Cel. Potrzeba zapewnienia opieki małoletnim, którzy częściowo lub trwale zostali pozbawieni pieczy ze strony rodziców lub opiekunów prawnych, stanowi jedno z kluczowych i niezmiennie pogłębiających się wyzwań polityki społecznej państwa. Zarówno kluczowe kompetencje opiekuńczo-wychowawcze rodziców zastępczych, jak i dobro dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej w kontekście diagnozowania i zaspokajania jego potrzeb są z kolei współczesnym wyzwaniem pedagogiki opiekuńczej. Piecza zastępcza w Polsce wymaga nieustannej uważności i wzmacniania wielu obszarów jej funkcjonowania, tymczasem system ten mierzy się z potrzebą wzmocnienia pieczy rodzinnej i dążeniem do stopniowego odejścia od pieczy instytucjonalnej. Przedmiotem niniejszego artykułu będzie analiza procesu deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej w Polsce, z próbą odpowiedzi na pytanie o jej zasadność oraz skutki zarówno systemowe, jak i w kontekście efektywności (bądź jej osłabienia) ochrony małoletnich przed przemocą domową. Celem artykułu jest przybliżenie problematyki deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej Polsce w kontekście efektywności tego procesu i możliwej realizacji zakładanych w jej obrębie zmian. Metody i materiały. W niniejszym opracowaniu wykorzystane zostały materiały wieloźródłowe – oparte o literaturę tematyczną, w tym przegląd badań w obszarze deinstytucjonalizacji, jak również analizę aktów prawnych regulujących system pieczy zastępczej w Polsce. Wyniki i wnioski. Sygnalizowana od lat potrzeba stopniowego przejścia z instytucjonalnych form pieczy zastępczej na rzecz wzmocnienia i rozwoju pieczy rodzinnej w ostatnich latach przechodzi do kolejnych etapów. Choć z samą ideą wzmacniania pieczy rodzinnej trudno jest dyskutować, dostrzega się wątpliwości na poziomie możliwych skutków zaburzonego procesu deinstytucjonalizacji. W warunkach polskich piecza zastępcza jest w tym procesie od ponad dwóch dekad; wciąż jednak wskaźnik deinstytucjonalizacji nie pozwala stwierdzić, że znacząco przybliżyliśmy się do osiągnięcia wytyczanych założeń. Jednoznaczne wyniki analiz pod kątem przyczyn przedmiotowych niepowodzeń wskazują na potrzebę wzmocnienia biologicznego środowiska (praca z rodziną, diagnozowanie i minimalizowanie barier w sferze opiekuńczo-wychowawczej, zwiększanie zasobów środowiska lokalnego w zakresie polityki rodzinnej) oraz dążenia do zwiększenia liczby kandydatów na rodziców zastępczych.