Mocni w różnorodności. Edukacyjne wyzwania i strategie integracji uczniów z Ukrainy w polskiej szkole
Więcej
Ukryj
1
Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski,
Wrocław, Polska
2
Akademia WSB, Dąbrowa Górnicza, Polska
Data nadesłania: 06-10-2025
Data akceptacji: 08-12-2025
Data publikacji online: 23-12-2025
Autor do korespondencji
Ewa Musiał
Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski, Dawida 1, 50-525 Wrocław, Polska
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel. Celem opracowania było ukazanie kluczowych wyzwań związanych z integracją uczniów z Ukrainy w polskiej szkole oraz identyfikacja praktyk edukacyjnych, które mogą wspierać budowanie relacji rówieśniczych, poczucia bezpieczeństwa i przynależności.
W tym kontekście wykorzystano autorski projekt edukacyjny Mocni w różnorodności jako studium przypadku ilustrujące możliwości wdrażania działań integracyjnych w środowisku szkolnym. Studium to pozwoliło uchwycić znaczenie celowo konstruowanych sytuacji edukacyjnych, w których uczniowie mają okazję do wspólnego działania, wzajemnego poznawania się, a także rozwijania kompetencji społecznych w warunkach różnorodności kulturowej. Analiza projektu umożliwiła ponadto ocenę, w jaki sposób przemyślane interakcje i działania grupowe mogą redukować bariery komunikacyjne oraz tworzyć klimat emocjonalny sprzyjający integracji. Metody i materiały. Zastosowano analizę literatury naukowej oraz raportów instytucjonalnych dotyczących integracji dzieci z doświadczeniem migracyjnym. Uzupełniająco przeanalizowano autorski projekt edukacyjny Mocni w różnorodności, jako przykład praktyki wspierającej integrację w grupie mieszanej kulturowo. Zrekonstruowano jego cele, założenia i sposoby organizacji pracy. Wyniki i wnioski. Wyniki analizy wskazują, że działania oparte na wspólnym działaniu, wzajemnym poznawaniu i twórczej aktywności sprzyjają przełamywaniu barier komunikacyjnych oraz poprawiają klimat relacji w klasie. Uczniowie chętniej angażują się w zadania, częściej podejmują współpracę i deklarują większe poczucie akceptacji. Wnioski potwierdzają, że integracja wymaga spójnego i systemowego podejścia łączącego wsparcie emocjonalne, społeczne i językowe oraz konsekwentnego tworzenia przestrzeni do bezpiecznego kontaktu między uczniami.
REFERENCJE (11)
1.
Chasiotis, A., Dimitrova, R., & van de Vijver, F. J. R. (2016). Adjustment outcomes of immigrant children and youth in Europe: A meta-analysis. European Psychologist, 21(2), 150–162.
https://doi.org/10.1027/1016-9....
4.
Musiał, E. (2019). Rola nauczyciela edukacji początkowej we wspieraniu rodzicielskich starań ukierunkowanych na proces adaptacji szkolnej dziecka rozpoczynającego naukę [The role of early education teachers in supporting parents’ efforts to prepare children entering school for the adaptation process]. Wychowanie w Rodzinie, 19(3), 171–188.
https://doi.org/10.34616/wwr.2....
5.
Popławska, J. Z., & Gać, J. (2021). Rola organizacji pozarządowych w procesie integracji migrantów w Polsce: Przykład Łomży [The role of non-governmental organizations in the integration of migrants in Poland: The case of Łomża]. Studia z Polityki Publicznej, 8(3), 57–73.
https://doi.org/10.33119/KSzPP....
6.
Potoniec, K. (2020). Asystent międzykulturowy w procesie międzykulturowego otwierania się szkoły [Intercultural assistant in the process of opening schools to interculturality]. Kultura i Edukacja, 3(129), 154–167.
https://doi.org/10.15804/kie.2....
7.
Stowarzyszenie Nomad [Nomada Association]. (2024). Zobacz, Zrozum, Zareaguj – diagnoza przemocy motywowanej uprzedzeniami we Wrocławiu [See, Understand, React – a diagnosis of prejudice-motivated violence in Wrocław].
https://nomada.info.pl/zobaczz....
8.
Tędziagolska, M., Walczak, B., & Wielecki, K. M. (2024). Uczniowie i uczennice z Ukrainy w polskich szkołach – rok szkolny 2023/2024: System edukacji [Students from Ukraine in Polish schools – 2023/2024 school year: Education system]. UNICEF; Centrum Edukacji Obywatelskiej.
https://ceo.org.pl/wp-content/....
9.
Torończak, E. (2007). Metoda projektu edukacyjnego w procesie kształcenia [The educational project method in the educational proces]. In M. Szpotowicz (Ed.), Europejski wymiar edukacji – program Comenius w Polsce (pp. 11–29). Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.
10.
Trąbka, A. (2016). Psychologiczne aspekty radzenia sobie w sytuacji migracji zagranicznej [Psychological aspects of coping with international migration]. In D. Kubacka-Jasiecka & P. Passowicz (Eds.), Interwencja kryzysowa: Konteksty indywidualne i społeczne (pp. 243–258). AFM.