichte der Erziehung: Einführung in die Grundzüge ihrer neuzeitlichen Entwicklung [Historia wychowania: Wprowadzenie w podstawy współczesnego rozwoju]. Weinheim–München: Juventa.
 
37.
Vaňová, M. (2006). Pedagogika porównawcza. W: B. Śliwerski (red.), Pedagogika: T. 2: Pedagogika wobec edukacji, polityki oświatowej i badań naukowych (ss. 95-105). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
 
38.
Wołoszyn, S. (1997). Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej: T. 2: Pedagogika i szkolnictwo w XIX stuleciu. Kielce: Dom Wydawniczy „Strzelec”.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top