Współpraca kobiet-matek w kryzysie bezdomności ze szkołą w opinii pedagoga szkolnego
 
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki, Bażyńskiego 4, 80-309 Gdańsk, Polska
 
 
Data nadesłania: 30-09-2024
 
 
Data ostatniej rewizji: 13-11-2024
 
 
Data akceptacji: 15-11-2024
 
 
Data publikacji online: 15-11-2024
 
 
Autor do korespondencji
Małgorzata Joanna Piechowicz-Bogaczyk   

Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki, Bażyńskiego 4, 80-309 Gdańsk, Polska
 
 
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel. W związku z tym, że problematyka obejmująca zagadnienie współpracy szkoły z rodziną od lat znajduje zainteresowanie wśród naukowców i praktyków, w literaturze przedmiotu można znaleźć liczne i wielowymiarowe publikacje w tym zakresie. W niniejszym artykule wątek ten odnosi się do kobiet-matek w kryzysie bezdomności, co otwiera nową przestrzeń badawczą, bowiem aspekt tytułowej współpracy nie został podjęty w polskich badaniach przedmiotu. Celem badania jest ocena jakości współpracy szkoły z rodziną z perspektywy pedagoga szkolnego. Metody i materiały. Przeprowadzone badanie ma charakter jakościowy. Posłużono się instrumentalnym studium przypadku, techniką badawczą natomiast był wywiad indywidualny. Wyniki i wnioski. Analiza wypowiedzi uczestniczki badania wskazuje na wyraźną przewagę tych komponentów tytułowej współpracy, które ograniczają jej efektywność. W oparciu o zgromadzony materiał badawczy można sformułować następujące trzy kategorie współpracy: I kategoria uwzględnia temporalny wymiar doświadczania bezdomności (im dłuższy czas kryzysu bezdomności, tym współpraca oceniana jest jako trudniejsza), II kategoria obejmuje specyfikę psychospołecznego funkcjonowania kobiet w kryzysie bezdomności (roszczeniowość, instrumentalny charakter współpracy, niskie kompetencje rodzicielskie, brak lub niewystarczające zaangażowanie), III kategoria dotyczy przeszłości kobiet w kryzysie bezdomności (doświadczenia biograficzne w toku życia). Nie ulega wątpliwości, że wyniki niniejszego badania uwzględniają jedynie pewny aspekt tego zjawiska, w związku z czym mogą one stanowić wstęp do szerszych, pogłębionych badań w tym zakresie, zwłaszcza że problematyka podjęta w artykule jest pomijana w literaturze przedmiotu.
REFERENCJE (41)
1.
Banasiak, M. (2012). Joyce L. Epstein – socjolog, pedagog, twórczyni sześciu typów zaangażowania rodziców w pracę szkoły. Edukacja Ustawiczna Dorosłych, 4, 163–166.
 
2.
Bezdomność dzieci wynika z bezdomności rodziców. (2016). Pobrane z: https://www.prawo.pl/samorzad/....
 
3.
Bobik, B. (2020). Próba ujęcia pracy pedagoga w kontekście środowiska szkolnego. Kultura – Przemiany – Edukacja, 8, 65–75. DOI: 10.15584/kpe.2020.8.5.
 
4.
Cęcelek, G. (2020). Środowisko uczenia się jako podstawa funkcjonowania współczesnej szkoły. Kultura i Wychowanie, 18(2), 69–83. DOI: 10.25312/2083-2923.18/2020_05gc.
 
5.
Dębski, M. (2008). Sytuacja społeczna bezdomnych kobiet w województwie pomorskim. Forum o Bezdomności bez Lęku, 1, 11–107.
 
