Inteligencja emocjonalna rodziców a ich reakcje na niepłynność mówienia dziecka
 
Więcej
Ukryj
1
Chair and Department of Psychology, Medical University of Lublin [Katedra i Zakład Psychologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie], Chodźki 7, 20-093 Lublin, Poland
 
2
Old Polish University of Applied Sciences in Kielce [Staropolska Szkoła Nauk Stosowanych w Kielcach], Ponurego Piwnika 49, 25-666 Kielce Poland
 
 
Data nadesłania: 02-08-2022
 
 
Data ostatniej rewizji: 01-09-2022
 
 
Data akceptacji: 01-09-2022
 
 
Data publikacji: 13-12-2022
 
 
Autor do korespondencji
Ewa Humeniuk   

Katedra i Zakład Psychologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Chodźki 7, 20-093 Lublin, Polska
 
 
Zbigniew Tarkowski   

Katedra i Zakład Psychologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Chodźki 7, 20-093 Lublin, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2022;28(3):29-43
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Reakcje na niepłynność mówienia dziecka występujące u matki i ojca są prawdopodobnie zróżnicowane. Ponadto pojawia się pytanie: Jakie czynniki je kształtują? Cel. Celem badania było porównanie reakcji matek i ojców na niepłynność mówienia dziecka, ocena inteligencji emocjonalnej rodziców jąkających się dzieci oraz ustalenie związku między inteligencją emocjonalną rodziców a ich reakcjami na niepłynność mówienia dziecka. Materiał i metoda. W badaniu wzięło udział trzydzieści matek i trzydziestu ojców jąkających się dzieci w wieku 3-6 lat (w tym dwudziestu dwóch chłopców i ośmiu dziewczynek). Wyniki. Reakcje matek i ojców na niepłynność mowy dziecka są podobne, natomiast nasilenie reakcji emocjonalnych wobec synów było istotnie statystycznie wyższe (p < 0,05) u matek niż u ojców. Zarówno ogólny poziom inteligencji emocjonalnej, jak i poziomy dla poszczególnych skal były istotnie statystycznie wyższe u matek. Stwierdzono pozytywny związek o średniej sile pomiędzy zdolnością do empatii a skalą poznawczą oraz pomiędzy zdolnością do kontrolowania własnych emocji a skalą behawioralną matek. U ojców zaobserwowano pozytywny związek o średniej sile między zdolnością do empatii a skalą emocjonalną. Wnioski. Poziom inteligencji emocjonalnej wydaje się być czynnikiem kształtującym reakcje rodziców na niepłynność mówienia u dzieci.
REFERENCJE (46)
1.
Abali, O., Beşikçi, H., Kinali, G., Tüzün, U. D. (2005). Parental attitudes at the beginning of child’s stuttering. Kulak Burun Boğaz İhtisas Dergisi, 15(1-2),19-21.
 
2.
Al-Khaledi, M., Lincoln, M., McCabe, P., Packman, A., & Alshatti, T. (2009). The attitudes, knowledge and beliefs of Arab parents in Kuwait about stuttering. Journal of Fluency Disorders, 34(1), 44-59. DOI: 10.1016/j.jfludis.2009.02.003.
 
3.
Alyanak, B., Kılınçaslan, A., Harmancı, H. S., Demirkaya, S. K., Yurtbay, T., Vehid, H. E. (2013). Parental adjustment, parenting attitudes and emotional and behavioral problems in children with selective mutism. Journal of Anxiety Disorders, 27(1), 9-15. DOI: 10.1016/j.janxdis.2012.10.001.
 
4.
Ambrose, N., Yairi, E. (1999). Normative disfluency data for early childhood stuttering. Journal of Speech Language and Hearing Research, 42, 296-302. DOI: 10.1044/jslhr.4204.895.
 
5.
Austin, E. J., Saklofske, D. H., & Egan, V. (2005). Personality, well-being and health correlates of trait emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 38, 547-558. DOI: 10.1016/j.paid.2004.05.009.
 
6.
Baudry, A. S., Grynberg, D., Dassonneville, C., Lelorain, S., & Christophe, V. (2018). Sub-dimensions of trait emotional intelligence and health: A critical and systematic review of the literature. Scandinavian Journal of Psychology, 59(2), 206-222. DOI: 10.1111/sjop.12424.
 
7.
Beilby, J. (2014). Psychosocial impact of living with a stuttering disorder: Knowing is not enough. Seminars in Speech and Language, 35(2), 132-143. DOI: 10.1055/s-0034-1371756.
 
8.
Berquez, A., Kelman, E. (2018). Methods in stuttering therapy for desensitizing parents of children who stutter. American Journal of Speech-Language Pathology, 27, 1124–1138. DOI: 10.1044/2018_AJSLP-ODC11-17-0183.
 
