Retrospektywny pomiar jakości wychowania w rodzinie– propozycja nowego narzędzia
 
Więcej
Ukryj
1
Institute of Pedagogy, Faculty of Historical and Pedagogical Science, University of Wroclaw [Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych I Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski]. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Poland.
 
 
Data nadesłania: 03-10-2022
 
 
Data ostatniej rewizji: 30-11-2022
 
 
Data akceptacji: 30-11-2022
 
 
Data publikacji: 13-12-2022
 
 
Autor do korespondencji
Piotr Kwiatkowski   

Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych I Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski, Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska
 
 
Ewa Jurczyk-Romanowska   

Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych I Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski, Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2022;28(3):13-28
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cel. Artykuł informuje o opracowaniu i wstępnej walidacji nowego narzędzia badawczego Quality of Family Upbringing – Retrospective Measure (QFU-RM) [Jakość Wychowania Rodzinnego - Pomiar Retrospektywny]. Jest ono jednowymiarowe, mimo że integruje dwa aspekty wpływu rodziny na dziecko - właściwości systemu rodzinnego (prężność rodziny) oraz jakość intencjonalnego wpływu rodzicielstwa (autorytatywne rodzicielstwo). Materiały i metody. Początkowa pula 80 itemów została zredukowana do 12 z wykorzystaniem eksploracyjnych i konfirmacyjnych analiz czynnikowych przeprowadzonych na kilku próbach. Indeksy dopasowania danych empirycznych do założonego narzędzia jednoczynnikowego są akceptowalne (można je poprawić przy niewielkich modyfikacjach). Wyniki. Narzędzie jest wystarczająco rzetelne. Nie potwierdzono jego podatności na akceptację społeczną. Jednowymiarowość ułatwia interpretację wyników - pozwala na ogólną ocenę funkcjonalności wychowania w rodzinie bez absorbowania się poszczególnymi aspektami życia rodzinnego. Miara jakości wychowania w rodzinie koreluje z zasobami osobistymi - atrybutami odporności i pozytywnego rozwoju. Wymagane są dalsze działania walidacyjne - należy opracować normy testowe, co wiąże się z koniecznością dostosowania dopasowania do rozkładu normalnego.
 
REFERENCJE (33)
1.
Antonovsky, A. (1987). Unraveling the mystery of health: How people manage stress and stay well. San Francisco: Jossey-Bass.
 
2.
Baumrind, D. (2013). Authoritative parenting revisited: History and current status. W: R. E. Larzelere, A. S. Morris, & A. W. Harrist (red.), Authoritative parenting: Synthesizing nurturance and discipline for optimal child development (ss. 11–34). Washington: American Psychological Association. DOI: https://doi.org/10.1037/13948-....
 
3.
Becvar, D. S. (2013). Facilitating family resilience in clinical practice. W: D. S. Becvar (red.), Handbook of family resilience (ss. 51–64). New York: Springer Science + Business Media. DOI: 10.1007/978-1-4614-3917-2_4.
 
4.
Benson, P.L. (1997). All kids are our kids: What communities must do to raise caring and responsible children and adolescents. San Francisco: Jossey-Bass.
 
5.
Black, K., Lobo, M. (2008). A conceptual review of family resilience factors. Journal of Family Nursing, 14(1), 33-55. DOI: 10.1177/1074840707312237.
 
6.
Freire, P. (2005). Education for critical consciousness. New York: Continuum.
 
7.
Garmezy, N. (1993). Children in poverty: Resilience despite risk. Psychiatry, 56(1), 127-136. DOI: 10.1080/00332747.1993.11024627.
 
8.
Gordon, T. (2000). Parent effectiveness training: The proven program for raising responsible children. New York: Three Rivers Press.
 
9.
Hawley, D. R., DeHaan, L. (1996). Toward a definition of family resilience: Integrating life-span and family perspectives. Family Process, 35, 283–298. DOI: 10.1111/j.1545-5300.1996.00283.x.
 
10.
Henry, C. S., Sheffield Morris, A., Harrist, A. W. (2015). Family resilience: Moving into the third wave. Family Relations, 64(1), 22-43. DOI: 10.1111/fare.12106.
 
11.
Hoyle, R. H., Stephenson, M. T., Palmgreen, P., Lorch, E. P., Donohew, R. L. (2002). Reliability and validity of a brief measure of sensation seeking. Personality and Individual Differences, 32(3), 401-414. DOI: 10.1016/S0191-8869(01)00032-0.
 
12.
Kumpfer, K. L. (1999). Factors and processes contributing to resilience: The resilience framework. W: M. D. Glantz, J. L. Johnson (red.), Resilience and development: Positive life adaptation (ss. 179–224). New York: Kluwer Academic/Plenum Publishers.
 