6.
Dobrzeniecki-Łukasiewicz, R. (2023). Bezdomność i bezdomni w opinii społeczeństwa polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
7.
Fyda, P., Jonik, M., Bremer, D., Zygierewicz, K. (2023). Usłyszeć ich głos: Doświadczenie przemocy, (nie)bezpieczeństwa i pomocy przez kobiety w kryzysie bezdomności w Warszawie: Raport z badań. Warszawa: Stowarzyszenie Pomocy i Interwencji Społecznej.
 
8.
Góra, S. (2022). Kobiety, których nie ma: Bezdomność kobiet w Polsce. Warszawa: Marginesy.
 
9.
Gulczyńska, A. (2020). Współpraca nauczycieli z rodzicami – systemowe propozycje rozwiązań. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 39(2), 181–193. DOI: 10.17951/lrp.2020.39.2.181-193.
 
10.
Gulczyńska, A., Rybińska, A., Segiet, W. (2020). Współdziałanie rodziców i nauczycieli. W: M. Krauze-Sikorska, M. Klichowski (red.), Pedagogika dziecka: Podręcznik akademicki (ss. 345–370). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
 
11.
Jaskulska, M., Jaskulski, P., Kowalewski, M., Krugły, A., Mostowska, M., Nasiński, A., Olech, P., Przybylska, K., Sieńczyk, M., Szarfenberg, A., Szarfenberg, R., Szubert, A., Tylman, M., Więckiewicz, K., Wilczek, J. (2023). Pokonać bezdomność 2023: Deinstytucjonalizacja usług, profilaktyka w gminach, badania populacji. Zabrze: Ogólnopolska Federacja na rzecz Rozwiązywania Problemu Bezdomności.
 
12.
Kołodziejczyk, J., Walczak, B. (2021). Co państwo wie (i co chce wiedzieć) o zaangażowaniu rodziców w edukację szkolną dzieci? Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 604(9), 49–60. DOI: 10.5604/01.3001.0015.5791.
 
13.
Kostrzyńska, M. (2017). Instytucjonalne utrwalanie bezdomności. Pedagogika Społeczna, 4(66), 147–165.
 
14.
Kostrzyńska, M., Wojtczak, M. (2022). Pedagog społeczny w polu praktyki: Partycypacyjny wymiar pracy z osobami doświadczającymi bezdomności. Praca Socjalna, 4(37), 107–129. DOI: 10.5604/01.3001.0016.1861.
 
15.
Kvale, S. (2004). InterViews: Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego. Białystok: Wydawnictwo Trans Humana.
 
16.
Matyjas, B. (2020). Pedagogika rodziny: Aktualna problematyka i nowe obszary badawcze. Studia z Teorii Wychowania, 2(31), 81–98. DOI: 10.5604/01.3001.0014.3650.
 
17.
Mąkosza, M. (2001). Bezdomne samotne matki na przykładzie podopiecznych Domu Samotnej Matki w Laskach. W: M. Rymsza (red.), Samotne macierzyństwo i polityka społeczna (ss. 273–309). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Spraw Publicznych.
 
18.
Mendel, M. (2007). Rodzice i nauczyciele jako sprzymierzeńcy. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
 
19.
Mikler-Chwastek, A. (2020). Trudności w organizacji współpracy między nauczycielami a rodzicami uczniów – sprawozdanie z badań. Kultura i Wychowanie, 1(17), 117–125. DOI: 10.25312/2083-2923.17/2020_08amc.
 
20.
Mikołajczyk, M. (2018). Rodziny bezdomnych matek: Charakterystyka i działania pomocowe. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
 
21.
Młynek, P. (2021). Współpraca środowisk: szkolnego i rodzinnego z perspektywy rodziców i nauczycieli. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
 
22.
Nadolnik, I. (2016). Efektywna współpraca szkoły i rodziny: Przykłady dobrych praktyk. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 9(34/4), 137–148.
 
23.
Nikołajew, J., Leśniewska, G. (2012). Rola rodziny w kształtowaniu społeczeństwa obywatelskiego. Central European Management Journal, (20)2, 123–125. DOI: 10.7206/mba.ce.2084-3356.10.
 
