Jakość współpracy jako wyznacznik sukcesu działalności profilaktycznej na terenach defaworyzowanych społecznie
Więcej
Ukryj
1
Institute of Pedagogy, Faculty of Social Sciences, University of Silesia in Katowice [Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Śląski w Katowicach], Grazynskiego 53, 40-126 Katowice, Poland
Data nadesłania: 28-01-2022
Data ostatniej rewizji: 31-03-2022
Data akceptacji: 31-03-2022
Data publikacji: 25-07-2022
Autor do korespondencji
Grzegorz Głupczyk
Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Śląski w Katowicach,
Grażyńskiego 53, 40-126 Katowice, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2022;27(2):95-116
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cel. Artykuł ma na celu prezentację wyników badań dotyczących współpracy i współdziałania
różnych interesariuszy działalności profilaktycznej podejmowanej w środowiskach
defaworyzowanych. Prezentowane wyniki badania stanowią część szerszego projektu
badawczego, którego przedmiotem była profilaktyka zachowań ryzykownych młodzieży,
analizowana z perspektywy doświadczeń wybranych instytucji i organizacji działających
w środowiskach defaworyzowanych społecznie.
Materiały i metody. Wyniki opracowano w oparciu o badania przeprowadzone w nurcie
jakościowym, zrealizowane na terenach kilku śląskich dzielnic w trzech miastach, tj.
w Katowicach, Rudzie Śląskiej i Rybniku, a proces badawczy oparto o monografię pedagogiczną,
w ramach której zastosowano: wywiad indywidualny częściowo skategoryzowany,
zogniskowany wywiad grupowy, analizę dokumentów i obserwację.
Wyniki. Prowadzone badania pokazały, że współpraca różnych interesariuszy działalności
profilaktycznej na terenach defaworyzowanych społecznie nie jest idealna, co obniża efektywność
podejmowanej działalności profilaktycznej.
Wnioski. Potrzeba sieciowania kontaktów, współpracy międzyinstytucjonalnej, budowania
sieci wsparcia, ale także rozwoju innych – w domyśle: środowiskowych – form działalności profilaktycznej w obszarach defaworyzowanych społecznie jest bardzo duża.
Skuteczność lokalnych sieci wsparcia okazuje się jednak uzależniona od jakości współpracy,
a ta wymaga uwagi przy budowaniu dobrych relacji międzyinstytucjonalnych i wzajemnego
zrozumienia swojej roli w procesie pomagania rodzinom zamieszkującym tereny
defaworyzowane społecznie.
REFERENCJE (19)
1.
Ambrozik, W. (2010). Społeczność lokalna jako płaszczyzna funkcjonowania systemu profilaktyczno-resocjalizacyjnego. Resocjalizacja Polska, 1, 157-173.
2.
Badora, S. (2011). Profilaktyka pedagogiczna. W: Z. Bartkowicz, P. Maciaszczyk (red.), Profilaktyka i resocjalizacja (ss. 11-30). Tarnobrzeg: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. prof. Stanisława Tarnowskiego.
3.
Ecarius, J. (2003). Jakościowe metody badań nad socjalizacją w naukach o wychowaniu. W: D. Urbaniak-Zając, J. Piekarski (red.), Jakościowe orientacje w badaniach pedagogicznych (ss. 93-110). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
4.
Gromkowska-Melosik, A. (2011). Edukacja i (nie)równość społeczna kobiet: Studium dynamiki dostępu. Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls".
5.
Kalinowski, M. (1986). Z praktyki i teorii pracy profilaktycznej w środowisku wychowawczym. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej.
7.
Kowalczewska-Grabowska, K. (2013). Profesjonalna profilaktyka zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży – cele, zadania, założenia. W: K. Borzucka-Sitkiewicz, K. Kowalczewska-Grabowska (red.), Profilaktyka społeczna: Aspekty teoretyczno-metodyczne (ss. 72-80). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
8.
Kuberska-Przekwas, K. (2012). Profilaktyka, probacja wobec młodzieży w kompleksowym systemie resocjalizacji w środowiskach lokalnych. W: B. Urban, M. Konopczyński (red.), Profilaktyka i probacja w środowisku lokalnym (ss. 171-183). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
9.
Michel, M. (2013). Lokalny system profilaktyki społecznej i resocjalizacji nieletnich. Warszawa: Pedagogium Wyższa Szkoła Nauk Społecznych.
10.
Michel, M. (2004). Profilaktyka w środowisku lokalnym. W: B. Urban (red.), Profilaktyka społeczna i resocjalizacja młodzieży: Skrypt dla studentów pedagogiki resocjalizacyjnej: Praca zbiorowa (ss. 284-296). Mysłowice: GWSP.
11.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (2020). Krajowy Program Przeciwdziałania Ubóstwu i Wykluczeniu Społecznemu 2020: Nowy wymiar aktywnej integracji. Warszawa: MRiPS. Pobrane 09.01.2024 z:
https://www.gov.pl/web/rodzina....
12.
Ostaszewski, K. (2013). Zapobieganie używaniu substancji psychoaktywnych. W: B. Woynarowska, Edukacja zdrowotna: Podręcznik akademicki (ss. 483-517). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
13.
Radlińska, H. (1961). Pedagogika społeczna. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
14.
Szpringer, M. (2004). Profilaktyka społeczna: Rodzina, szkoła, środowisko lokalne. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
15.
Szymańska, J. (2012). Programy profilaktyczne: Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
16.
Szymańska, J., Zamecka, J. (2002). Przegląd koncepcji i poglądów na temat profilaktyki. W: G. Świątkiewicz (red.), Profilaktyka w środowisku lokalnym (ss. 19-32). Warszawa: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii.
17.
Śliwa, S. (2015). Profilaktyka pedagogiczna. Opole: Wydawnictwa Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji. Wydawnictwo Instytut Śląski.
18.
Urban, B. (2004). Teoretyczne wyznaczniki systemu profilaktyki społecznej w środowisku lokalnym. W: B. Urban (red.), Profilaktyka społeczna i resocjalizacja młodzieży: Skrypt dla studentów pedagogiki resocjalizacyjnej: Praca zbiorowa (ss. 214-227). Mysłowice: GWSP.
19.
Wroczyński, R. (1974). Pedagogika społeczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.