13.
Kwiatkowski, P. (2016). Resiliencja rodziny jako źródło pozytywnej adaptacji młodzieży [Family resilience as a source of positive adaptation among young]. Wychowanie w Rodzinie [Family Upbringing], 13 (1), 311-343. DOI: 10.23734/wwr20161.311.343.
 
14.
Masten, A. S., Best, K. M., Garmezy, N. (1990). Resilience and development: Contributions from the study of children who overcome adversity. Development and Psychopathology, 2(4), 425-444. DOI: 10.1017/S0954579400005812.
 
15.
Masten, A. S., Coatsworth, J. D. (1998). The development of competence in favourable and unfavourable environments: Lessons from successful children. American Psychologist, 53, 205–220. DOI: 10.1037/0003-066X.53.2.205.
 
16.
Masten, A. S., Monn, A. R. (2015). Child and family resilience: A call for integrated science, practice, and professional training. Family Relations, 64(1), 5-21. DOI: 10.1111/fare.12103.
 
17.
Murphy, L. B., Moriarity, A. E. (1976). Vulnerability, coping, and growth from infancy to adolescence. New Haven, CT: Yale University Press.
 
18.
Olson, D. H. (2000). Circumplex Model of marital and family systems. Journal of Family Therapy, 22, 144-167. DOI: 10.1111/1467-6427.00144.
 
19.
Olson, D. (2011). FACES IV and the Circumplex Model: Validation study. Journal of Marital and Family Therapy, 37(1), 64-80. DOI: 10.1111/j.1752-0606.2009.00175.x.
 
20.
Parent, J., Garai, E., Forehand, R., Roland, E., Potts, J., Haker, K., Champion, J., Compas, B. E. (2010). Parent mindfulness and child outcome: The roles of parent depressive symptoms and parenting. Mindfulness, 1(4), 254-264. DOI: 10.1007/s12671-010-0034-1.
 
21.
Parent, J., McKee, L. G., Anton, M., Gonzalez, M., Jones, D. J., & Forehand, R. (2016). Mindfulness in parenting and coparenting. Mindfulness, 7(2), 504-513. DOI: 10.1007/s12671-015-0485-5.
 
22.
Patrick, C. J., Fowles, D. C., & Krueger, R. F. (2009). Triarchic conceptualization of psychopathy: developmental origins of disinhibition, boldness, and meanness. Development and psychopathology, 21(3), 913–938. DOI: https://doi.org/10.1017/S09545....
 
23.
Patterson, J. (2002). Integrating family resilience and family stress theory. Journal of Marriage and Family, 64, 349–360. DOI: 10.1111/j.1741-3737.2002.00349.x.
 
24.
Polk, L. V. (1997). Toward a middle-range theory of resilience. Advances in Nursing Science, 19(3), 1-13. DOI: 10.1097/00012272-199703000-00002.
 
25.
Rutter, M. (1990). Psychosocial resilience and protective mechanisms. W: S. Weintraub (red.), Risk and protective factors in the development of psychopathology (ss. 181–214). Cambridge: Cambridge University Press.
 
26.
Rutter, M. (1995). Psychosocial adversity: Risk, resilience and recovery. South African Journal of Child and Adolescent Psychiatry, 7, 75–88. DOI: 10.1080/16826108.1995.9632442 .
 
27.
Steinberg, L., Elmen, J. D., Mounts, N. S. (1989). Authoritative parenting, psychosocial maturity, and academic success among adolescents. Child Development, 60(6), 1424-1436. DOI: 10.2307/1130932.
 
28.
Steinberg, L., Lamborn, S., Dornbusch, S., Darling, N. (1992). Impact of parenting practices on adolescent achievement: Authoritative parenting, school involvement, and encouragement to succeed. Child Development, 63,1266-1281. DOI: 10.2307/1131532.
 
29.
Wahler, R. G., Rowinski, K. S., & Williams, K. L. (2008). Mindful parenting: An inductive search process. W: L. A. Greco, S. C. Hayes (red.), Acceptance and mindfulness treatment for children and adolescents (ss. 217–235). Oakland, CA: New Harbinger Publications.
 
30.
Walsh, F. (2016). Family resilience: A developmental systems framework. European Journal of Developmental Psychology, 13, 313–324. DOI:10.1080/17405629.2016.1154035.
 
31.
Werner, E. E. (1993). Risk, resilience, and recovery: Perspectives from the Kauai Longitudinal Study. Development and Psychopathology, 5, 503–515. DOI: 10.1017/S095457940000612X.
 
32.
Williams, K. L., Wahler, R. G. (2009). Are mindful parents more authoritative and less authoritarian? An analysis of clinic-referred mothers. Journal of Child and Family Studies, 19(2), 230-235. DOI: 10.1007/s10826-009-9309-3.
 
33.
Zuckerman, M. (1971). Dimensions of sensation seeking. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 36(1), 45–52. DOI: https://doi.org/10.1037/h00304....
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top