Adaptacja do starości jako kompetencja przyszłości w perspektywie zjawiska starzenia się społeczeństwa
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Pedagogiki, Wydział Humanistyczno-Społeczny, Uniwersytet Bielsko-Bialski, Bielsko-Biała, Polska
 
 
Data nadesłania: 02-07-2025
 
 
Data akceptacji: 26-09-2025
 
 
Data publikacji online: 03-12-2025
 
 
Autor do korespondencji
Klaudia Maksim-Dąbrowska   

Instytut Pedagogiki, Wydział Humanistyczno-Społeczny, Uniwersytet Bielsko-Bialski, Willowa 2, 43-309 Bielsko-Biała, Polska
 
 
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel. Tempo życia, kultura typu instant, poczucie natychmiastowości, kult młodości, niestabilność zatrudnienia, postęp w zakresie technologii determinują nasz styl życia, internalizację określonych wartości, normy społeczne a także kreują potrzebę ciągłej obecności w holistycznie rozumianych mediach (szczególnie internetowych). Świat funkcjonujący w sposób tak dynamiczny, często marginalizuje osoby starsze, które wykazują mniejsze umiejętności obsługi nowoczesnych urządzeń. Starając się sprostać wymaganiom stawianym przez społeczeństwo pragniemy jak najdłużej zachować młodość, atrakcyjny wygląd jednocześnie definiując starość jako nacechowany pejoratywnie okres stagnacji. Zatem niezwykle istotne staje się przygotowanie każdego człowieka do własnej starości, przekazywanie wiedzy o procesach starzenia się, występujących zmianach, konieczności modyfikacji pełnionych ról społecznych, tak, aby każda jednostka mogła przekraczając próg „jesieni życia” kontynuować proces samorealizacji, rozwoju zainteresowań, jednocześnie aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym. Zjawisko starzenia się społeczeństwa stanowi wyzwanie, aby każdej jednostce zapewnić optymalne warunki do wielopłaszczyznowego rozwoju, podejmowania aktywności, partycypacji w życiu społecznym jednocześnie wykorzystując jej indywidualny potencjał i możliwości dla dobra ogółu społeczeństwa. Metody i materiały. Na potrzeby przygotowania niniejszej pracy podjęto analizę literatury przedmiotu w obszarze różnych dyscyplin naukowych, a w szczególności obejmującą literaturę z zakresu nauk społecznych. Literatura bazowała na tematyce osób starszych, ich aktywizacji, adaptacji do ostatniego etapu egzystencji, pomyślnego przebiegu procesu starzenia się, możliwości związanych z okresem „jesieni życia”. Wyniki i wnioski. Rezultat podjętej analizy stanowi konkluzja, iż odpowiednia adaptacja do okresu starości stanowi istotną kompetencję przyszłości w perspektywie postępującego zjawiska starzenia się społeczeństwa.
REFERENCJE (19)
1.
Beauvoir, S. (2011). Starość [Old age]. Wydawnictwo Czarna Owca.
 
2.
Fabiś A. (2017). Starość oczekiwana [Old age expected]. The Central European Journal of Social Sciences and Humanities, 2(14), 11–17. https://doi.org/10.24917/10.24....
 
3.
Główny Urząd Statystyczny. (2023). Prognoza ludności na lata 2023–2060 [Population Projection 2023–2060]. https://stat.gov.pl/obszary-te....
 
4.
Hrapkiewicz, H. (2009). Uniwersytety trzeciego wieku jako jedna z form kształcenia osób starszych [The university of the third age as a form of education of the elderly]. Chowanna, 2(33), 115–126. https://doi.org/10.31261/CHOWA....
 
5.
Konieczna-Woźniak, R. (2019). Przygotowanie do późnej dorosłości w „nurcie edukacyjnego życia” millenialsi o planach uczenia się w starości [Preparing for late adulthood in the trend of “educational lifestyle”: Millennials on their learning plans for old age]. In E. Dubas & M. Muszyński (Eds.), Starość w nurcie życia (pp. 57–72). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
 
6.
Konieczna-Woźniak, R. (2012). „Odmłodzona” starość – implikacje podmiotowe i społeczne [“Rejuvenated” old age – subjective and social implications]. Studia Edukacyjne, 21, 249–262.
 
7.
Leszczyńska-Rejchert, A. (2022). Jak i dlaczego edukować do starości? Perspektywa geragoga [How and why to educate to old age? A geragogue’s perspective]. Podstawy Edukacji, 15, 147–159. http://dx.doi.org/10.16926/pe.....
 
8.
Majewska-Kafarowska, A. (2009). Edukacja (seniorów?) w procesie rewalidacji społecznej starzejącego się społeczeństwa [Education (of senior citizens?) in the process of social rehabilitation of an aging society]. Chowanna, 2(33), 213–224. https://doi.org/10.31261/CHOWA....
 
9.
Nowicka, A. (2010). Wybrane problemy osób starszych [Selected issues affecting older people]. Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
 
10.
Office of the European Union. (2023). The impact of demographic change in a changing environment. European Commision.
 
11.
Olechnicki, K., & Załęcki, P. (2004). Słownik socjologiczny [Dictionary of sociology]. Graffiti BC.
 
12.
Pikuła, N. G. (2016). Obraz osoby starszej w przestrzeni medialnej [The image of an elderly person in the media space]. Studia Socialia Cracoviensia, 2(15), 199–212. https://doi.org/10.15633/ssc.2....
 
13.
Pilch, T. (2003). Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku [The 21st century’s Encyclopedia of pedagogy]. Wydawnictwo Akademickie Żak.
 
14.
Pitala, A. (2019). Znaczenie komunikacji interpersonalnej w okresie starości [The meaning of the interpersonal communication in old age]. In E. Dubas & M. Muszyński (Eds.), Starość w nurcie życia (pp. 161–170). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
 
15.
Steuden, S. (2020). Psychologia starzenia się i starości [Psychology of aging and old age]. Wydawnictwo Naukowe PWN SA.
 
16.
Szarota, Z. (2014). Era trzeciego wieku – implikacje edukacyjne [The third age era – educational implications]. Edukacja ustawiczna dorosłych, 1(84), 7–19.
 
17.
Wawrzyniak, J. K. (2019). Starzenie się i jego charakterystyka [Aging and its characteristics]. In A. Fabiś., J. K Wawrzyniak, & A. Chabior (Eds.), Ludzka starość: Wybrane zagadnienia gerontologii społecznej (pp. 42–77). Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
 
18.
Withnall, A. (2023). Respice, prospice: Personal reflections on four decades of exploring learning in later life. International Journal of Education and Ageing, 5(3), 79–90.
 
19.
Zych, A. A. (2007). Leksykon gerontologii [Lexicon of gerontology]. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
 
Deklaracja dostępności
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top