9.
Best, M., Streisand, R., Catania, L., Kazak, A. E. (2001). Parental distress during pediatric leukemia and posttraumatic stress symptoms (PTSS) after treatment ends. Journal of Pediatric Psychology, 26(5), 299-307. DOI: 10.1093/jpepsy/26.5.299.
 
10.
Biggart, A., Cook, F. M., Fry, J. (2007). The role of parents in stuttering treatment from a cognitive behavioural perspective. W: J. Au-Yeung, M. M. Leahy (Eds.), Proceedings of the fifth World congress on fluency disorders (ss. 368-375). Dublin: International Fluency Association.
 
11.
Blood, G. W. (1999, November 20). The stigma of stuttering: Centuries of negative perceptions and stereotypes. Paper presented at the annual convention of the American Speech-Language-Hearing Association. San Francisco, CA, USA.
 
12.
Conture, E. (2001). Stuttering: Its nature, diagnosis and treatment. Boston: Allyn and Bacon.
 
13.
Conture, E. G., Melnick, K. S. (1999). Parent-child group approach to stuttering in preschool children. W: M. Onslow, A. Packman (Eds.), The handbook of early stuttering intervention (ss. 17-52). San Diego: Singular Pub. Group.
 
14.
Crabtree, S. A. (2007). Maternal perceptions of care-giving of children with developmental disabilities in the United Arab Emirates. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 20, 247-255. DOI: 10.1111/j.1468-3148.2006.00327.x.
 
15.
Douglas, J. (2004). Behavioural approaches to eating and sleeping problems in young children. W: P. Graham (Ed.), Cognitive behaviour therapy for children and families (ss. 187-206). Cambridge: Cambridge University Press.
 
16.
Druker, K., Mazzucchelli, T., Hennessey, N., Beilby, J. (2019). Parent perceptions of an integrated stuttering treatment and behavioural self-regulation program for early developmental stuttering. Journal of Fluency Disorders, 62, 105726. DOI: 10.1016/j.jfludis.2019.105726.
 
17.
Einarsdóttir, J., Ingham, R. (2009). Accuracy of parent identification of stuttering occurrence. International Journal of Language and Communication Disorders, 44(6), 847-863. DOI: 10.1080/13682820802389865.
 
18.
Emerson, E., Llewellyn, G. (2008). The mental health of Australian mothers and fathers of young children at risk of disability. Australian and New Zealand Journal of Public Health, 32(1), 53-99. DOI: 10.1111/j.1753-6405.2008.00166.x.
 
19.
Fiori, M., Antonietti, J. P., Mikolajczak, M., Luminet, O., Hansenne, M., Rossier, J. (2014) What is the ability emotional intelligence test (MSCEIT) good for? An evaluation using item response theory. PLoS ONE, 9(6), e98827. DOI: 10.1371/journal.pone.0098827.
 
20.
Gannon, N., Ranzijn, R. (2005). Does emotional intelligence predict unique variance in life satisfaction beyond IQ and personality? Personality and Individual Differences, 38(6), 1353-1364. DOI: 10.1016/j.paid.2004.09.001.
 
21.
Goleman, D. (1997). Emotional intelligence. Nowy Jork: Bantam Books.
 
22.
Guntupalli, V. K., Everhart, D. E., Kalinowski, J., Nanjundeswaran, C., Saltuklaroglu, T. (2007). Emotional and physiological responses of fluent listeners while watching the speech of adults who stutter. International Journal of Language and Communication Disorders, 42(2), 113-129. DOI: 10.1080/10610270600850036.
 
23.
Humeniuk, E., Tarkowski, Z. (2016). Parents’ reactions to children’s stuttering and style of coping with stress. Journal of Fluency Disorders, 49, 51-60. DOI: 10.1016/j.jfludis.2016.08.002.
 
24.
Jaworowska, A., Matczak, A. (2001). Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej INTE : N. S. Schutte, J. M. Malouffa, L. E. Hall, D. J. Haggerty'ego, J. T. Cooper, C. J. Goldena, L. Dornheim : podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
 
25.
Kelman, E., Nicholas, A. (2008). Practical intervention for early childhood stammering: Palin PCI approach. [Brackley], Bradwell Abbey, Milton Keynes: Speechmark.
 
26.
Langevin, M., Packman, A., Onslow, M. (2010). Parent perceptions of the impact of stuttering on their preschoolers and themselves. Journal of Communication Disorders, 43(5), 407-423. DOI: 10.1016/j.jcomdis.2010.05.003 .
 