24.
Parafiniuk, T., Banucha, E. (2020). Rodzina w przestrzeni wychowawczej szkoły podstawowej – raport z badań. Szkoła – Zawód – Praca, 20, 194–210. DOI: 10.34767/SZP.2020.02.13.
 
25.
Pokonać bezdomność: Program pomocy osobom bezdomnym: Edycja 2023. (2022). Pobrane z: https://www.gov.pl/web/rodzina....
 
26.
Przymeński, A. (2006). Bezdomność dzieci w Polsce współczesnej. W: J. Sztumski (red.), Pokolenie wygranych? Ciąg dalszy badań nad sytuacją dzieci i młodzieży w procesie transformacji (ss. 25–54). Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk.
 
27.
Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. (2017). Dz. U. 2017.1591.
 
28.
Smykowska, D. (2008). Współpraca szkoły z rodziną w zaspokajaniu potrzeb rozwojowych dziecka z lekkim upośledzeniem umysłowym – działania stosowane i postulowane. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
 
29.
Stake, R. (2009). Jakościowe studium przypadku. W: N. Denzin, Y. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, t. 1 (ss. 623–654). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
30.
Stanuch, M., Gorzelany-Dziadkowiec, M., Smutek, H. (2024). Znaczenie kompetencji miękkich w procesie dostosowań rynku pracy do wymagań rewolucji 4.0. Horyzonty Wychowania, 23(65), 65–78. DOI: 10.35765/hw.2024.2365.08.
 
31.
Szczepkowska, K. (2019). Współpraca z rodzicami, czyli jak rozmawiać o edukacji włączającej. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji. Pobrane z: https://zpe.gov.pl/pdf/PFKGzX9....
 
32.
Szluz, B. (2010). Świat społeczny bezdomnych kobiet. Warszawa – Rzeszów: Bonus Liber.
 
33.
Szluz, B. (2013). Bezdomna kobieta jako matka. Seminare. Poszukiwania Naukowe, 34, 205–218. DOI: 10.21852/sem.2013.34.13.
 
34.
Szluz, B., Klonowska, H. (2011). Instytucjonalne wsparcie bezdomnych rodzin samotnych rodziców. W: B. Szluz, W. Walc (red.), Rodzina, szkoła, środowisko lokalne: Współczesne wyzwania (ss. 27–41). Rzeszów: Wydawnictwo Koraw.
 
35.
Tomkiel, A. (2021). Rodzic i nauczyciel: Partnerzy procesu edukacji. Pobrane z: https://www.uniwersytet-dzieci....
 
36.
Trzcińska-Król, M. (2019). Komunikacja oraz współdziałanie nauczycieli i rodziców w świetle badań sondażowych. Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne, 34, 101–121. DOI: 10.25951/4076.
 
37.
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. (2004). Dz. U. 2004.64.593.
 
38.
Wiatr, M. (2024). Interesant, klient i partner: Różne oblicza obywatelstwa w relacji rodziców ze szkołą. Horyzonty Wychowania, 23(66), 49–59. DOI: 10.35765/hw.2024.2366.06.
 
39.
Wyniki ogólnopolskiego badania liczby osób bezdomnych – Edycja 2024. (2024). Pobrane z: https://www.gov.pl/web/rodzina....
 
40.
Varkoly, L., Jędrzejczyk, W., Kucęba, R., Kulej-Dudek, E. (2019). Kształtowanie kompetencji kluczowych w społeczeństwie wiedzy. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej, 79, 209–219. DOI: 10.21008/j.0239-9415.2019.079.14.
 
41.
Zalewska-Bujak, M. (2020). Współpraca nauczycieli z rodzicami uczniów – przez pryzmat nauczycielskich narracji. Kwartalnik Pedagogiczny, 65(2/256), 154–176. DOI: 10.31338/2657-6007.kp.2020-2.9.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top