27.
Mayer, J. D., Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence?. W: P. Salovey, D. Sluyter (red.), Emotional development and emotional intelligence: Educational implications (ss. 3-31). New York: Basic Books.
 
28.
Mayer, J. D., Salovey, P., & Caruso, D. R. (2008). Emotional intelligence: New ability or eclectic traits?. American Psychologist, 63, 503-517. DOI: 10.1037/0003-066X.63.6.503.
 
29.
Meyers, S. C. (1990). Verbal behaviors of preschool stutterers and conversational partners: Observing reciprocal relationships. Journal of Speech and Hearing Disorders, 55(4), 706-712. DOI: 10.1044/jshd.5504.706.
 
30.
Millard, S. K., Davis, S. (2016). The Palin parent rating scales: Parents’ perspectives of childhood stuttering and its impact. Journal of Speech, Language and Hearing Research, 59, 950-963. DOI: 10.1044/2016_JSLHR-S-14-0137.
 
31.
Moore, M., Nystul, M. S. (1979). Parent-child attitudes and communication processes in families with stutterers and families with non-stutterers. International Journal of Language and Communication Disorders, 14(3), 173–180. DOI: 10.3109/13682827909011357.
 
32.
Plexico, L., Burrus, E. (2012). Coping with a child who stutters: A phenomenological analysis. Journal of Fluency Disorders, 37, 275-288. DOI: 10.1016/j.jfludis.2012.06.002.
 
33.
Ratner, N. B., Silverman, S. (2000). Parental perceptions of children’s communicative development at stuttering onset. Journal of Speech, Language and Hearing Research, 43(5), 1252-1263. DOI: 10.1044/jslhr.4305.1252.
 
34.
Rimmerman, A., Stanger, V. (1992). Locus of control and utilization of social support among mothers of young children with physical disabilities. International Journal of Rehabilitation Research, 15, 39–48. DOI: 10.1097/00004356-199203000-00004.
 
35.
Saklofske, D. H., Austin, E. J., Minski, P. S. (2003). Factor structure and validity of trait emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 34, 707-721. DOI: 10.1016/S0191-8869(02)00056-9.
 
36.
Sanders, M. R., Mazzucchelli, T. G. (2013). The promotion of self-regulation through parenting interventions. Clinical Child and Family Psychology Review, 16(1), 1-17. DOI: 10.1007/s10567-013-0129-z.
 
37.
Schulte, M., Ree, Z. M. J., Carretta, Z. T. R. (2004). Emotional intelligence: Not much more than g and personality. Personality and Individual Differences, 37, 1059-1068. DOI: 10.1016/j.paid.2003.11.014.
 
38.
Simić-Ruzić, B., Jovanović A. A. (2008). Family characteristics of stuttering children. Srpski Arhiv za Celokupno Lekarstvo, 136(11-12), 629-634. DOI: 10.2298/sarh0812629s.
 
39.
Spence, G., Oades, G. L., Caputi P. (2004). Trait emotional intelligence and goal self-integration: important predictors of emotional well-being? Personality and Individual Differences, 37(3), 449-461. DOI: 10.1016/j.paid.2003.09.001.
 
40.
Tarkowski, Z. (2011). Skala reakcji na Niepłynność Mówienia. Lublin: Wydawnictwo Fundacji Orator.
 
41.
Tarkowski, Z. (2018). Systems approach to the psychosomatics of stuttering. New York: Nova Biomedical.
 
42.
Tarkowski, Z., Humeniuk, E., Dunaj, J. (2012). Stuttering in preschool age. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
 
43.
Wade, S. L., Walz, N. C, Cassedy, A., Taylor, H. G., Stancin, T., Yeates, K. O. (2010). Caregiver functioning following early childhood TBI: Do moms and dads respond differently?. NeuroRehabilitation, 27(1), 63-72. DOI: 10.3233/NRE-2010-0581.
 
44.
Willingham, P. L., Johnson, A., Wetsel, A., Holtzer, K., Walker, C. (2008). Decreasing psychological distress during the diagnosis and treatment of pediatric leukemia. Journal of Pediatric Oncology Nursing, 25(6), 323-330. DOI: 10.1177/1043454208323293.
 
45.
Yaruss, J. S., Coleman, C., Hammer, D. (2006). Treating preschool children who stutter: Description and preliminary evaluation of a family-focused treatment approach. Language Speech Hearing Service School, 37(2),118-136. DOI: 10.1044/0161-1461(2006/014).
 
46.
Yaruss, J. S., Quesal, R. (2004). Stuttering and the international classification of functioning, Disabilitydisability, and health (ICF): An update. Journal of Communication Disorders, 37, 35-52. DOI: 10.1016/S0021-9924(03)00052-2.
 
Deklaracja dostępności
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top